|
| Ảnh minh họa |
Theo VARSI, trong những năm qua, các dự án hạ tầng giao thông đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP) đã có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Theo mục tiêu Chính phủ đặt ra, đến năm 2030, nước ta có khoảng 5.000 km đường cao tốc. Như vậy, lĩnh vực hạ tầng giao thông trong nước có dư địa phát triển rất lớn, mở ra nhiều cơ hội phát triển cho hoạt động đầu tư các dự án công trình giao thông theo phương thức PPP. Quốc hội, Chính phủ đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm thu hút nguồn lực xã hội, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư tư nhân tiếp tục tham gia các dự án PPP.
Tuy nhiên, thực tiễn triển khai các dự án PPP thời gian qua vẫn còn những tồn tại kéo dài nhiều năm chưa được giải quyết, khiến các nhà đầu tư một số công trình giao thông đường bộ lâm vào tình cảnh khó khăn, bế tắc.
9 dự án được VARSI tổng hợp gồm: Dự án Xây dựng hầm đường bộ Đèo Cả; Dự án Đầu tư xây dựng Quốc lộ 1 đoạn tránh thành phố Thanh Hóa; Dự án BOT xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 3 đoạn Km75 - Km100; Dự án BOT cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 đoạn Km14 - Km50+889; Dự án Đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh đoạn Km1738+148 - Km1763+610; Dự án Đầu tư xây dựng công trình cầu Thái Hà vượt sông Hồng trên đường nối hai tỉnh Thái Bình và Hà Nam với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình giai đoạn 1; Dự án Cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn đoạn từ cầu đường sắt Bình Lợi tới cảng Bến Súc; Dự án Đầu tư xây dựng công trình cầu Việt Trì - Ba Vì nối Quốc lộ 32 với Quốc lộ 32C; Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn.
Các dự án đều đã hoàn thành, nhưng đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc không đảm bảo phương án tài chính do không được lập trạm; Nhà nước đầu tư đường song hành dẫn đến phân lưu; thay đổi quy hoạch; buộc phải dừng thu phí do gặp phản ứng của người dân;…
VARSI kiến nghị Thủ tướng Chính phủ thành lập tổ chức do Bộ Giao thông vận tải làm đầu mối cùng các bộ, ngành khác có liên quan phối hợp với các nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và VARSI nghiên cứu và đề xuất hướng giải quyết đối với từng dự án cụ thể và báo cáo kết quả cho Chính phủ chậm nhất là ngày 30/12/2022. Đồng thời, giao Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính phối hợp với UBND cấp tỉnh nơi có dự án đi qua đánh giá kỹ các nguyên nhân dẫn đến các vướng mắc, bất cập của từng dự án, đặc biệt là các dự án đã có ý kiến của các cơ quan nhà nước như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước về các vấn đề có liên quan đến tổng mức đầu tư, phương án đặt trạm, phương án thu phí, hiệu quả đầu tư của dự án, để trên cơ sở đó kiến nghị các giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện chính sách pháp luật về đầu tư theo phương thức PPP trong thời gian tới.
VARSI cũng kiến nghị, đối với các trường hợp các bất cập, vướng mắc tại các dự án PPP xuất phát do các cam kết của phía Nhà nước không được thực hiện hoặc việc thu phí không thể triển khai bởi có sự phản đối lớn từ người dân, đề nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan xem xét, giải quyết dứt điểm các bất cập tại dự án theo phương án bố trí vốn ngân sách nhà nước thay thế cho quyền thu phí hoàn vốn dự án, chấm dứt hợp đồng dự án trước thời hạn, cơ cấu lại nợ của dự án và bố trí vốn ngân sách nhà nước thanh toán cho nhà đầu tư dự án.
