Nhà thầu phản ánh gặp nhiều khó khăn trong việc mua HSMT Gói thầu số 04 Tư vấn giám sát xây dựng, lắp đặt thiết bị của Lữ đoàn 214/Quân khu 3. Ảnh: Nhã Chi |
Yêu cầu về doanh thu quá cao
Theo phản ánh của nhà thầu, sau khi nghiên cứu hồ sơ mời thầu (HSMT) Gói thầu số 04 “Tư vấn giám sát xây dựng, lắp đặt thiết bị” thuộc Dự án Nâng cấp, cải tạo doanh trại Tiểu đoàn 1 + xây mới doanh trại Đại đội 2/Tiểu đoàn 1/Lữ đoàn 214/QK3, nhà thầu đã phát hiện HSMT có tiêu chí làm khó nhà thầu. Cụ thể, trong bảng tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, HSMT đưa ra yêu cầu về doanh thu trung bình của nhà thầu trong 3 năm gần đây (2014, 2015, 2016). Đối chiếu với mẫu HSMT dịch vụ tư vấn tại Thông tư 01/2015/TT-BKHĐT (TT01) và quy định tại Khoản 2 và Khoản 3, Điều 34 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP, nhà thầu cho rằng, việc đưa yêu cầu về doanh thu trung bình của nhà thầu (không ghi rõ trong lĩnh vực nào) là không đúng với mẫu HSMT dịch vụ tư vấn. Quy định như vậy làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu và đây là một trong những hành vi bị cấm trong đấu thầu theo Luật Đấu thầu. Hơn nữa, nếu giá trị gói thầu là 0,5 tỷ đồng thì yêu cầu doanh thu trong lĩnh vực tư vấn xây dựng chỉ cần 1,5 đến 2 lần giá trị gói thầu, chứ không phải yêu cầu đến 15 tỷ đồng.
Phản hồi về kiến nghị nêu trên, trong 2 văn bản trả lời kiến nghị của nhà thầu tham gia đấu thầu Gói thầu số 04, cả Công ty CP Tư vấn Thiết kế và Xây dựng ALC (Bên mời thầu) và Lữ đoàn 214/Quân khu 3 (Chủ đầu tư) đều khẳng định: “Các giá trị doanh thu trung bình do Bên mời thầu quy định trong HSMT là hợp lý, đảm bảo tính cạnh tranh, đảm bảo tính chọn lọc và phân cấp được các nhà thầu tư vấn có năng lực về tài chính từ cấp thấp đến cấp cao”.
Theo Lữ đoàn 214/Quân khu 3, HSMT đưa ra tiêu chí “doanh thu” đối với Gói thầu số 04 là nhằm mục đích lựa chọn được nhà thầu tư vấn giám sát có đủ năng lực, kinh nghiệm và có tính chất chuyên nghiệp cao. Bên mời thầu lựa chọn tiêu chí doanh thu trung bình trong 3 năm gần nhất (2014, 2015, 2016) để làm tiêu chí đánh giá là phù hợp và minh bạch. Hơn nữa, yêu cầu này được đưa ra dựa trên các căn cứ về quy mô, tính chất dự án và đặc thù của gói thầu tư vấn giám sát, căn cứ về sự cần thiết lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ tư vấn giám sát đủ năng lực; căn cứ kinh nghiệm quản lý các gói thầu tương tự của chủ đầu tư và căn cứ biểu điểm Tổ chuyên gia đấu thầu đề xuất.
Tiêu chí không phù hợp là rào cản với nhà thầu
Với yêu cầu về doanh thu của nhà thầu tại HSMT Gói thầu số 04 như nhà thầu phản ánh, một chuyên gia đấu thầu cho rằng, HSMT đã đưa ra tiêu chí về doanh thu quá cao đối với một gói thầu tư vấn có giá trị khoảng 0,5 tỷ đồng. Chuyên gia này cho rằng, theo quy định của pháp luật về đấu thầu, nếu gói thầu tư vấn có giá gói thầu là 0,5 tỷ đồng thì yêu cầu doanh thu trong lĩnh vực tư vấn xây dựng chỉ cần 1,5 đến 2 lần giá trị gói thầu theo TT01 chứ không phải yêu cầu đến 15 tỷ đồng. “Như vậy, yêu cầu về doanh thu của nhà thầu đối với gói thầu này sẽ khoảng từ 750 triệu đồng đến 1 tỷ đồng”, chuyên gia nêu trên nhấn mạnh và cho rằng, việc Bên mời thầu đưa ra tiêu chí quá cao cũng có thể là một trong những rào cản làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu tại Gói thầu.
Cũng theo văn bản trả lời kiến nghị nêu trên, cả Bên mời thầu và Chủ đầu tư đều cho rằng, nhà thầu kiến nghị đã vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc đấu thầu theo quy định tại Mục 5 và Mục 34 trong HSMT về việc sửa đổi HSMT và kiến nghị trong đấu thầu. Chính xác là nhà thầu gửi văn bản tới các cơ quan sai quy định khi chưa nhận được văn bản trả lời của Chủ đầu tư. Do đó, Lữ đoàn 214 nhấn mạnh: “Kiến nghị của nhà thầu là thiếu chính xác, kết luận mang tính chất quy chụp”. Minh chứng cho phản hồi này, Chủ đầu tư cho rằng, TT01 chỉ ban hành quy định chi tiết lập HSMT, hồ sơ yêu cầu (HSYC), hồ sơ mời quan tâm (HSMQT) gói thầu dịch vụ tư vấn, TT01 chỉ đưa ra mẫu vận dụng ban hành kèm Thông tư chứ không ban hành mẫu bắt buộc nhưng nhà thầu đưa ra ý kiến chủ quan là Bên mời thầu làm không đúng mẫu. Do đó, Bên mời thầu bảo lưu các nội dung trong HSMT đã ban hành. Tuy nhiên, chuyên gia đấu thầu cho rằng, đúng là mẫu vận dụng ban hành kèm Thông tư không bắt buộc nhưng các bên thực hiện phải tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về đấu thầu. Trường hợp bên mời thầu/chủ đầu tư đưa ra yêu cầu quá cao trong HSMT so với hướng dẫn cũng là vi phạm quy định, làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu.
Theo phản ánh trước đó, nhà thầu đã gặp khó khăn trong việc mua HSMT gói thầu nêu trên. Đến ngày 4/12/2017, sau 4 lần đi lại thì nhà thầu mới mua được HSMT, tuy nhiên HSMT lại có những điều kiện quá cao, hạn chế sự tham gia của nhà thầu.