Năm 2015, chính phủ Trung Quốc phát động chương trình "khởi nghiệp và sáng tạo đổi mới toàn dân" - Ảnh: Nikkei. |
Vài năm trở lại đây, Trung Quốc chứng kiến sự bùng nổ của doanh nghiệp với thành lập nhờ các chính sách khuyến khích khởi nghiệp của chính phủ. Tuy nhiên, tốc độ tạo việc làm lại giảm mạnh do nhiều người lao động chọn cách mở công ty riêng, tờ Nikkei cho biết.
Theo kết quả khảo sát kinh tế mới công bố, tính tới cuối năm 2018, Trung Quốc có 21,8 triệu "thực thể pháp lý" - danh mục gồm các doanh nghiệp, cơ quan chính phủ và tổ chức phi lợi nhuận. Con số này tăng gấp đôi so với năm 2013 và tăng nhanh gấp đôi so với giai đoạn 5 năm vừa qua. Doanh nghiệp chiếm phần lớn trong số này, tăng 126% lên 18,6 triệu.
Tuy nhiên, số liệu cho thấy việc doanh nghiệp mới "mọc lên như nấm" không giúp mang lại nhiều công việc chất lượng. Sự gia tăng này bắt nguồn từ chiến dịch "khởi nghiệp và sáng tạo đổi mới toàn dân" của chính phủ Trung Quốc được phát động vào năm 2015. Bắc Kinh đã đơn giản quá quy trình thành lập doanh nghiệp mới, giúp các nhà sáng lập tiếp cận nguồn vốn, đưa ra ưu đãi thuế và thậm chí cung cấp văn phòng cho thuê giá rẻ.
Từ tháng 1 đến tháng 10/2019, trung bình mỗi ngày, nước này có thêm gần 20.000 doanh nghiệp đăng ký mới. Tinh thần khởi nghiệp lên cao cũng giúp tăng thêm nhiều startup thành công, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ.
Tuy vậy, số lượng người làm việc cho các công ty này lại chỉ tăng 8% so với thời điểm cuối năm 2013 - giảm mạnh so với mức tăng 30% của nửa thập kỷ trước.
Số lượng việc làm tăng ròng giảm 2/3 xuống còn 27,2 triệu. Lượng nhân viên trung bình của một công ty giảm từ 32 xuống còn 17 người, cho thấy các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang chiếm phần lớn.
Trong khi đó, nhóm doanh nghiệp một thành viên - một hạng mục riêng - tạo ra 59,2 triệu việc làm, chiếm 69% trong tổng số việc làm tăng thêm. Số lượng doanh nghiệp này tăng 92% lên 64 triệu, trong đó tăng mạnh nhất là trong lĩnh vực bán buôn và bán lẻ, theo sau là khách sạn và nhà hàng.
Xu hướng này cho thấy lao động nhập cư từ nông thôn, từng làm việc tại các nhà máy ở thành phố, giờ đây gặp khó khăn trong việc tìm một công việc ổn định. Vì vậy, họ có xu hướng tự mở cửa hàng hoặc nhà hàng.
Khảo sát trên cũng cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đang chuyển đổi từ trọng tâm sản xuất sang dịch vụ. Các thực thể pháp lý trong lĩnh vực dịch vụ tăng gấp đôi lên 16,9 triệu, còn trong lĩnh vực sản xuất và xây dựng chỉ tăng 69% lên 4,7 triệu. Khảo sát này không bao gồm các lĩnh vực như nông nghiệp hay khai thác tài nguyên.