Dự án tuyến nối từ Quốc lộ 1B đến Khu đô thị mới Việt Hưng (Hà Nội): Nhiều sai phạm về đấu thầu

(BĐT) - Qua thanh tra Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường nối từ Quốc lộ 1B đến Khu đô thị mới Việt Hưng (bao gồm cả hạ tầng kỹ thuật các ô đất 2 bên đường) do UBND quận Long Biên (Hà Nội) làm chủ đầu tư, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã chỉ ra nhiều vi phạm, đặc biệt là các vi phạm về đấu thầu.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet

Hồ sơ mời thầu sai quy định

TTCP cho biết, Dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường nối từ Quốc lộ 1B đến Khu đô thị mới Việt Hưng có tổng mức đầu tư 724,76 tỷ đồng, được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách địa phương. Tiền đầu tư Dự án do nguồn vốn ngân sách Thành phố ứng trước và sẽ thu hồi từ đấu giá quyền sử dụng đất của quận Long Biên. Quy mô Dự án là xây dựng tuyến đường chính dài 2.801 m, mặt cắt ngang tuyến chính rộng 21,25 m, trong đó bề rộng mặt đường là 11,25 m, hè trái 5 m, hè phải 5 m; xây dựng hạ tầng kỹ thuật các ô đất để đấu giá; xây dựng trường mẫu giáo theo quy hoạch. Tính đến thời điểm thanh tra Dự án, giá trị nghiệm thu khối lượng hoàn thành gần 674 tỷ đồng, giá trị đã thanh toán hơn 618 tỷ đồng.

Theo Kết luận thanh tra, đối với Gói thầu số 10 của Dự án, dự toán được duyệt là 54,267 tỷ đồng, thời gian thực hiện hợp đồng là 230 ngày (dưới 1 năm). Tuy nhiên, hồ sơ mời thầu (HSMT) của Gói thầu số 10 lại đưa ra yêu cầu nhà thầu có trên 3 năm kinh nghiệm, có 1 hợp đồng tương tự giá trị lớn hơn 35 tỷ đồng (tương đương 64,5% giá gói thầu) của các năm 2008, 2009, 2010, doanh thu lớn hơn hoặc bằng 60 tỷ đồng (tương đương 1,1 lần giá trị gói thầu). TTCP khẳng định, HSMT yêu cầu như vậy là không đúng theo Thông tư số 01/2010/TT-BKH của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về HSMT xây lắp quy định doanh thu bình quân đối với công trình thi công dưới 1 năm là 1,5 lần giá trị gói thầu (tương đương 81,4 tỷ đồng).

TTCP cũng cho biết, tại Gói thầu số 14 của Dự án, UBND quận Long Biên đã ban hành 2 quyết định điều chỉnh bổ sung khối lượng với giá trị tăng thêm là 26,525 tỷ đồng (Quyết định số 8949/QĐ-UBND ngày 31/12/2013 và Quyết định số 6124/QĐ-UBND ngày 29/8/2016). Tại Gói thầu số 17 của Dự án, UBND quận Long Biên cũng có quyết định điều chỉnh bổ sung khối lượng, giá trị tăng 8,172 tỷ đồng và tại Gói thầu số 9 điều chỉnh bổ sung khối lượng, giá trị tăng 6,659 tỷ đồng. Kết luận thanh tra khẳng định, các hạng mục điều chỉnh bổ sung nói trên đều nằm ngoài phạm vi Dự án được phê duyệt ban đầu nhưng không tổ chức đấu thầu mà tiếp tục giao cho các nhà thầu đang thi công thực hiện. Điều này vi phạm quy định tại Điều 22 Luật Đấu thầu 2013, Điều 101 Luật Xây dựng 2014 về điều kiện được chỉ định thầu. 

