|
| Có nhiều ý kiến trái chiều về việc thí điểm đấu giá thuốc lá nhập lậu bị tịch thu. Ảnh: NC st |
Nghiên cứu đấu giá thuốc lá lậu
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, toàn bộ số tiền thu được từ việc BĐG, tái xuất thuốc lá nhập lậu bị tịch thu phục vụ cho công tác chống buôn lậu thuốc lá nên các lực lượng chức năng được bổ sung thêm nguồn kinh phí hỗ trợ. Đồng thời giảm ô nhiễm môi trường từ việc thực hiện tiêu hủy thuốc lá. Song, việc thực hiện BĐG, tái xuất thuốc lá lậu bị tịch thu sẽ thu không phù hợp với Công ước khung về kiểm soát thuốc lá mà Việt Nam là thành viên và Quyết định số 2371/QĐ-TTg ngày 26/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ.
Mặt khác, thị trường để tái xuất không thuận lợi vì có một số chủng loại thuốc lá nhập lậu chủ yếu như Jet, Hero… không phù hợp với nhu cầu tiêu thụ của các nước khác nên có nhiều nguy cơ thẩm lậu ngược lại Việt Nam. Đồng thời, các quốc gia tham gia Công ước khung về kiểm soát thuốc lá đã thực hiện in cảnh báo về tác hại đến sức khỏe bằng hình ảnh và chữ trên vỏ bao thuốc lá. Thuốc lá nhập lậu bị tịch thu không có in cảnh báo này nên nếu tái xuất cũng khó lưu thông hợp pháp trên thị trường nhập khẩu.
Theo Dự thảo Quyết định đang được Bộ Tài chính soạn thảo, riêng đối với vấn đề BĐG, để được phép tham gia đấu giá, các doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu điều kiện về giấy phép, phải là doanh nghiệp đã tham gia hoạt động xuất, nhập khẩu thuốc lá, phải đáp ứng điều kiện về người tham gia đấu giá theo quy định.
Nên hay không?
Theo quan điểm của đại biểu Quốc hội Nguyễn Sĩ Cương, việc tổ chức BĐG thuốc lá nhập lậu để tiêu thụ nội địa hoặc tái xuất trái với Nghị định số 124/2015/NĐ-CP ngày 19/11/2015 của Chính phủ, trong đó quy định thuốc lá điếu nhập lậu là hàng hóa cấm lưu hành, cấm sử dụng. Mặt khác, đây cũng không phải là tài sản đấu giá theo quy định của Luật Đấu giá tài sản 2016, nên việc thực hiện thí điểm này là không tuân thủ quy định của pháp luật.
Nếu không tính toán bất cập về mặt pháp lý và độ chênh lệch rất lớn giữa thuốc lá nhập lậu và thuốc lá hợp pháp trong nước thì ngân sách nhà nước cũng sẽ bị thất thu đáng kể (khoảng 10.000 tỷ đồng mỗi năm) và sẽ còn tăng thêm nhiều lần nếu thuốc lá nhập lậu bị tịch thu được BĐG để tiêu thụ nội địa hoặc tái xuất. Do vậy, ông Cương đề nghị Thủ tướng xem xét quyết định tiêu hủy 100% thuốc lá lậu như quy định của pháp luật hiện nay.
Đồng quan điểm, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, Công ty Thuốc lá Sài Gòn, Công ty Thuốc lá Thăng Long cho rằng, việc cho phép thí điểm BĐG thuốc lá nhập lậu bị tịch thu để tiêu thụ nội địa sẽ tạo ra kẽ hở pháp luật rất nguy hiểm để các đối tượng buôn lậu lợi dụng, hợp pháp hóa việc đưa thuốc lá nhập lậu vào tiêu thụ tại Việt Nam. Các doanh nghiệp sản xuất thuốc lá hợp pháp cũng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ sự cạnh tranh không lành mạnh, không bình đẳng của thuốc lá nhập lậu được BĐG để tiêu thụ nội địa khi mà doanh nghiệp sản xuất thuốc lá hợp pháp phải đóng các loại thuế, quỹ bắt buộc ở mức rất cao, trong khi thuốc lá nhập lậu được BĐG để tiêu thụ nội địa không phải đóng thuế, không phải trả bất cứ chi phí nào.
Theo quan điểm của Bộ Công Thương, cần nghiên cứu, bổ sung cụ thể về nguyên tắc quản lý đối với công tác thí điểm BĐG thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu còn chất lượng để tiêu thụ nội địa hoặc xuất khẩu. Theo đó, cần có quy định “Tổ chức, cá nhân tham gia đấu giá thí điểm để xuất khẩu phải chịu trách nhiệm nếu lô hàng xuất khẩu đó thẩm lậu vào Việt Nam”. Quy định này sẽ ràng buộc và nâng cao trách nhiệm của tổ chức, cá nhân và các lực lượng liên quan trong việc đấu tranh phòng chống tình trạng thẩm lậu trở lại thị trường nội địa các lô hàng đã được tái xuất ra khỏi lãnh thổ Việt Nam.
