|
| Cả nước hiện có hơn 100.000 hộ, cá nhân kinh doanh lớn, hoạt động tập trung ở các thành phố lớn. Ảnh: Huế Nguyễn |
Theo quy định hiện hành tại Thông tư số 65/2020/TT-BTC, hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên phải nộp thuế môn bài, thuế GTGT và thuế thu nhập cá nhân. Các hộ kinh doanh không phải lưu giữ sổ sách kế toán, không chứng minh đầu vào, không kê khai với cơ quan thuế nhưng vẫn xuất hóa đơn GTGT. Tổng cục Thuế cho biết, một số hộ kinh doanh lợi dụng quy định này để buôn bán hóa đơn GTGT mặc dù không có hoạt động sản xuất kinh doanh.
Để hạn chế tình trạng này, tại Dự thảo Thông tư hướng dẫn thuế và quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh đang được Bộ Tài chính xây dựng, các hộ, cá nhân kinh doanh quy mô lớn phải thực hiện nộp thuế theo kê khai và thực hiện chế độ kế toán.
Hộ kinh doanh quy mô lớn theo quy định tại Luật Quản lý thuế 2019 là hộ kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và công nghiệp, xây dựng có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm từ 10 người và tổng doanh thu của năm từ 3 tỷ đồng; hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm từ 10 người và tổng doanh thu của năm từ 10 tỷ đồng.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai khai thuế thực hiện việc khai và nộp thuế điện tử, hoá đơn điện tử khi cơ quan thuế triển khai điện tử. Trong thời gian cơ quan thuế chưa triển khai điện tử thì hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai khai thuế sẽ vẫn thực hiện khai hồ sơ giấy và sử dụng hoá đơn giấy do cơ quan thuế đặt in.
Theo Dự thảo Thông tư, hộ, cá nhân kinh doanh lớn không phải làm báo cáo tài chính mà chỉ sử dụng 4 sổ kế toán theo hình thức đơn giản, gồm: Sổ chi tiết doanh thu bán hàng hoá, dịch vụ; Sổ chi tiết vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, hàng hoá; Sổ theo dõi thực hiện nghĩa vụ thuế; Sổ theo dõi tình hình thanh toán tiền lương và các khoản nộp theo lương của người lao động. Căn cứ 4 sổ kế toán, hộ kinh doanh khai đầy đủ các chỉ tiêu doanh thu, chi phí trên tờ khai thuế.
Về chế độ kế toán đối với hộ kinh doanh, Tổng cục Thuế đã phối hợp với Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán thuộc Bộ Tài chính xây dựng thông tư về chế độ kế toán hộ kinh doanh. Theo Dự thảo Thông tư, hộ, cá nhân kinh doanh lớn không phải làm báo cáo tài chính mà chỉ sử dụng 4 sổ kế toán theo hình thức đơn giản (không phải hạch toán tài khoản), bao gồm: Sổ chi tiết doanh thu bán hàng hoá, dịch vụ; Sổ chi tiết vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, hàng hoá; Sổ theo dõi tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế; Sổ theo dõi tình hình thanh toán tiền lương và các khoản nộp theo lương của người lao động.
Căn cứ 4 sổ kế toán, hộ kinh doanh khai đầy đủ các chỉ tiêu doanh thu, chi phí trên tờ khai thuế. Số thuế phải nộp tính theo tỷ lệ trên doanh thu, các thông tin về chi phí chỉ để cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý rủi ro phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra khi cần thiết.
Ban soạn thảo cho biết, mục đích chính của quy định quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh lớn là để quản lý chặt chẽ những hộ lớn sử dụng hóa đơn GTGT, tránh buôn bán hóa đơn GTGT. Hiện cả nước có hơn 100.000 hộ, cá nhân kinh doanh lớn, hoạt động tập trung ở các thành phố lớn.
Theo ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín, trên thực tế có những hộ kinh doanh có doanh thu rất lớn, quy mô như một doanh nghiệp nhưng vẫn nộp thuế khoán như những hộ kinh doanh nhỏ là không công bằng.
Còn theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), quy định hộ, cá nhân kinh doanh quy mô lớn nộp thuế theo phương pháp kê khai thực hiện khai thuế định kỳ là quy định mới với các hộ, cá nhân kinh doanh - vốn đã quen với chế độ thuế giản đơn. Việc chuyển sang chế độ kê khai thuế chặt chẽ, phức tạp có thể tạo ra một số khó khăn ban đầu cho các đơn vị này. Để tạo thuận lợi cho các đối tượng này, đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc cho phép một thời gian chuyển tiếp 3 năm không áp dụng các chế tài hành chính trong trường hợp phát hiện người nộp thuế thực hiện kê khai sai.
