Dân số lão hóa khiến Nhật Bản thiếu lao động - Ảnh: Nikkei. |
Người lao động Nhật Bản đang được hưởng đợt tăng lương mạnh nhất 2 thập kỷ, trong bối cảnh các công ty nước này - mà dẫn đầu là ngành hậu cần và bán lẻ - cạnh tranh để thu hút nhân lực tại đất nước đang có tốc độ lão hóa chóng mặt.
Tờ báo Nhật Bản Nikkei cho biết, theo dữ liệu mà báo này thu thập được tính đến ngày 3/4, các công ty Nhật tăng lương trung bình 2,41% trong năm nay. Mức tăng này vượt xa mức tăng bình quân 0,35% của năm ngoái, khi Nhật Bản có đợt tăng lương đầu tiên trong 3 năm.
Với mức tăng nói trên, tiền lương tháng của người động Nhật trung bình tăng thêm 7.527 Yên, tương đương 70 USD/tháng, mức tăng mạnh nhất kể từ năm 1998.
Trước đây, các công ty thuộc lĩnh vực chế tạo ở Nhật Bản thường dẫn đầu việc tăng lương cho người lao động. Nhưng năm nay, lần đầu tiên kể từ năm 1997, các doanh nghiệp phi sản xuất đi đầu về tăng lương. Khối doanh nghiệp này có mức tăng lương bình quân 2,79% trong năm 2018, mức tăng mạnh nhất 21 năm và cao hơn nửa điểm phần trăm so với mức tăng của các công ty chế tạo.
Đặc biệt, các công ty hậu cần và dịch vụ tích cực đưa ra những mức lương hấp dẫn để thu hút người lao động. Ví dụ, công ty vận tải Yamato Transport nhất trí tăng lương cơ bản hàng tháng thêm 11.000 Yên, tương đương mức tăng 3,64%.
Trong ngành hậu cần, mức tăng lương trung bình là 3,39%, cao nhất trong tất cả các nhóm ngành và là ngành duy nhất có mức tăng lương bình quân trên 10.000 Yên/tháng. Ngành hậu cần của Nhật hiện đang cần rất nhiều nhân lực để đáp ứng nhu cầu giao hàng khi hoạt động thương mại điện tử ngày càng phát triển.
Các bách hóa tổng hợp và siêu thị tăng lương 2,53%. Chuỗi bán lẻ thực phẩm Life Corp. tuyên bố sẽ tăng lương cho nhân viên làm việc toàn thời gian thêm 3,86%, đồng thời cũng hứa sẽ tăng lương cho nhân viên bán thời gian.
Các công ty thuộc lĩnh vực sản xuất chế tạo tăng lương 2,27%, chỉ nhỉnh hơn 0,18 điểm phần trăm so với mức tăng của năm 2017. Hãng xe Toyota, cong ty có khả năng báo lãi kỷ lục trong năm tài khóa kết thúc vào tháng 3 vừa rồi, nhất trí tăng lương 3,3%, nhưng không đưa ra con số cụ thể bằng tiền mặt.
Nhiều hãng điện tử lớn như Hitachi và Panasonic chỉ đưa ra kế hoạch tăng lương cơ bản thêm 1.500 Yên trong năm nay. Sony thì dự định 5% cho khoản chi trả cuối năm với hy vọng sẽ thu hút được các chuyên gia về trí tuệ nhân tạo (AI).
Tuy nhiên, tiền lương thực tế ở Nhật Bản vẫn đang tiếp tục giảm do giá thực phẩm và xăng dầu gia tăng, Nikkei cho biết. Chính phủ nước này đã kêu gọi các công ty tăng lương trong 5 năm qua. Thủ tướng Shinzo Abe thậm chí đã đưa ra mục tiêu cụ thể cho việc tăng lương năm nay, kêu gọi mức tăng 3%.
Các công ty Nhật tích cực hưởng ứng lời kêu gọi trên, chủ yếu bởi họ cần đảm bảo nhân lực để cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Nhiều công ty thậm chí còn đang dịch chuyển khỏi mô hình tính lương dựa trên thâm niên công tác và tăng ngay lương khởi điểm cho người lao động.
Mức độ cạnh tranh đặc biệt khốc liệt trong lĩnh vực công nghệ. Số vị trí cần tuyển đối với nhà khoa học dữ liệu ở Nhật đã tăng gấp 4 lần trong vòng 1 năm, theo công ty tuyển dụng En-Japan. Các công ty Trung Quốc và nhiều nước khác cũng đang đưa ra những gói lương thưởng hấp dẫn để thu hút sinh viên công nghệ mới ra trường của Nhật.
Nhiều công ty lại đang tập trung đãi ngộ người lao động lớn tuổi để vượt qua được tình trạng thiếu nhân lực. Công ty Đường sắt phía Tây Nhật Bản (WJR) và nhà sản xuất thiết bị nông nghiệp Kubota đều tăng lương cho người lao động từ 60 tuổi trở lên. Hãng xe Honda thì tăng tuổi nghỉ hưu vào năm ngoái, đồng thời tăng cả lương cho người lao động lớn tuổi.