Để tìm một nhà thầu khác thay thế nhà thầu thi công dở dang, thường phải chỉ định thầu. Ảnh: Thùy Anh |
Không chỉ bị chấm dứt hợp đồng, phạt tiền, với những nhà thầu này, các chuyên gia cho rằng, cần mạnh tay cấm tham gia đấu thầu để tăng tính răn đe.
Yêu cầu tạm ngừng thi công
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) huyện Trà Ôn (tỉnh Vĩnh Long) vừa ban hành Quyết định chấm dứt hợp đồng thi công xây dựng Gói thầu số 1: Thi công đường Đục Dong - Cây Điệp, xã Thiện Mỹ, huyện Trà Ôn (bao gồm chi phí xây dựng lán trại) thuộc Công trình đường Đục Dong - Cây Điệp, xã Thiện Mỹ, huyện Trà Ôn đối với Doanh nghiệp tư nhân Ánh Dung, địa chỉ số 39/6H, đường Trần Phú, Phường 4, TP. Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long.
Lý do được Ban đưa ra là Nhà thầu Ánh Dung không đảm bảo tiến độ thi công Gói thầu, cụ thể là thi công rất chậm trễ. Đáng chú ý, mặc dù Chủ đầu tư và tư vấn giám sát liên tục nhắc nhở, lập biên bản và gửi công văn yêu cầu đẩy nhanh tiến độ thi công công trình nhưng Nhà thầu vẫn không thực hiện. Tính đến ngày 11/11/2017 – là thời gian hết hạn hợp đồng, nhà thầu này mới chỉ chỉ thi công đạt khoảng 50% khối lượng.
Ngoài ra, theo ông Lê Phát Tân, Giám đốc Ban QLDA ĐTXD huyện Trà Ôn, bên cạnh việc không đáp ứng yêu cầu về tiến độ thi công, Nhà thầu Ánh Dung còn không thực hiện văn bản của Ban về việc gia hạn bảo lãnh thực hiện hợp đồng và gia hạn tạm ứng hợp đồng theo những điều khoản đã ký kết. Ban đã có văn bản gửi Nhà thầu yêu cầu tạm dừng thi công nhưng Nhà thầu không có phản hồi. Chính vì thế, Ban đã tiến hành các thủ tục chấm dứt hợp đồng thi công với doanh nghiệp.
Theo tìm hiểu của Báo Đấu thầu, Gói thầu số 1: Thi công đường Đục Dong - Cây Điệp, xã Thiện Mỹ, huyện Trà Ôn (bao gồm chi phí xây dựng nhà tạm) có giá hơn 10,2 tỷ đồng. Doanh nghiệp tư nhân Ánh Dung được lựa chọn là nhà thầu trúng thầu với giá gần 9,9 tỷ đồng. Gói thầu này có thời gian thực hiện hợp đồng là 240 ngày.
Theo Ban QLDA ĐTXD huyện Trà Ôn, phần khối lượng công việc chưa thực hiện của Gói thầu số 1 sẽ được chỉ định thầu cho một nhà thầu khác thực hiện là Doanh nghiệp tư nhân Kim Bửu, địa chỉ số 8/101A, đường Võ Tánh, Khu 8, thị trấn Trà Ôn, huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long. Phần khối lượng này được tính bằng giá trị ghi trong hợp đồng trừ đi giá trị của phần khối lượng công việc mà Nhà thầu Ánh Dương đã thực hiện trước đó.
Được biết, để xử lý phần khối lượng còn lại của Gói thầu số 1, Ban QLDA ĐTXD huyện Trà Ôn đã phải “cầu viện” đến nhà thầu quen của Ban. Theo tìm hiểu, trước đó, Doanh nghiệp tư nhân Kim Bửu đã trúng nhiều gói thầu của Ban QLDA ĐTXD huyện Trà Ôn như: Gói thầu Xây dựng tuyến đường Mỹ An - Gia Kiết (giai đoạn 2); Gói thầu Thi công xây dựng, mở rộng Trường Mầm non Ánh Dương; Gói thầu Thi công đường Mỹ Phó - Giồng Thanh Bạch, xã Thiên Mỹ, huyện Trà Ôn; Gói thầu Thi công Trung tâm Văn hóa - Thể thao xã Thiện Mỹ; Gói thầu Thi công Trường Tiểu học Tân Mỹ C, xã Tân Mỹ...
Mạnh tay với nhà thầu vi phạm
Gần đây, hiện tượng các nhà thầu thi công èo uột, không đảm bảo tiến độ dẫn tới phải chấm dứt hợp đồng không còn là câu chuyện hiếm, đặc biệt tại các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Điều đáng quan ngại là phần lớn trong số các gói thầu thi công dở dang, để tìm một nhà thầu khác thay thế, các bên mời thầu thường phải giải quyết bằng việc chỉ định thầu.
Điển hình như trường hợp Ban QLDA ĐTXD khu vực thị xã Duyên Hải (tỉnh Trà Vinh) khi chấm dứt hợp đồng với Công ty CP Xây dựng Phát triển Trà Vinh đã phải thương thảo với một nhà thầu khác để chỉ định thầu thi công phần khối lượng còn lại của Gói thầu Thi công xây dựng nâng cấp đường đan Giồng Giếng - Long Điền, xã Long Toàn, thị xã Duyên Hải (giai đoạn 2).
Việc các nhà thầu thi công bê bối dẫn đến bị cắt hợp đồng diễn ra khá phổ biến trong thời gian qua. Mới đây nhất, Ban QLDA công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau đã phải cắt hợp đồng với nhà thầu thi công Gói thầu Cống Trùm Thuật Nam thuộc Dự án Đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi tiểu vùng III - Bắc Cà Mau do phát hiện nhà thầu bỏ bê, không thi công một số hạng mục của Gói thầu. Trước đó, cũng tại gói thầu này, Ban đã xử phạt nhà thầu là Công ty CP Đầu tư phát triển đô thị Hải Dương số tiền hơn 155 triệu đồng vì vi phạm thời gian thực hiện hợp đồng (quá 245 ngày).
Ngoài trường hợp nêu trên, Ban QLDA công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau còn đang tiến hành các thủ tục để thông báo cắt hợp đồng với nhà thầu thi công Gói thầu Cống kênh số 1 thuộc Dự án Đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi tiểu vùng V - Nam Cà Mau khi phát hiện nhà thầu không thi công Gói thầu như hợp đồng đã ký.
Theo các chuyên gia về đấu thầu, việc thi công thiếu trách nhiệm và vi phạm hợp đồng của các nhà thầu thể hiện sự thiếu chuyên nghiệp và coi nhẹ pháp luật về đấu thầu. Các gói thầu được giao cho những nhà thầu này bị tổn hại nhiều về kinh tế, thời gian và chất lượng công trình. Tệ hơn, từ đấu thầu rộng rãi – một hình thức lựa chọn nhà thầu cạnh tranh nhất, vì những nhà thầu yếu kém này đã buộc phải chuyển sang chỉ định thầu – một hình thức lựa chọn nhà thầu ít cạnh tranh nhất. Do đó, các chuyên gia đấu thầu cho rằng, cần mạnh tay cấm tham gia đấu thầu với các nhà thầu thiếu trách nhiệm và vi phạm hợp đồng để tăng tính răn đe trong đấu thầu.