Hội nghị lần thứ 3 Hội đồng Điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc: 4 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù cho phát triển

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Sáng 24/5, tại Phú Thọ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Chủ tịch Hội đồng Điều phối vùng Trung du miền núi phía Bắc chủ trì Hội nghị lần thứ 3 của Hội đồng với 4 nội dung làm việc chính. Trong đó, đề xuất 4 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù cho phát triển của Vùng.
Toàn cảnh Hội nghị Hội đồng Điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc lần thứ 3 diễn ra sáng ngày 24/5. Ảnh: Đức Trung
Toàn cảnh Hội nghị Hội đồng Điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc lần thứ 3 diễn ra sáng ngày 24/5. Ảnh: Đức Trung

Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 10/2/2022 về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Nghị quyết số 11); Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 96/NQ-CP ngày 1/8/2022 của Chính phủ (Nghị quyết số 96) ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 11 của Bộ Chính trị. Ngay sau khi Nghị quyết của Bộ Chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ được ban hành, các bộ, ngành và địa phương trong vùng Trung du và miền núi phía Bắc đã khẩn trương quán triệt các nội dung, ban hành các kế hoạch hành động, tổ chức triển khai quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp đề ra tại các nghị quyết.

Qua gần 2 năm triển khai, Hội nghị Hội đồng Điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc lần thứ ba được tổ chức với 4 nội dung công việc, gồm: công bố Quy hoạch Vùng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; sơ kết báo cáo gần 2 năm thực hiện Nghị quyết số 11; tham vấn cơ chế, chính sách đặc thù vùng Trung du và miền núi phía Bắc và Kế hoạch điều phối Vùng năm 2024.

Báo cáo về tình hình triển khai các hoạt động của Hội đồng Vùng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, qua gần 2 năm triển khai đã hoàn thành 5/17 nhiệm vụ, đề án, gồm: Phê duyệt Quy hoạch Vùng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Phê duyệt quy hoạch 14/14 địa phương thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Hoàn thành việc thành lập, kiện toàn và ban hành Quy chế hoạt động của Hội đồng Vùng; Đã trình Thủ tướng Chính phủ Đề án xây dựng mô hình thư viện cơ sở của Vùng; Đã trình Thủ tướng Chính phủ Đề án đưa Lào Cai trở thành trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc. Đối với 12 nhiệm vụ còn lại chưa hoàn thành là các đề án lớn về chính sách đặc thù phát triển Vùng, chính sách về thương mại biên giới, cụm liên kết ngành, quản lý môi trường và chia sẻ nguồn nước… đang được các bộ, địa phương xây dựng dự thảo, lấy ý kiến các cơ quan có liên quan.

Về tình hình phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của vùng Trung du và miền núi phía Bắc, tăng trưởng GRDP của Vùng năm 2023 đạt 6,53%, cao hơn so với 5 vùng còn lại và bình quân cả nước; đặc biệt là Bắc Giang, cao nhất cả nước với mức tăng 13,5%, một số địa phương có mức tăng khá như Tuyên Quang (7,46%), Phú Thọ (7,45%)...

Quy mô GRDP đạt 896 nghìn tỷ đồng; cơ cấu GDRP của Vùng chuyển biến khá tích cực, tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ chiếm 78%.

Thu ngân sách nhà nước toàn Vùng năm 2023 đạt 88 nghìn tỷ đồng, vượt 17% so với dự toán, 10/14 địa phương có số thu vượt so với dự toán; kim ngạch xuất nhập khẩu đạt khoảng 67 tỷ USD, tăng 39% so với thực hiện năm 2022.

Năm 2023 đã thu hút 143 dự án FDI mới với tổng số vốn đăng ký khoảng 1,9 tỷ USD; toàn Vùng có 23 khu công nghiệp đang hoạt động, tỷ lệ lấp đầy 65%, cao hơn bình quân cả nước (54%).

Toàn Vùng có hơn 5,4 triệu ha rừng, tỷ lệ che phủ đạt 54%, cao hơn bình quân cả nước (là 42%), đạt mục tiêu Nghị quyết của Chính phủ.

Ước quý I/2024, kinh tế của Vùng vẫn ổn định và tăng trưởng ở mức khá: GRDP đạt 6,54% (dẫn đầu cả nước); kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 33 tỷ USD. Tuy nhiên, thu ngân sách nhà nước (NSNN) chỉ đạt 26% dự toán, nguyên nhân do thu NSNN dựa nhiều vào thủy điện và những tháng đầu năm các nhà máy tập trung tích nước, công suất phát điện thấp.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc vừa được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành tại Quyết định số 369/QĐ-TTg ngày 4/5/2024. Để triển khai có hiệu quả Quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đề nghị các bộ, ngành và địa phương quan tâm tập trung triển khai phổ biến bản quy hoạch này một cách rộng rãi, công khai, minh bạch tới người dân, doanh nghiệp các thành phần kinh tế trong và ngoài nước nhằm thu hút sự tham gia của các bên liên quan một cách hiệu quả nhất.

Cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương; phá bỏ tư duy cục bộ trước hết là trong việc triển khai thực hiện chương trình dự án có vai trò vùng.

Phải đổi mới tư duy, phát huy sự năng động, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành của từng bộ, ngành và địa phương, từng bước chuyển đổi mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại kinh tế vùng theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; phát triển mạnh công nghiệp chế biến, chế tạo và năng lượng; nông nghiệp giá trị cao, ứng dụng công nghệ hiện đại, hữu cơ; kinh tế cửa khẩu, du lịch, kinh tế rừng gắn với bảo vệ và phát triển rừng.

Tập trung nguồn lực thực hiện 4 nhiệm vụ trọng tâm, đột phá đã đặt ra tại Quy hoạch, trong đó ưu tiên phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối vùng, liên vùng và quốc tế.

Tập trung xây dựng và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu kinh tế cửa khẩu, khu công nghiệp, khu thương mại tự do xuyên biên giới (hiện đang được nghiên cứu thí điểm), tăng cường liên kết hình thành các chuỗi đô thị gắn với phát triển vành đai công nghiệp - đô thị - dịch vụ, các hành lang và vành đai kinh tế và các khu vực động lực phát triển.

Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chủ động phối hợp với các bộ, cơ quan trung ương, địa phương trong Vùng rà soát, làm việc với các bộ, ngành, địa phương và đề xuất 4 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù cho phát triển Vùng, gồm: Nhóm chính sách về phát triển hạ tầng giao thông kết nối; Nhóm chính sách về phát triển cửa khẩu; Nhóm chính sách về quản lý, phát triển tài nguyên rừng, nguồn nước; Nhóm chính sách về an sinh xã hội.

Chuyên đề