Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos

(BĐT) - Trong một cuộc phỏng vấn với Tạp chí Time, tỷ phú Jeff Bezos tiết lộ rằng ông nghĩ mình chỉ có 30% cơ hội thành công khi mới thành lập Amazon. Giờ đây, đế chế thương mại điện tử của ông Bezos đã cán mốc nghìn tỷ USD vốn hóa, còn ông trở thành người giàu nhất hành tinh với khối tài sản hơn 157 tỷ USD.

Một trong những chiến lược chính để thành công của ông Bezos đến từ cách tiếp nhận sự thất bại. Ông chủ của Amazon đã xây dựng công ty bằng cách chấp nhận rủi ro và đôi khi làm như vậy có nghĩa là mất tiền để được bài học. Ông từng đùa về việc tạo ra “hàng tỷ USD từ thất bại”.

Dưới đây là những sai lầm mà ông Bezos vất phải trong 24 năm xây dựng Amazon

Điện thoại Amazon Fire

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 1

Được ra mắt vào năm 2014, điện thoại thông minh Amazon Fire là một thất bại lớn của ông Bezos. Chỉ trong vài tháng, giá của chiếc điện thoại này đã giảm từ 199 USD xuống còn 99 xu, cùng hợp đồng 2 năm với nhà mạng AT&T. Ông Bezos đã mất 170 triệu USD cho thất bại này.

“Nếu bạn nghĩ rằng đó là một thất bại lớn, thì chúng ta đang gặp phải những thất bại lớn hơn nhiều ngay bây giờ. Một vài trong số đó sẽ biến Amazon Fire trông đỡ thất bại hơn”, ông Bezos trả lời phỏng vấn tờ The Washington Post vào năm 2016.

Pets.com và Kozmo.com

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 2

“Tôi đã gây ra hàng tỷ USD thất bại tại Amazon.com. Bạn có thể còn nhớ Pets.com và Kozmo.com”, ông Bezos nói trong một cuộc phỏng vấn với Business Insider vào năm 2014.

Năm 1999, Amazon đã mua 50% cổ phần trong Pets.com và tham gia vào một vòng gọi vốn 50 triệu USD của công ty thú cưng trực tuyến này, theo Newsweek. Tuy nhiên, đến năm 2002, Pets.com tuyên bố phá sản.

Theo tờ The New York Times, Amazon đã đầu tư ít nhất 60 triệu USD vào Kozmo.com, song hãng bán lẻ trực tuyến giao hàng trong một giờ đồng hồ này chỉ tồn tại được vài năm trước khi đóng cửa. Mặc dù vậy, công ty này đã quay trở lại hoạt động với chủ sở hữu mới cùng một mô hình kinh doanh mới trong năm 2018.

Amazon Destinations

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 3

Ra mắt vào tháng 4/2015, Amazon Destinations là dịch vụ đặt du lịch tập trung vào các chuyến tham quan ngắn ngày tại các địa phương. Tuy nhiên, Amazon đã ngừng dịch vụ này chỉ sau 6 tháng, theo tờ Seattle Times.

Ông Bezos chưa từng công khai về việc đóng cửa dịch vụ Amazon Destinations, nhưng so với những rủi ro mà ông chấp nhận trong sự nghiệp, thất bại này đối với ông là khá nhỏ.

“Tôi không hối hận khi đã thử và thất bại. Tôi sẽ luôn bị ám ảnh khi đưa ra quyết định không dám thử sức”, vị tỷ phú nói về việc thành lập Amazong trong bài phát biểu trước sinh viên Đại học Princeton vào năm 2010.

Vụ kiện “1984”

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 4

Năm 2009, Amazon từng chọc giận khách hàng khi xóa các bản copy của cuốn sách “1984” và “Animal Farm” của George Orwell dù đã được đăng ký mua. Nguyên nhân là do hai tác phẩm này đã được bán trái phép bởi một người bán ẩn danh.

Ông Bezos nhanh chóng thừa nhận sai lầm của công ty và đưa ra lời xin lỗi công khai. “Cách giải quyết vấn đề của chúng tôi thật là ngu ngốc, thiếu suy nghĩ và đi ngược lại với nguyên tắc kinh doanh cơ bản của công ty. Chúng tôi xứng đáng phải nhận những lời chỉ trích. Qua bài học này, chúng tôi sẽ chín chắn hơn khi đưa ra quyết định trong tương lai”, ông Bezos nói.

Amazon Wallet

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 5

Amazon Wallet là một dạng ví điện tử được dùng để lưu trữ và quản lý các thẻ quà tặng và thẻ khách hàng thân thiết được ra mắt vào tháng 7/2014. Tuy nhiên dự án này chỉ kéo dài được 6 tháng bởi Amazon Wallet không cho phép khách hàng giữ thẻ tín dụng hay thẻ ghi nợ.

Mặc dù vậy, ông Bezos dường như không quá căng thẳng về sự sụp đổ nhanh chóng của Amazon Wallet bởi ông thường xuyên rút ra được bài học sau những thất bại.

“Tôi nghĩ rằng Amazon là nơi tốt nhất trên thế giới để thất bại. Thất bại và đổi mới là cặp song sinh không thể tách rời”, ông Bezos nói trong bức thư gửi tới cổ đông năm 2015.

