Chặn “sân sau” trong lựa chọn tổ chức đấu giá

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Dự thảo Thông tư quy định tiêu chí lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản (TCĐGTS) đang được Bộ Tư pháp lấy ý kiến rộng rãi. Theo cơ quan soạn thảo, Dự thảo Thông tư đã đưa ra nhiều quy định để tránh sự tùy tiện trong việc áp dụng các tiêu chí lựa chọn, hạn chế tối đa tình trạng “sân sau”, thiếu minh bạch trong việc lựa chọn TCĐGTS.
Theo Dự thảo Thông tư đang lấy ý kiến, tổ chức đấu giá tài sản không được đăng ký tham gia trong trường hợp có liên quan với người có tài sản theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp. Ảnh minh họa: Kim Anh
Theo Dự thảo Thông tư đang lấy ý kiến, tổ chức đấu giá tài sản không được đăng ký tham gia trong trường hợp có liên quan với người có tài sản theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp. Ảnh minh họa: Kim Anh

Công khai thông tin, kiểm soát sự tùy tiện

Để đảm bảo tính công khai, minh bạch của việc lựa chọn TCĐGTS cũng như tăng cường trách nhiệm của người có tài sản (NCTS), Dự thảo Thông tư nêu rõ, sau khi có quyết định của người có thẩm quyền, NCTS phải thông báo công khai trên trang thông tin điện tử của mình và trang thông tin điện tử chuyên ngành về ĐGTS việc lựa chọn TCĐGTS trong thời gian ít nhất là 3 ngày làm việc.

Khoản 4 Điều 56 Luật Đấu giá tài sản quy định chưa cụ thể về các tiêu chí lựa chọn TCĐGTS. Do đó, nhiều đơn vị, tổ chức lựa chọn TCĐGTS một cách tùy tiện, không dựa trên năng lực, dẫn đến nhiều hệ lụy. Dự thảo Thông tư quy định các tiêu chí lựa chọn TCĐGTS mà NCTS phải công khai căn cứ giá khởi điểm của tài sản đưa ra đấu giá.

Đối với tài sản bán đấu giá có giá khởi điểm từ 1 tỷ đồng trở lên, Dự thảo Thông tư yêu cầu, NCTS phải đưa ra 4 nhóm tiêu chí gồm: cơ sở vật chất, trang thiết bị cần thiết tổ chức cuộc đấu giá; phương án đấu giá khả thi, hiệu quả; năng lực, kinh nghiệm, uy tín của tổ chức đấu giá; thù lao dịch vụ đấu giá và chi phí đấu giá tài sản. 4 nhóm tiêu chí này chiếm 95/100 điểm đánh giá. NCTS chỉ được xem xét, quyết định đối với nhóm tiêu chí khác dựa trên yêu cầu đặc thù của loại tài sản đấu giá, tình hình vụ việc TCĐGTS (nhóm tiêu chí này chiếm 5/100 điểm đánh giá).

Đối với tài sản có giá khởi điểm dưới 1 tỷ đồng, NCTS phải đưa ra tiêu chí thuộc các nhóm: phương án đấu giá khả thi, hiệu quả; năng lực, kinh nghiệm và uy tín của TCĐGTS. Các tiêu chí thuộc 3 nhóm còn lại do NCTS xem xét, quyết định căn cứ vào tính chất tài sản đấu giá và thực tiễn vụ việc đấu giá cụ thể.

Để tránh sự tùy tiện trong quá trình áp dụng các tiêu chí lựa chọn TCĐGTS, Dự thảo Thông tư quy định, NCTS không được quy định thêm các tiêu chí thành phần khác so với các tiêu chí đưa ra trong Dự thảo Thông tư đối với 4 nhóm tiêu chí nêu trên.

Theo một thành viên của Tổ soạn thảo Thông tư, một nội dung đáng chú ý là TCĐGTS sẽ không được đăng ký tham gia trong trường hợp NCTS là người có liên quan với TCĐGTS đó theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp để đảm bảo tính khách quan, hạn chế tối đa tình trạng “sân sau” trong lựa chọn TCĐGTS.

Trong thời gian qua, thực tiễn cho thấy có nhiều chủ tài sản đưa ra một số tiêu chí khác khi lựa chọn TCĐGTS không phù hợp với quy mô, tính chất của tài sản bán đấu giá và dùng tiêu chí này làm điều kiện tiên quyết để “loại” TCĐGTS không mong muốn. Tại Dự thảo Thông tư, nhóm tiêu chí khác chỉ chiếm 5/100 điểm. Thành viên của Tổ soạn thảo nhấn mạnh, tỷ lệ này vừa bảo đảm tính linh hoạt cho quá trình áp dụng thực tế, vừa tránh được tình trạng tùy tiện, chủ quan, thiếu minh bạch trong việc lựa chọn TCĐGTS.

Đối với nhóm tiêu chí về thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí ĐGTS, để hạn chế tình trạng cạnh tranh không lành mạnh trước thực trạng một số TCĐGTS chào thù lao “0 đồng”, Dự thảo Thông tư chỉ đưa ra thang điểm đối với tiêu chí về thù lao dịch vụ đấu giá là 5/100 điểm.

Trừ điểm nếu sai phạm

Trong các nhóm tiêu chí lựa chọn TCĐGTS, năng lực, kinh nghiệm và uy tín của TCĐGTS (chiếm 45/100 điểm) là nhóm tiêu chí quan trọng, phản ánh năng lực thực sự của TCĐGTS. Theo một đấu giá viên kỳ cựu, năng lực, kinh nghiệm và uy tín của TCĐGTS phải được thể hiện qua các cuộc bán đấu giá vượt giá khởi điểm cao, có nhiều hợp đồng thực hiện ĐGTS.

Do đó, đối với các điểm thành phần của nhóm tiêu chí này, đấu giá viên nêu trên đề xuất, tăng số điểm cho các tiêu chí thành phần liên quan tới việc thực hiện thành công các cuộc đấu giá cùng loại tài sản, mức độ chênh lệch giữa giá khởi điểm và giá trúng đấu giá cao. Đấu giá viên này khẳng định, Dự thảo Thông tư đưa ra số điểm tương đối cao để đánh giá các tiêu chí TCĐGTS hoạt động lâu năm, nhiều đấu giá viên… là chưa thực sự phù hợp.

Một điểm đáng lưu ý, Dự thảo Thông tư cũng đưa ra quy định trừ điểm đối với những TCĐGTS có đấu giá viên đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị kết án do vi phạm quy định về hoạt động ĐGTS. Theo đó, với các TCĐGTS có đấu giá viên đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị kết án trong thời hạn 12 tháng đến trước ngày nộp hồ sơ đăng ký tham gia lựa chọn tổ chức đấu giá sẽ bị trừ 20% trên tổng số điểm.

Trường hợp TCĐGTS hoặc đấu giá viên bị xử phạt vi phạm hành chính trong thời hạn 12 tháng đến trước ngày nộp hồ sơ hoặc có văn bản của cơ quan có thẩm quyền xác định TCĐGTS không đăng tải thông báo đấu giá trên Cổng thông tin điện tử quốc gia về ĐGTS thì bị trừ 10% trên tổng số điểm.

Chuyên đề