Tái phát căn bệnh “bơ” kiến nghị của nhà thầu

(BĐT) - Liên tiếp trong thời gian qua, Báo Đấu thầu ghi nhận nhiều trường hợp phản ánh của nhà thầu về việc đơn kiến nghị không được các bên mời thầu (BMT), chủ đầu tư (CĐT) xử lý phù hợp. Thậm chí có CĐT còn không “đếm xỉa” đến đơn kiến nghị của nhà thầu, nhiều đơn kiến nghị bị đẩy vào tình trạng “quá hạn” trả lời.
Nhà thầu đợi nửa năm mà chưa nhận được phúc đáp của chủ đầu tư tại Gói thầu Mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông ở Đắk Nông. Ảnh minh họa: Văn Huế
Nhà thầu đợi nửa năm mà chưa nhận được phúc đáp của chủ đầu tư tại Gói thầu Mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông ở Đắk Nông. Ảnh minh họa: Văn Huế

Độ trễ ngày càng tăng

Ngày 20/4/2020, Công ty TNHH MTV Đại Phát EQP có địa chỉ tại Quảng Trị đã gửi đơn kiến nghị về việc phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu Gói thầu Thi công xây lắp công trình cải tạo sửa chữa Chi nhánh Quảng Trị của Ngân hàng TMCP Công Thương. Nhà thầu này đã liệt kê nhiều điểm khó hiểu trong quá trình dự thầu gói thầu nói trên, đặc biệt là khâu làm rõ hồ sơ dự thầu (HSDT). Lý do loại Nhà thầu là “không đủ cơ sở để xác định Nhà thầu bảo đảm cấp doanh nghiệp theo yêu cầu”. Nhà thầu cho rằng lý do này cực kỳ phi lý, bởi các dữ liệu tại HSDT của Nhà thầu như doanh thu hàng năm, tổng nguồn vốn năm 2018… đã phần nào chứng minh được cấp doanh nghiệp của Nhà thầu…

Đáng nói, kiến nghị này của Nhà thầu Đại Phát EQP đã rơi vào “im lặng”, không được Ngân hàng TMCP Công Thương Chi nhánh Quảng Trị xử lý. Đến ngày 4/5/2020, nhà thầu này đã có đơn kiến nghị về việc CĐT không giải quyết kiến nghị của Nhà thầu. Văn bản nêu rõ, đã quá thời gian 7 ngày làm việc nhưng Ngân hàng TMCP Công Thương Chi nhánh Quảng Trị vẫn không phúc đáp kiến nghị của Nhà thầu.

Ngày 7/5/2020, tức sau 17 ngày gửi đơn kiến nghị, Nhà thầu Đại Phát EQP mới nhận được văn bản trả lời kiến nghị của Ngân hàng TMCP Công Thương Chi nhánh Quảng Trị.

Trường hợp trên vẫn còn may mắn hơn so với một số đơn kiến nghị của nhà thầu có thời gian đợi phúc đáp tới… nửa năm. Tại Gói thầu Mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông (Đắk Nông) được công bố kết quả lựa chọn nhà thầu ngày 26/12/2019, một nhà thầu đã có đơn kiến nghị về việc nghi ngờ độ trung thực, chính xác của thiết bị mà nhà thầu trúng thầu cung cấp cho Gói thầu. Theo nhà thầu kiến nghị, sau khi gửi đơn kiến nghị, nhà thầu không nhận được bất kỳ văn bản trả lời nào của CĐT. Trong khi đó, trao đổi với Báo Đấu thầu, đại diện CĐT cho biết, “do gửi nhầm địa chỉ” và “sẽ gửi lại”. Vòng tròn nhà thầu gửi kiến nghị - CĐT gửi văn bản trả lời nhầm địa chỉ - nhà thầu đợi phúc đáp kiến nghị… đến nay đã nửa năm mà vẫn chưa có hồi kết.

Tại Gói thầu Mua sắm vật chất, công cụ cho một ban chỉ huy quân sự thuộc huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng, CĐT đã loại nhà thầu vì một yêu cầu không có trong hồ sơ mời thầu (HSMT). Dù nhà thầu liên tục kiến nghị, CĐT vẫn không có văn bản trả lời. Nguyên nhân được đơn vị mời thầu cho biết là do “CĐT chỉ đạo, kiến nghị của nhà thầu thì… lưu hồ sơ thôi”. 

Đẩy cái khó cho nhà thầu, cơ quan quản lý nhà nước

Ngày 12/5/2020, Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) tỉnh Đắk Nông đã làm việc với nhà thầu có nửa năm theo đuổi kiến nghị liên quan đến Gói thầu Mua sắm trang thiết bị phục vụ công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Đây là một điển hình cho hệ quả của việc không xử lý kiến nghị trong đấu thầu, đẩy các nhà thầu vào hành trình kiến nghị kéo dài, phức tạp và buộc cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu phải vào cuộc. Tại buổi làm việc này, nhà thầu đã đề nghị Sở KH&ĐT tỉnh Đắk Nông kiểm tra, xem xét lại thông số kỹ thuật đối với sản phẩm của đơn vị trúng thầu là không phù hợp so với HSMT.

Tại Gói thầu Mua sắm vật chất, công cụ tại huyện Bảo Lâm, ngày 28/4/2020, Sở KH&ĐT tỉnh Lâm Đồng có văn bản gửi UBND huyện này đề nghị xử lý theo thẩm quyền nhằm giải quyết dứt điểm kiến nghị liên tục của nhà thầu.

Một số CĐT trốn tránh xử lý kiến nghị của nhà thầu trong đấu thầu đã dẫn tới tình trạng kiến nghị, khiếu nại kéo dài, phức tạp, vượt cấp. Đây là điều không hề mong muốn của bất kỳ nhà thầu nào khi dự thầu.

Pháp luật về đấu thầu đã có quy định chặt chẽ trong việc xử lý kiến nghị của nhà thầu. Do đó, các CĐT cần tuân thủ nghiêm túc, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của nhà thầu trong xử lý kiến nghị. Đây chính là giải pháp tăng cường hiệu quả, minh bạch trong đấu thầu, đồng thời tăng tính chuyên nghiệp khi tổ chức đấu thầu.

Chuyên đề