Ông Duterte tuyên bố sẽ áp dụng phán quyết Biển Đông nếu Trung Quốc khai thác dầu khí

Tổng thống Rodrigo Duterte (Ảnh: Reuters)

Trong cuộc phỏng vấn với đài CNN được phát sóng trực tiếp trên truyền hình, Tổng thống Rodrigo Duterte khẳng định ông muốn tránh đối đầu với Trung Quốc. Tuy nhiên, khi được hỏi trong trường hợp nào ông sẽ viện dẫn phán quyết của tòa trọng tài được công bố hồi tháng 7, Tổng thống Duterte trả lời: “Khi tài nguyên khoáng sản bị bòn rút”.

“Tôi không thể cho qua (phán quyết) hay lờ đi được”, Tổng thống Duterte nói, đồng thời cho biết thêm rằng việc thảo luận về phán quyết Biển Đông với Trung Quốc sẽ diễn ra trong nhiệm kỳ tổng thống của ông, song bây giờ chưa phải thời điểm để ông sẵn sàng làm việc đó. Nhà lãnh đạo Philippines nói chưa cần thiết tới mức phải ép buộc Bắc Kinh tuân thủ phán quyết của tòa trọng tài vốn có lợi cho Manila và cho biết ông nghĩ Philippines và Trung Quốc vẫn là bạn bè.

Tuyên bố trên của nhà lãnh đạo Philippines trái ngược với lập trường trước đó do chính ông đưa ra rằng sẽ “gạt sang một bên” phán quyết vốn bác bỏ yêu sách chủ quyền “đường chín đoạn” phi lý do Trung Quốc tự ý vẽ ra trên Biển Đông hòng chiếm tới 80% diện tích vùng biển này. Lý do mà ông Duterte đưa ra cho sự nhượng bộ này là vì ông không muốn áp đặt bất kỳ điều gì lên Bắc Kinh. Trong khi đó, Trung Quốc đến nay vẫn ngang nhiên phủ nhận phán quyết của tòa trọng tài thường trực và tuyên bố sẽ không thực thi bất kỳ phán quyết nào.

Cũng trong cuộc phỏng vấn với CNN, ông Duterte nói rằng nếu các hành động quân sự bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông gây ra các mối đe dọa nghiêm trọng thì Mỹ phải là nước kiềm chế các động thái này của Bắc Kinh. Ngoài ra, ông Duterte cũng nhấn mạnh rằng trong trường hợp Trung Quốc lấn sâu vào lãnh hải của Philippines để khai thác khoáng sản thì ông cũng không có ý định theo đuổi cách tiếp cận cứng rắn với Trung Quốc vì theo ông, chỉ Mỹ mới đủ sức mạnh để kiềm tỏa Bắc Kinh.

Liên quan tới động thái quân sự hóa của Trung Quốc trên Biển Đông, Tổng thống Duterte tỏ ra không lo lắng về các hoạt động xây dựng của Bắc Kinh trên các đảo đá. "Tôi đã nói ngay từ đầu rằng khi những nắm đất đá đầu tiên được Trung Quốc đem tới nơi họ tuyên bố chủ quyền (trên Biển Đông), vì sao các chuyên gia, viện nghiên cứu Mỹ không nghĩ gì? Nếu việc đó thực sự là vấn đề nghiêm trọng thì Mỹ đã ngăn chặn từ lúc đó rồi", ông Duterte nói.