Quá trình thực hiện Dự án Đầu tư xây dựng đường Hòa Lạc - Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai - Hòa Bình theo hình thức BOT gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Ảnh: Lê Tiên |
Chấm dứt thực hiện vì không còn quỹ đất thanh toán
Dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Hòa Lạc - TP. Hòa Bình, đoạn trên địa phận tỉnh Hòa Bình được Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương thực hiện theo hình thức BT vào năm 2008. Nguồn vốn để thanh toán cho nhà đầu tư được xác định từ việc khai thác quỹ đất 2 bên đường.
UBND tỉnh Hòa Bình và Tập đoàn Geleximco đã ký hợp đồng BT ngày 3/10/2010 để thực hiện đoạn qua tỉnh Hòa Bình (Km13+050 - Km33+256).
Trong quá trình triển khai, các xã Đông Xuân, Tiến Xuân thuộc huyện Lương Sơn được sáp nhập về Hà Nội, do đó quỹ đất để thanh toán cho Nhà đầu tư không còn. Trước tình thế đó, UBND Tỉnh đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ việc bố trí quỹ đất để tạo vốn thực hiện Dự án gặp nhiều khó khăn, sau khi điều chỉnh địa giới hành chính, phần lớn diện tích đất dự kiến giao cho Nhà đầu tư lập dự án khác đã được điều chỉnh địa giới về TP. Hà Nội.
Do đó, việc tiếp tục triển khai thực hiện Dự án theo hình thức BT là khó đảm bảo tính khả thi. UBND tỉnh Hòa Bình đề xuất xử lý dứt điểm phần khối lượng mà Nhà đầu tư đã thực hiện cho đến thời điểm dừng Dự án; giao lại toàn bộ Dự án cho Bộ Giao thông vận tải (GTVT) để tiếp tục thực hiện bằng nguồn vốn ODA hoặc đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP).
Sau đó, Văn bản số 8288/VPCP-KTN ngày 4/10/2013 của Văn phòng Chính phủ nêu rõ, UBND tỉnh Hòa Bình thực hiện chấm dứt hợp đồng Dự án theo đúng các quy định của pháp luật hiện hành; đồng thời, thống nhất với Bộ GTVT và Bộ Kế hoạch và Đầu tư về phương án chuyển đổi hình thức đầu tư, vận động nguồn vốn ODA để triển khai thực hiện Dự án.
UBND tỉnh Hòa Bình và Tập đoàn Geleximco đã chấm dứt hợp đồng BT, quyết toán Dự án và thanh lý hợp đồng theo quy định với giá trị khoảng 192 tỷ đồng.
Đề xuất 2 phương án thanh toán
UBND tỉnh Hòa Bình đã có văn bản đề nghị Bộ GTVT nghiên cứu, xem xét hạch toán phần giá trị tiếp tục sử dụng (khoảng 192 tỷ đồng) vào dự án BOT và bố trí kinh phí hoàn trả phần giá trị này cho Tỉnh.
Tại Văn bản số 11218/BGTVT-ĐTCT ngày 4/10/2018, Bộ GTVT cho biết, quá trình triển khai thực hiện Dự án Đầu tư xây dựng đường Hòa Lạc - Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai - Hòa Bình theo hình thức BOT gặp nhiều khó khăn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng, tăng chi phí đầu tư, giảm doanh thu làm giảm hiệu quả tài chính, phải điều chỉnh hợp đồng dự án nhiều lần và làm kéo dài thời gian thu hồi vốn… Việc đề nghị hạch toán phần giá trị tiếp tục sử dụng vào dự án BOT và bố trí kinh phí hoàn trả phần giá trị này cho tỉnh Hòa Bình sẽ làm cho dự án BOT không còn khả thi về tài chính. Do đó, Bộ GTVT đề nghị UBND tỉnh Hòa Bình báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét hỗ trợ.
Để tháo gỡ khó khăn trên, UBND tỉnh Hòa Bình báo cáo Chính phủ việc không hạch toán phần chi phí đã thực hiện của dự án BT với số tiền khoảng 192 tỷ đồng vào dự án BOT như ý kiến của Bộ GTVT. UBND Tỉnh đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, tạo điều kiện hỗ trợ kinh phí cho tỉnh Hòa Bình (khoảng 192 tỷ đồng) để thanh toán cho nhà đầu tư Geleximco tại Dự án Đầu tư xây dựng đường cao tốc Hòa Lạc - TP. Hòa Bình, hoặc cho phép UBND tỉnh Hòa Bình sử dụng quỹ đất của Tỉnh để thanh toán cho Nhà đầu tư.