|
| Nhiều chuyên gia nhận định, việc tăng lãi suất ở thời điểm này là không cần thiết, có thể khiến đà phục hồi kinh tế gặp trở ngại. Ảnh: Lê Tiên |
Trước thực trạng lạm phát tăng cao, tăng lãi suất điều hành là giải pháp được nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới áp dụng. Theo thống kê, có 80 lượt tăng lãi suất toàn cầu trong 6 tháng đầu năm 2022. Tại Việt Nam, trước áp lực lạm phát tăng mạnh, có ý kiến dự đoán có thể NHNN sẽ tăng lãi suất trong thời gian tới. Trong khi đó, một số quan điểm cho rằng cần cẩn trọng về việc này.
Liên quan đến vấn đề này, TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cho rằng, lạm phát của nước ta hiện nay không xuất phát từ vấn đề tiền tệ bởi cung tiền ở mức vừa phải mà nguyên nhân chủ yếu là đứt gãy chuỗi cung ứng, giá cả nguyên vật liệu đầu vào ở mức cao. Do đó, việc tăng lãi suất chưa chắc đã là “thuốc đặc trị” mà có thể còn gây phản ứng phụ. Bên cạnh đó, việc tăng lãi suất có thể dẫn đến rủi ro với thị trường tiền tệ và kinh tế vĩ mô. Hay nói cách khác, việc tăng lãi suất ở thời điểm hiện nay sẽ khiến đà phục hồi kinh tế gặp trở ngại mà chưa chắc đã “cứu” được lạm phát. Thay vào đó, theo ông Lực, cần chú trọng các yếu tố chính hỗ trợ kiềm chế đà tăng của lạm phát, như: kỳ vọng đà tăng giá cả hàng hóa, xăng dầu thế giới chậm lại; việc điều tiết giá cả hàng hóa, xăng dầu trong nước tiếp tục phát huy hiệu quả…
TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế cho rằng: “Lạm phát của Việt Nam là do chi phí đẩy, nên việc NHNN tăng lãi suất như các ngân hàng trung ương khác trên thế giới là không cần thiết”.
TS. Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho rằng, việc điều hành chính sách lãi suất cần được tính toán hết sức thận trọng, bởi tăng lãi suất sẽ ảnh hưởng ngay đến tỷ giá, từ đó tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu.
Theo ông Lâm, mặc dù lạm phát nửa đầu năm 2022 được kiểm soát tốt nhưng dư địa không còn nhiều, bên cạnh đó áp lực lạm phát trong những tháng còn lại của năm 2022 và năm 2023 là rất lớn. Do đó, cần thực hiện một số giải pháp để thực hiện thành công mục tiêu lạm phát đã đề ra.
Trước hết, Chính phủ cần kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính, rà soát bãi bỏ các quy định không hợp lý nhằm cắt giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, thông thoáng, thúc đẩy tổng cung.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh đứt gãy chuỗi cung ứng, các nước thực hiện lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây đối với Nga làm trầm trọng thêm thiếu hụt nguồn cung. Chính phủ, các bộ, ngành liên quan, đặc biệt cộng đồng doanh nghiệp cần đa dạng nguồn cung, bảo đảm nguyên vật liệu đầu vào của mỗi ngành không phụ thuộc vào một thị trường, một khu vực.
Đồng thời, NHNN và Bộ Tài chính cũng phối hợp chặt chẽ, thực hiện hài hòa chính sách tài khóa và tiền tệ để góp phần kiểm soát lạm phát.
Tại Hội nghị Sơ kết hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2022 vừa diễn ra, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đánh giá, một trong những điểm tích cực của chính sách tiền tệ trong 6 tháng đầu năm là mặt bằng lãi suất huy động, cho vay tăng nhẹ trong bối cảnh lãi suất các nước tăng cao. Tuy nhiên, bà Hồng cũng chỉ ra những thách thức với ngành ngân hàng trong 6 tháng cuối năm. Đó là phải thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng với yêu cầu cao hơn, nặng nề hơn như: phấn đấu điều hành giảm mặt bằng lãi suất từ 0,5 - 1% trong 2 năm; kiểm soát lạm phát bình quân 4% trong bối cảnh lạm phát trên thế giới tăng cao, nước ta lại là nền kinh tế có độ mở lớn, nguy cơ nhập khẩu lạm phát hiện hữu…
NHNN cho biết, trong 6 tháng cuối năm, cơ quan này sẽ tiếp tục điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát. Trong đó chú trọng theo dõi lạm phát và lãi suất thị trường để linh hoạt và kịp thời điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến cân đối vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ; khuyến khích các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động để ổn định, phấn đấu giảm lãi suất cho vay.
