Lấy kết quả làm thước đo hiệu quả sử dụng ngân sách

Trong thời gian qua, vốn ngân sách nhà nước được chú trọng sử dụng như là vốn mồi để kích hoạt, huy động mạnh mẽ các nguồn lực khác tham gia đầu tư phát triển. Ảnh: Lê Tiên

Theo đại biểu Quốc hội Trần Anh Tuấn (đoàn TP.HCM), Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết về nhiệm vụ giải pháp đẩy nhanh tiến độ và hiệu quả thực hiện giải ngân vốn đầu tư công. Vốn đầu tư công phần nào đã được kiểm soát một cách chặt chẽ hơn. Các dự án mới được thẩm định về nguồn vốn, khả năng cân đối vốn trước khi có quyết định chủ trương đầu tư. Bước đầu, việc phân bổ vốn đầu tư đã có cân nhắc rất kỹ lưỡng, cũng đã có sự ưu tiên đối với các dự án, công trình phát triển hạ tầng lớn có tính kết nối, lan tỏa cao, bố trí cho những vùng tạo động lực phát triển và tăng trưởng mạnh. Giai đoạn 2016 - 2020 hiệu quả đầu tư đã được cải thiện phần nào so với giai đoạn trước, chỉ số ICOR giai đoạn 2016 - 2019 ước khoảng là 4,9, thấp hơn mức 5,4 giai đoạn 2011 - 2015, chứng tỏ hiệu quả đầu tư cũng đã được cải thiện. Tổng vốn đầu tư xã hội ước đạt 33,7% GDP, tỷ trọng vốn đầu tư khu vực nhà nước giảm, trong khi đó, vốn đầu tư khu vực ngoài nhà nước tăng từ 38,3% lên 45,6% năm 2020. Vốn ngân sách nhà nước được sử dụng như là vốn mồi để kích hoạt, huy động mạnh mẽ các nguồn lực khác để tham gia đầu tư phát triển.

Tuy nhiên, đại biểu Trần Anh Tuấn cho rằng, hiệu quả đầu tư chưa thật sự như kỳ vọng, chất lượng thể chế quản lý đầu tư công còn một số bất cập, chưa phù hợp với thông lệ quốc tế, đặc biệt là khâu lập, thẩm định, lựa chọn, đánh giá hiệu quả của dự án. Theo khung đánh giá thể chế quản lý đầu tư công của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), điểm đánh giá trung bình các chỉ tiêu của Việt Nam chỉ đạt 0,7/2 điểm, vẫn ở mức thấp so với các nước đang phát triển.

Để nâng cao hiệu quả đầu tư công, ông Trần Tuấn Anh khuyến nghị trong thời gian tới cần có các giải pháp đổi mới toàn diện, đồng bộ các luật, xây dựng kế hoạch đầu tư công theo hướng tập trung nguồn lực, thúc đẩy quá trình cơ cấu lại nền kinh tế. Công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp, địa phương cần được thực hiện tốt hơn, trong đó trách nhiệm giải trình của các bộ, ngành về việc hướng dẫn các thủ tục cần phải kịp thời, nhanh chóng nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án đầu tư. Đó là một trong những yếu tố quan trọng để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, nâng cao hiệu quả đầu tư công cũng như hiệu quả đầu tư toàn xã hội.

Còn đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (đoàn TP. Hà Nội) nhấn mạnh đến việc phải hạch toán ngân sách theo kết quả đầu ra. Theo đó, phải lấy kết quả cụ thể để làm thước đo hiệu quả sử dụng ngân sách. “Chúng tôi đề nghị tới đây Chính phủ yêu cầu tất cả các bộ, ngành, địa phương báo cáo cụ thể, với 2 triệu tỷ đồng trong 5 năm qua thì kết quả thu được là gì? Bao nhiêu dự án đã được hoàn thành? Bao nhiêu dự án dở dang và công bố công khai để người dân được biết và thực hiện quyền giám sát của mình”, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai nói.

Một số ý kiến cho rằng, cùng với đánh giá hiệu quả đầu tư, cần có giải pháp xử lý, xác định được trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đối với những dự án không hiệu quả, thua lỗ, đi liền với các chế tài và việc thực hiện chế tài đối với các vi phạm một cách nghiêm túc.