Xây mới bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức: Bất cập trong đầu tư, đấu thầu

Dự toán hạng mục kết cấu phần ngầm của cả 2 dự án đều tăng vượt từ 40 - 50% so với giá trị đã được phê duyệt. Ảnh: Lê Tiên

Chọn xong nhà thầu khi chưa có dự toán thiết kế kỹ thuật

Theo Bộ Xây dựng, ngày 2/3/2017, Bộ Xây dựng  nhận được đề nghị của Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm thuộc Bộ Y tế về việc thẩm định dự toán thiết kế kỹ thuật hạng mục kết cấu phần ngầm và hạng mục phần thân 2 dự án nêu trên.

Qua thẩm định hồ sơ dự toán, Bộ Xây dựng cho rằng, trong quá trình triển khai thực hiện, cả 2 dự án đều phải điều chỉnh thiết kế cơ sở, mở rộng diện tích sử dụng. Đến nay, cả 2 dự án đã thi công xong phần kết cấu khung thô đến tầng mái của khối nhà chính; đang thi công công trình hạ tầng kỹ thuật; đã có kết quả lựa chọn nhà thầu các gói thầu chính về xây lắp, thiết bị, hạ tầng. Tuy nhiên, Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm vẫn chưa hoàn thành việc lập tổng mức đầu tư điều chỉnh theo thiết kế cơ sở sau điều chỉnh đã được duyệt, làm cơ sở để quản lý chi phí đầu tư xây dựng theo quy định. Việc này vi phạm quy định pháp luật đầu tư xây dựng về quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình, đặc biệt là về trình tự quản lý chi phí và việc lập tổng mức đầu tư điều chỉnh.

Theo lý giải của Bộ Xây dựng, dự toán xây dựng sử dụng vốn nhà nước được duyệt là cơ sở để xác định giá gói thầu và đàm phán, ký kết hợp đồng xây dựng. Tuy nhiên, tại thời điểm ký hợp đồng, cả hai dự án trên không có dự toán thiết kế kỹ thuật được thẩm định và phê duyệt. Thủ tục lập và trình thẩm định dự toán thiết kế kỹ thuật đều thực hiện sau giai đoạn tổ chức đấu thầu và ký hợp đồng xây dựng. Do đó, Bộ Xây dựng chỉ rõ, việc này đã vi phạm quy định tại Điều 135 của Luật Xây dựng số 50/2014/QH13.

Hai dự án đều thực hiện theo hình thức vừa thiết kế vừa thi công. Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho rằng, thực tế thời điểm trình cơ quan chuyên môn về xây dựng thẩm định dự toán cách xa thời điểm đã có kết quả thẩm định thiết kế kỹ thuật và không đúng quy định. Cụ thể, thời điểm thẩm định dự toán hạng mục phần ngầm là tháng 6/2016, trong khi đã có kết quả thẩm định thiết kế hạng mục này trước đó 1 năm (tháng 6/2015). Thời điểm trình thẩm định dự toán hạng mục phần thân vào tháng 2/2017, trong khi kết quả thẩm định thiết kế hạng mục này đã có từ tháng 9/2016 đối với Bệnh viện Việt Đức và tháng 11/2016 đối với Bệnh viện Bạch Mai.

Do điều chỉnh thiết kế nên công tác kiểm soát khối lượng không đạt yêu cầu, dẫn đến việc lập dự toán không kịp thời, tồn tại nhiều sai sót trong hồ sơ dự toán trình thẩm định. 

Điều chỉnh hợp đồng không dựa vào đơn giá trúng thầu

Gói thầu xây dựng của cả hai dự án trên áp dụng loại hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh. Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho rằng, một số nội dung quy định trong hợp đồng không rõ ràng, không tuân thủ bất kỳ quy định pháp luật nào về hợp đồng trong hoạt động xây dựng.

Cụ thể, loại hợp đồng là theo đơn giá điều chỉnh, nhưng trong hợp đồng không có đơn giá cụ thể làm cơ sở để điều chỉnh. Quy định điều chỉnh giá hợp đồng không dựa trên cơ sở đơn giá trúng thầu, mà quy định điều chỉnh dựa trên dự toán chi tiết được Bộ Xây dựng thẩm định và Chủ đầu tư phê duyệt là không đúng với quy định của pháp luật về hợp đồng xây dựng.

Đặc biệt, trong hồ sơ dự toán hạng mục phần ngầm trình Bộ Xây dựng thẩm định, dự toán hạng mục kết cấu phần ngầm của cả 2 dự án đều có giá trị tăng vượt khoảng từ 40 - 50% so với giá trị của hạng mục này trong tổng mức đầu tư đã được phê duyệt trước và sau khi điều chỉnh thiết kế cơ sở. Việc điều chỉnh tăng giá trị của hạng mục này cũng vượt tổng mức đầu tư xây dựng đã được phê duyệt tại Quyết định số 4186/QĐ-BYT ngày 4/8/2016 và Quyết định số 4188/QĐ-BYT ngày 4/8/2016 của Bộ Y tế.