|
| Vốn ngân sách nhà nước năm 2022 ước thanh toán đến ngày 31/3/2022 đạt 11,88% kế hoạch Thủ tướng giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2021 (13,17%). Ảnh: Lê Tiên |
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tình hình kinh tế - xã hội, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; việc phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công và triển khai các công trình giao thông quan trọng quốc gia.
Nguyên nhân chủ quan là chính
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), đến ngày 30/3, tổng số vốn các bộ, cơ quan và địa phương đã có quyết định giao chi tiết là 466.123,313 tỷ đồng, đạt 90% so với số vốn Thủ tướng đã giao. Đến nay, còn 13/51 bộ, cơ quan trung ương và 21/63 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022 với số vốn là 51.982,582 tỷ đồng (bằng khoảng 10% kế hoạch Thủ tướng giao). Nguyên nhân chủ yếu là do một số bộ, cơ quan và địa phương đang hoàn thiện thủ tục đầu tư (quyết định đầu tư) cho các dự án vừa được giao kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSNN giai đoạn 2021 - 2025.
Theo số liệu của Bộ Tài chính, vốn NSNN năm 2022 ước thanh toán đến ngày 31/3/2022 đạt 11,88% kế hoạch Thủ tướng giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2021 (13,17%). Trong đó vốn nước ngoài đạt chưa đến 1% kế hoạch.
Tỷ lệ giải ngân giữa các bộ, ngành, địa phương rất chênh lệch. Có 4 bộ và 15 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 20%, trong đó một số bộ, địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 25%. Tuy nhiên, có 46 bộ, cơ quan trung ương và 27 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới mức bình quân của cả nước (11,88%), trong đó 29 bộ, cơ quan trung ương chưa giải ngân kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2022.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương báo cáo lý do giải ngân chậm là do có một số dự án khởi công mới đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đấu thầu, thương thảo hợp đồng. Tuy nhiên, Bộ KH&ĐT thấy rằng, việc giải ngân chậm là do trách nhiệm của các chủ đầu tư. Một số bộ, cơ quan và địa phương chưa thật sự quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, chưa kịp thời ban hành các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thi công. Trên thực tế, cùng một cơ chế, chính sách, có bộ, địa phương giải ngân tốt, nhưng có bộ, địa phương giải ngân rất thấp. Bên cạnh đó, giá vật tư, vật liệu xây dựng như sắt thép, cát đá, xi măng… tăng làm cho tiến độ thi công dự án bị chậm lại, thi công theo kiểu “cầm chừng” để chờ giảm giá.
Nhấn mạnh giải ngân đầu tư công chưa cải thiện được nhiều, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu vấn đề phải chăng do dàn trải, manh mún nên mất thời gian, công sức, thủ tục hành chính, giảm hiệu quả đầu tư công?
Kiên quyết chuyển vốn nếu chậm
Trong số các giải pháp được Bộ KH&ĐT đề xuất, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh yêu cầu người đứng đầu các bộ, cơ quan, địa phương coi việc giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của năm 2022, cần có các giải pháp quyết liệt nhằm thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, thi công. Lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương cần chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến đất đai, tài nguyên; rà soát, điều chuyển kế hoạch đầu tư vốn giữa các dự án chậm giải ngân sang dự án có tiến độ giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung vốn…; chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng về việc chậm giải ngân, gây lãng phí.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng kiến nghị biểu dương 4 cơ quan trung ương và 5 địa phương đã phân bổ 100% kế hoạch, đồng thời có tỷ lệ giải ngân 3 tháng đầu năm trên 25%. Phê bình 13 bộ, cơ quan trung ương và 21 địa phương đến ngày 30/3/2022 chưa phân bổ hết kế hoạch được giao và 29 bộ, cơ quan trung ương đến nay chưa giải ngân kế hoạch vốn năm 2022. Yêu cầu các bộ, địa phương này nghiêm túc tự kiểm điểm, chỉ ra hạn chế, bất cập, rút kinh nghiệm để làm tốt hơn, xem xét các tổ chức, cá nhân còn trì trệ để có biện pháp xử lý phù hợp.
Bộ KH&ĐT cũng kiến nghị rà soát, điều chuyển vốn kế hoạch đầu tư công năm 2022 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đến hết ngày 31/3/2022 chưa phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư công năm 2022 được giao; đến hết ngày 31/5/2022 chưa giải ngân kế hoạch vốn được giao; đến hết ngày 31/5/2022 chưa làm thủ tục thanh toán toàn bộ số vốn ứng trước và nợ đọng xây dựng cơ bản được giao trong năm 2022.
Kết luận tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Chính phủ rất chú trọng đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, đã có nhiều hội nghị, nhiều chỉ đạo về nội dung này. Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, nếu không hoàn thành, kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu, thực hiện điều chuyển vốn theo đề xuất của Bộ KH&ĐT. Thủ tướng nhấn mạnh, đầu tư công phải dứt khoát không manh mún, chia cắt, dàn trải, kéo dài, làm mất thời gian, tăng thủ tục hành chính, giảm hiệu quả đầu tư.
