|
| CPI bình quân 5 tháng tăng 4,03%, cao hơn cận dưới mục tiêu cả năm là 4 - 4,5%. Ảnh: Nhã Chi |
Tổng cục Thống kê cho biết, CPI tháng 5 tăng 4,4% so với cùng kỳ năm 2023, bình quân 5 tháng tăng 4,03%, cao hơn cận dưới mục tiêu cả năm là 4 - 4,5% và có xu hướng tăng qua từng tháng. So với cùng kỳ năm trước, chỉ số CPI tháng 1 tăng 3,37%, bình quân 2 tháng tăng 3,67%, bình quân 3 tháng tăng 3,77%, bình quân 4 tháng tăng 3,93%. Giới phân tích cho rằng, lạm phát có thể tiếp tục tăng do biến động nguồn cung đẩy giá hàng hóa thế giới tăng, nhu cầu sử dụng điện, vận tải hành khách, dịch vụ tiêu dùng trong nước tăng khi vào mùa cao điểm nắng nóng và du lịch hè, đồng thời với dự kiến điều chỉnh giá điện, dịch vụ giáo dục, thực hiện chính sách cải cách tiền lương. Theo báo cáo của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia (tháng 4/2024), dự báo CPI bình quân quý II tăng khoảng 4,6% so với cùng kỳ năm trước, 6 tháng năm 2024 tăng 4,2%.
Tại phiên chất vấn của Quốc hội ngày 6/6/2024, lạm phát là vấn đề được đại biểu Mai Thị Phương Hoa (Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định) đặt vấn đề, áp lực lạm phát vẫn còn rất lớn, nhất là khi ngày 1/7 tới, cả nước sẽ thực hiện cải cách tiền lương.
Trả lời nội dung này, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, lạm phát liên quan đến biến động giá các mặt hàng thiết yếu. Việt Nam lại là nền kinh tế mở nên nhiều vật tư, nguyên liệu phải nhập khẩu từ thị trường thế giới. Trong khi đó, Việt Nam đang thực hiện nhiều gói kích cầu phát triển kinh tế và chuẩn bị tăng lương. Đây có thể là yếu tố có tác động đến kinh tế vĩ mô và ảnh hưởng đến việc kiểm soát lạm phát.
“Vừa qua, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành triển khai quyết liệt nhiều giải pháp bảo đảm sản xuất, cung ứng, phân phối. Nhiều mặt hàng Chính phủ quản lý về giá đã có điều chỉnh với lộ trình phù hợp. Thời gian tới Chính phủ sẽ đưa ra các chính sách để kích cầu tiêu dùng, du lịch, mua sắm, tăng đầu tư công để thúc đẩy sản xuất và phát triển kinh tế, song vẫn chú trọng các giải pháp kiểm soát biến động giá hàng hóa, dịch vụ. Nếu điều chỉnh nhịp nhàng giữa tăng trưởng kinh tế với lạm phát, kết hợp hoàn hảo giữa chính sách tiền tệ với tài khóa thì hoàn toàn có thể kiểm soát được lạm phát”, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.
Mặt khác, để kiểm soát lạm phát trong thời gian tới, tại Nghị quyết số 82/NQ-CP ngày 5/6/2024 phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2024, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành nắm chắc tình hình thị trường, cân đối cung cầu, để có giải pháp phù hợp, hiệu quả ổn định thị trường, giá cả, nhất là đối với các mặt hàng xăng, dầu, hàng hóa thiết yếu, nhà ở và lương thực, thực phẩm. Chuẩn bị các phương án giá, lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng, dịch vụ do Nhà nước quản lý, không tăng giá đột ngột và tăng giá cùng một thời điểm, hạn chế tác động lên lạm phát, bảo đảm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra.
 |
Theo TS. Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, chỉ số CPI tháng 5/2024 lên tới 4,44% là mức khá cao trong nhiều tháng trở lại đây. Dù vẫn còn dư địa, nhưng cơ quan quản lý cần cẩn trọng trong điều hành giá cả thị trường bởi từ nay đến cuối năm còn nhiều yếu tố có thể đẩy lạm phát cao hơn. Trong đó, chính sách tăng lương từ tháng 7/2024 được dự báo sẽ có tác động nhiều chiều tới lạm phát.
Bên cạnh đó, về giá điện, theo Quyết định số 05/TTg-QĐ có hiệu lực từ ngày 15/5/2024, thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 3 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất (quy định cũ 6 tháng). Trong khi đó, tính từ lần điều chỉnh giá điện bình quân gần nhất đến nay đã tròn 6 tháng. Do đó, có cơ sở để giá điện sẽ tăng trong thời gian tới. Mặt khác, giá hàng hóa trên thế giới đều tăng, đặc biệt là hàng nhập khẩu. Về lương thực, thực phẩm, giá thịt lợn tăng cũng là yếu tố đáng quan tâm bởi đây là mặt hàng có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân.
“Cùng với xu hướng tăng giá một số hàng hóa, dịch vụ, chính sách tiếp tục nới lỏng tài khóa, tăng giải ngân đầu tư công sẽ bơm lượng tiền lớn ra nền kinh tế. Việc kích cầu qua giải ngân đầu tư công và giảm thuế phí sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, song cũng đặt ra vấn đề kiểm soát lượng cung tiền để bảo đảm giữ lạm phát ở mức ổ định”, ông Long nhấn mạnh.
Trong khi đó, nhìn nhận tích cực về khả năng kiểm soát lạm phát trong năm nay, TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cho rằng, về cơ bản, lạm phát vẫn chưa đến mức đáng lo ngại bởi nhiều quốc gia đang thích ứng tốt với biến động trên thị trường hàng hóa như sử dụng các mặt hàng thay thế khi có biến động giá lớn. Ở khía cạnh khác, các tổ chức quốc tế dự báo giá dầu sẽ đi ngang đến hết năm 2025 cũng là yếu tố tích cực hỗ trợ nỗ lực kiểm soát biến động giá cả trong thời gian tới. Với nhận định đó, ông Lực cho rằng, một mặt vẫn cần chú trọng các giải pháp kiểm soát tác động từ sự tăng giá của các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, một mặt cần tiếp tục triển khai tích cực các chính sách kích cầu để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, góp phần phục hồi tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.
