|
| Việc sửa đổi toàn diện Luật Đấu thầu sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp, giúp giảm tiêu cực trong đấu thầu, sử dụng hiệu quả nguồn vốn nhà nước, nguồn lực từ đất đai. Ảnh: Tiến Tân |
Đề nghị xây dựng Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) đã được Chính phủ thông qua tại Nghị quyết 22/NQ-CP ngày 28/2/2022 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 2/2022. Chính phủ cơ bản thống nhất về các nhóm chính sách lớn tại đề nghị xây dựng Luật Đấu thầu (sửa đổi). Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) hoàn thiện hồ sơ Đề nghị xây dựng Dự án Luật, gửi Bộ Tư pháp tổng hợp, bổ sung Dự án vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022, trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4 tháng 10/2022.
Theo ông Trần Hào Hùng - Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu thuộc Bộ KH&ĐT, việc ban hành và thực hiện Luật Đấu thầu cùng với các luật có liên quan đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng điều chỉnh hoạt động mua sắm, quản lý sử dụng vốn, tài sản của Nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư, mua sắm bằng nguồn ngân sách nhà nước. Bên cạnh đó, Luật Đấu thầu đã tạo cơ sở pháp lý cho việc đẩy mạnh hoạt động đấu thầu qua mạng, tạo chuyển biến toàn diện trong công tác đấu thầu, bảo đảm yêu cầu công khai, minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả kinh tế trong hoạt động đấu thầu, tạo niềm tin cho các cơ quan, đơn vị trong quá trình triển khai hoạt động đấu thầu. Tuy nhiên, thực tiễn thi hành thời gian qua cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết cần phải sửa đổi toàn diện Luật Đấu thầu. Quá trình triển khai thi hành Luật Đấu thầu 2013 đã phát sinh một số hoạt động mua sắm, lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư nhưng chưa được Luật này quy định hoặc quy định chưa đầy đủ. Ví dụ như lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật chuyên ngành, pháp luật xã hội hoá; lựa chọn nhà đầu tư đối với dự án có từ 2 nhà đầu tư quan tâm...
Bên cạnh đó, sau khi Luật Đấu thầu được ban hành, một số luật liên quan đã được sửa đổi, bổ sung hoặc có quy định khác so với Luật Đấu thầu. Điều đó đã đặt ra yêu cầu phải tiếp tục hoàn thiện một số quy định của Luật Đấu thầu nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, tránh mâu thuẫn, xung đột trong quá trình thi hành Luật này.
Mặt khác, qua 7 - 8 năm thực hiện, một số quy định của Luật Đấu thầu đã phát sinh vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện. Đơn cử như Luật Đấu thầu 2013 đã có quy định về các trường hợp chỉ định thầu và giao cho người có thẩm quyền quyết định nhưng thực tế thi hành đã gặp khó khăn, vướng mắc trong việc áp dụng chỉ định thầu đối với một số trường hợp cấp bách trong mua sắm phục vụ phòng chống dịch bệnh, xây dựng công trình khẩn cấp, công trình, dự án có quy mô lớn cần đẩy nhanh tiến độ, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công… Quy trình, thủ tục lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư mặc dù đã được đơn giản hóa nhưng trong một số trường hợp vẫn chưa thật sự tạo thuận lợi cho hoạt động đấu thầu, nhất là khi phải lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư để thực hiện các dự án quan trọng, cấp bách...
Luật Đấu thầu đã có quy định khuyến khích sản xuất trong nước, nhưng chưa đầy đủ, chưa đủ mạnh. Các quy định về quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu thầu và việc thi hành pháp luật đấu thầu còn một số mặt hạn chế; hành vi thông thầu, gian lận... vẫn còn diễn biến phức tạp, chưa đủ chế tài để xử lý.
Bên cạnh đó, hiện nay Việt Nam đã ký kết, tham gia 15 hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, trong đó 3 hiệp định có nội dung về cam kết mở cửa thị trường mua sắm công. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung một số quy định tại Luật Đấu thầu là yêu cầu cấp bách để bảo đảm thực thi đầy đủ và có hiệu quả cam kết của Việt Nam tại các hiệp định nêu trên.
Trong quá trình góp ý hoàn thiện Báo cáo tổng kết thi hành Luật, đa số ý kiến cho rằng, với phạm vi, quy mô sửa đổi, bổ sung lớn, nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và giải quyết được các tồn tại, hạn chế của Luật Đấu thầu thì cần sửa đổi toàn diện Luật này thay vì chỉ sửa đổi, bổ sung một số điều.
Nhiều ý kiến từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Viễn thông quân đội, các hiệp hội doanh nghiệp, các bộ, ngành liên quan… cũng chỉ ra nhiều vấn đề vướng mắc phát sinh từ thực tiễn đấu thầu, đòi hỏi cấp thiết sửa đổi toàn diện Luật Đấu thầu 2013. Từ đó mở ra nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp, giảm tiêu cực trong đấu thầu, sử dụng hiệu quả hơn nguồn vốn nhà nước, nguồn lực từ đất đai.