Amazon Local Register

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 6

Được thiết kế dành cho các doanh nghiệp nhỏ, Amazon Local Register ra mắt vào tháng 8/2014. Đầu đọc thẻ an toàn và ứng dụng di động này muốn cạnh tranh với Square và PayPal song không mấy thành công.

Amazon ngừng cung cấp thiết bị mới này cho các doanh nghiệp vào tháng 10/2015 và chấm dứt hoàn toàn chương trình này vào tháng 2/2016, theo The New York Times. Ông Bezos không nói chi tiết về thất bại này nhưng ông có thể cảm thấy vui vẻ bởi Amazon ít nhất đã thử lấn sân sang lĩnh vực thanh toán.

“Điều quan trọng là khi các công ty không tiếp tục thử nghiệm hay không chấp nhận thất bại, thì cuối cùng họ sẽ rơi vào thế tuyệt vọng” ông Bezos trả lời trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2014.

Amazon Auctions và zShops

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 7

“Những ngày đầu của Marketplace thật không mấy dễ dàng. Đầu tiên, chúng tôi đã ra mắt Amazon Auctions. Tôi nghĩ có khoảng 7 khách hàng, nếu tính cả bố mẹ và anh chị của tôi. Auctions sau đó chuyển thành zShops, chủ yếu dự trên phiên bản giá cố định của Auctions. Một lần nữa, không có khách hàng nào”, ông Bezos nói trong bức thư gửi tới cổ đông năm 2014.

Ông Bezos và đội ngũ của mình đã rút ra bài học từ Amazon Auctions và zShops để thành lập nền tảng Marketplace – nền tảng cho phép người bán thuộc bên thứ 3 đăng bán sản phẩm trực tiếp cho khách hàng. Trong thư gửi tới cổ đông năm 2017, ông tiết lộ rằng hơn một nửa số sản phẩm được bán trên Amazon toàn thế giới trong năm đó là từ người bán thuộc bên thứ 3 – lần đầu tiên trong lịch sử của công ty.

Amazon TestDrive

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 8

Tháng 3/2011, Amazon ra mắt tính năng TestDrive, cho phép người dùng thử các ứng dụng trước khi đưa ra quyết định mua hàng. Tuy nhiên, công ty đã gỡ tính năng này vào tháng 4/2015 do nó gây ra sự sụt giảm đáng kể về lượng dùng và download các ứng dụng miễn phí, theo TechCrunch.

Ông Bezos không coi TestDrive là một thất bại, nhưng ông nhấn mạnh cách tiếp cận với thất bại của mình trong bức thư đầu tiên gửi tới cổ đông năm 1997.

“Chúng ta sẽ tiếp tục đánh giá các chương trình và phân tích hiệu quả đầu tư, để loại bỏ những chương trình không mang lại lợi nhuận và đẩy mạnh đầu tư vào những chương trình hoạt động tốt. Chúng ta sẽ tiếp tục học hỏi từ cả thất bại và thành công của mình”, ông Bezos nói.

Amazon WebPay

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 9

Năm 2009, Amazon WebPay được giới thiệu như một dịch vụ thanh toán trực tuyến trên máy tính. Tuy nhiên, dịch vụ này đã chấm dứt vào năm 2014. Dù không thích thất bại, song ông Bezos tin rằng nó là một phần trong sự phát triển của Amazon.

“Văn hóa công ty được hình thành theo thời gian bởi con người và các sự kiện – bởi những câu chuyện về sự thành công và thất bại trong quá khứ đã trở thành một phần cót lõi của công ty”, ông Bezos viết trong bức thư gửi tới cổ đông năm 2015.

Askville.com

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 10

Năm 2007, Amazon cho ra mắt Askville.com, một website chia sẻ thông tin cho phép người dùng đặt câu hỏi và nhận câu trả lời từ người khác. Website này đã xây dựng được một kho dữ liệu thông tin khổng lồ, song điều đó vẫn không đủ để nó tồn tại. Năm 2013, Askville.com chính thức dừng hoạt động.

Ông Bezos không coi Askville.com là một thất bại, bởi nó phục vụ cho một mục đích. Ông chưa từng công khai phát biểu về website này, nhưng tỏ ra khá cởi mở về việc thử những thứ mới mẻ.

“Thật hiếm khi bạn cảm thấy hối hận về một thứ gì đó bạn đã làm mà thất bại. Tôi nghĩ rằng, khi bạn nghĩ về những thứ mà mình sẽ thấy hối tiếc năm 80 tuổi, hầu hết là những việc bạn đã không làm”, ông Bezos trả lời trong một cuộc phỏng vấn vào đầu năm 2018.

MyHabit

Những thất bại tỷ USD của Jeff Bezos ảnh 11

Amazon ra mắt website bán hàng thời trang MyHabit vào năm 2011, tuy nhiên website này đã đóng cửa vào năm 2016. Theo tờ Women’s Wear Daily, Amazon cho biết thời trang là một trong những danh mục hàng hóa phát triển nhanh nhất của công ty, và quyết định đóng cửa MyHabit nhằm đơn giản hóa các lựa chọn cho khách hàng.

“Tôi luôn nhìn mọi thứ theo hướng có thể cải thiện được. Do đó tôi luôn có những ý tưởng mang đến sự cải tiến”, ông Bezos chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn hồi đầu năm 2018.

Chuyên đề