Buông lỏng quản lý gây thất thoát ngân sách

Qua thanh tra, TTCP cho biết, theo thiết kế, dự toán, hồ sơ dự thầu và nghiệm thu, thanh toán đối với khối lượng đào đất hữu cơ, hạng mục đào đất san nền của Gói thầu số 9, Gói thầu số 10, Gói thầu số 11 của Dự án áp dụng 2 định mức thi công bằng máy và thủ công với cùng 1 công việc bằng cách phân chia khối lượng theo tỷ lệ % không đúng định mức dự toán xây dựng kèm theo Văn bản số 1776/BXD-VP ngày 16/8/2007 của Bộ Xây dựng. Đoàn thanh tra tính toán đưa toàn bộ công tác đào đất hữu cơ bằng thủ công của 3 gói thầu số 9, số 10 và số 11 sang thực hiện bằng máy thì thấy giá trị chênh lệch tăng giữa thi công bằng thủ công và máy không đúng quy định là hơn 1,3 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, việc vận chuyển bùn, đất hữu cơ của 3 gói thầu trên cũng có nhiều sai phạm. Cụ thể, việc chấp thuận nơi đổ thải của 3 gói thầu nói trên chỉ có Tư vấn giám sát thi công xác nhận nơi đổ và cự ly, chưa có biên bản đồng ý của Chủ đầu tư. Trong đó, TTCP phát hiện có 2 nhà thầu vận chuyển đất đổ tại nơi không có chức năng sử dụng làm bãi thải là Công ty Thành Đạt (tại Gói thầu số 11.1); Công ty CP Xây dựng Việt Hà (tại Gói thầu số 9.1), vi phạm Luật Bảo vệ môi trường và nội dung hợp đồng thi công. Việc không nghiệm thu khối lượng đổ thải tại nơi đổ thải của Tư vấn giám sát (nghiệm thu 2 đầu) dẫn đến khối lượng vận chuyển đã thanh toán lớn hơn khối lượng thực tế vận chuyển (Gói thầu 9.2 là 808 m3, Gói thầu 11.1 là 4.000 m3), thể hiện sự buông lỏng quản lý, gây thất thoát ngân sách nhà nước - TTCP nêu rõ.

Ngoài ra, theo kết quả khoan kiểm định chất lượng công trình của Viện Khoa học và Công nghệ giao thông vận tải thuộc Bộ Giao thông vận tải đối với hạng mục bê tông nhựa, cấp phối đá dăm cho thấy, tại vị trí Km1+667,29 (trái tuyến trục chính) thuộc Gói thầu số 10 do Công ty CP Xây dựng Hồng Hà thi công, chiều dày lớp bê tông nhựa thiếu 0,85 cm; hàm lượng nhựa lớp bê tông mịn thiếu 1,5%, hàm lượng nhựa lớp thô thiếu 1,5%. Tại Gói thầu số 11.3 do Công ty CP Đầu tư xây dựng Linh Giang thi công, độ dày lớp bê tông thiếu 0,3 cm; chiều dày cấp phối đá dăm móng dưới thiếu 5,5 cm…

TTCP khẳng định, những sai phạm nêu trên thuộc về trách nhiệm của UBND quận Long Biên, Ban Quản lý dự án, Tư vấn thiết kế, Tư vấn giám sát và nhà thầu thi công.

Từ kết quả thanh tra, TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND TP. Hà Nội chỉ đạo UBND quận Long Biên kiểm tra, rà soát công tác vận chuyển đổ bùn, đất hữu cơ của một số nhà thầu do không chứng minh được khối lượng thực tế vận chuyển đổ thải, thu hồi về ngân sách nhà nước. Trên cơ sở kết quả khoan, kiểm định chất lượng công trình của Viện Khoa học và Công nghệ giao thông vận tải đối với hạng mục bê tông nhựa, cấp phối đá dăm, UBND TP. Hà Nội cần chỉ đạo Chủ đầu tư kiểm tra, rà soát, khắc phục và giảm trừ quyết toán đối với khối lượng thiếu so với thiết kế kỹ thuật đã được phê duyệt.

Chuyên đề