Kinh tế Việt Nam năm 2023: Đối diện nhiều bất ổn trong và ngoài nước

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Năm 2022, kinh tế Việt Nam dự kiến tăng trưởng 8%, vượt trội so với các quốc gia khác trong khu vực nhờ xuất khẩu tăng mạnh, sự phục hồi của cầu tiêu dùng và hoạt động du lịch quốc tế dần trở lại. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, tăng trưởng toàn cầu chậm lại và rủi ro bất ổn tài chính gia tăng là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2023 và 2024.
Năm 2022, kinh tế Việt Nam dự kiến tăng trưởng 8%, vượt trội so với các quốc gia khác trong khu vực nhờ xuất khẩu tăng mạnh, sự phục hồi của cầu tiêu dùng....Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet
Năm 2022, kinh tế Việt Nam dự kiến tăng trưởng 8%, vượt trội so với các quốc gia khác trong khu vực nhờ xuất khẩu tăng mạnh, sự phục hồi của cầu tiêu dùng....Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet

Ông Đặng Xuân Quang, Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia (NCIF) thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, ngay trong đầu quý IV/2022, nền kinh tế phải đối mặt những khó khăn lớn, có nguy cơ ảnh hưởng đến cả ngắn hạn và trung hạn như áp lực tỷ giá, lãi suất tăng cao, bất ổn trên thị trường vốn,... Bắt đầu có hiện tượng doanh nghiệp thiếu đơn hàng, phải giãn, giảm lao động, chi phí sản xuất gia tăng và thiếu thanh khoản. Trong năm tới, dự kiến những khó khăn này sẽ là thách thức lớn đối với mục tiêu tăng trưởng 6 - 6,5% như Quốc hội kỳ vọng.

Theo bà Ramla Khalidi, Đại diện thường trú Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam, sau 2 năm gián đoạn kinh tế do đại dịch Covid-19 gây ra, các gia đình Việt Nam sẽ bước vào năm Quý Mão 2023 với tình hình tài chính tốt hơn so với cùng thời gian năm ngoái. Tuy nhiên, có nhiều rủi ro đối với mục tiêu phục hồi và tăng trưởng kinh tế Việt Nam, chủ yếu đến từ bên ngoài. Cuộc chiến ở Ukraine, suy thoái kinh tế ở Trung Quốc, lãi suất quốc tế tăng và đồng USD mạnh lên, nguy cơ suy thoái kinh tế ngày càng tăng ở châu Âu có thể ảnh hưởng đến nhu cầu hàng xuất khẩu của Việt Nam và làm tăng rủi ro bất ổn kinh tế vĩ mô.

Bên cạnh đó, rủi ro cũng đến từ trong nước, đặc biệt trên thị trường tài chính, vốn rất nhạy cảm với những điều kiện thay đổi nhanh chóng trong lĩnh vực bất động sản. Tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu sẽ ngày càng đè nặng lên sản xuất nông nghiệp, sức khỏe và sự an khang của các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi mực nước biển dâng, lũ lụt, hạn hán và bão lớn. Do vậy, bà Ramla Khalidi khuyến nghị, các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam sẽ cần cảnh giác, điều chỉnh chính sách tài khóa và tiền tệ kịp thời với tình hình thay đổi trên toàn cầu.

Với mức tăng trưởng mạnh cho đến tháng 9/2022, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2022 tăng từ mức 6% lên 7 - 7,5%. Tuy nhiên, do cầu bên ngoài chậm lại và điều kiện tài chính thắt chặt hơn, IMF đã hạ dự báo tăng trưởng trong năm 2023 của Việt Nam xuống 5,8%. Lạm phát dự kiến sẽ tăng lên trước khi dần trở lại dưới mức 4%.

Ông Francois Painchaud, Trưởng đại diện của IMF tại Việt Nam và Lào cho rằng, trước những thách thức đã được cảnh báo, các chính sách cần được tính toán, phối hợp và truyền thông một cách cẩn trọng để quản lý những rủi ro tiêu cực và giảm bớt sự đánh đổi chính sách, đặc biệt là sự đánh đổi giữa tăng trưởng và lạm phát. Trong bối cảnh hiện nay, chính sách tiền tệ cần tập trung vào ổn định giá cả. Nên cân nhắc vị thế chính sách tiền tệ thắt chặt hơn nếu áp lực lạm phát gia tăng. “Bảo vệ sự ổn định tài chính vẫn nên là ưu tiên hàng đầu”, chuyên gia IMF khuyến nghị. Mặc dù chất lượng tài sản ngân hàng đã được cải thiện kể từ cuối năm 2021, rủi ro tiêu cực đối với tăng trưởng tăng lên, căng thẳng trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp, điều kiện thanh khoản ngân hàng thắt chặt hơn và lãi suất cao đòi hòi phải giám sát chặt chẽ rủi ro ổn định tài chính. Các chính sách tài khóa cần linh hoạt và nhắm trúng đối tượng hơn nếu áp lực lạm phát tăng lên.

TS. Trần Toàn Thắng, Trưởng ban Kinh tế ngành và Doanh nghiệp thuộc NCIF chia sẻ, với nền tảng tăng trưởng cao trong năm 2022, tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 sẽ chậm lại và từng bước trở về trạng thái trước Covid-19, do sức bật cầu trong nước có thể không mạnh mẽ như năm 2022. Giá nguyên vật liệu tăng cao bắt đầu chuyển hóa rõ nét hơn vào chi phí sản xuất. Xuất nhập khẩu có thể tăng chậm hơn so với năm 2022 do tình trạng khó khăn kéo dài của các thị trường xuất khẩu chính. Thu hút vốn đầu tư nước ngoài dự báo vẫn ở mức thấp, do các rủi ro kinh tế toàn cầu gia tăng.

NCIF đưa ra 2 kịch bản kinh tế Việt Nam năm 2023. Trong đó, kịch bản 1 là tăng trưởng kinh tế ở mức 6 - 6,2% nếu các yếu tố rủi ro lấn át xu hướng phục hồi đã thiết lập trong năm 2022. Kịch bản 2 là tăng trưởng kinh tế đạt 6,5 - 6,7% trong điều kiện quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi hơn, các tác động từ bối cảnh quốc tế không quá lớn.

Chuyên đề