Đấu thầu quản lý chung cư: Năng lực kỹ thuật là then chốt

(BĐT) - Đấu thầu quản lý chung cư là một xu hướng tốt trong bối cảnh phân khúc thị trường này đang phát triển rầm rộ, nhất là ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM. 
Tỷ lệ các chung cư thực hiện đấu thầu để lựa chọn đơn vị quản lý hiện chiếm khoảng 70 - 80%. Ảnh: Tiên Giang
Tỷ lệ các chung cư thực hiện đấu thầu để lựa chọn đơn vị quản lý hiện chiếm khoảng 70 - 80%. Ảnh: Tiên Giang

Tuy nhiên, muốn chọn được những đơn vị quản lý chuyên nghiệp, có đủ năng lực và kinh nghiệm đòi hỏi ban quản trị nhà chung cư và cư dân cần đặt sự an toàn lên trên hết, tránh ham rẻ mà chuốc lấy phiền toái.

Chuyển hướng thuê đơn vị quản lý chuyên nghiệp

Thực trạng quản lý chung cư tại các đô thị lớn, nhất là ở Hà Nội và TP.HCM hiện rất phức tạp. Những kiến nghị, tranh chấp, xung đột trong việc quản lý chung cư diễn ra thời gian qua là một minh chứng. Thông thường, sau khi hoàn tất công trình, các chủ đầu tư thường chọn các mô hình quản lý chung cư phổ biến như: chủ đầu tư tự mình quản lý, hoặc chủ đầu tư thuê/giao phó cho một đơn vị quản lý chuyên nghiệp đảm trách.

Do cách thức chủ đầu tư tự quản lý bộc lộ rất nhiều bất cập khi liên tiếp xảy ra những xung đột, tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư, hay chính xác hơn là với đơn vị quản lý, vận hành chung cư, bởi không đạt được thỏa thuận về lợi ích như cam kết ban đầu, nên những năm gần đây chủ đầu tư chuyển hướng thuê đơn vị quản lý vận hành chuyên nghiệp.

Đây là mô hình mang tính tích cực cao, bởi các đơn vị quản lý vận hành xác định rõ ràng tính phục vụ cư dân thay vì quản lý. Đặc biệt, giữa đơn vị quản lý và cư dân ít hoặc gần như không xảy ra xung đột về mặt lợi ích. Tuy nhiên, để giành được quyền quản lý, vận hành chung cư, các đơn vị phải chứng minh được năng lực, kinh nghiệm và sự chuyên nghiệp của mình khi tham gia đấu thầu quản lý chung cư theo đúng quy định hiện hành của pháp luật. 

Cạnh tranh ngày càng gay gắt

Ông Nguyễn Duy Thành, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Quản lý Nhà Toàn Cầu (Global Home) cho biết, theo Thông tư số 02/2016/TT-BXD về ban hành quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư, việc quản lý vận hành nhà chung cư bắt buộc phải qua đấu thầu. Tuy nhiên, tiêu chuẩn về lựa chọn nhà thầu không có những biểu mẫu sẵn, mà do ban quản trị nhà chung cư tự biên soạn, dẫn đến tình trạng không đồng bộ. Đơn cử gần đây, ở chung cư Vũng Tàu Center, họ đưa ra tiêu chí lựa chọn rất chặt chẽ: đơn vị quản lý nhà chung cư phải có kinh nghiệm trên 3 năm, phải có ít nhất 2 dự án tương đồng, phải có vốn điều lệ trên 10 tỷ đồng… Tuy nhiên, kết quả mở thầu họ đã chọn đơn vị mới thành lập chưa được 1 năm, chưa có dự án tương đồng, vốn điều lệ không đủ, năng lực không có.

Điều đáng nói là chưa có một chế tài nào để xử phạt ban quản trị nhà chung cư nếu làm sai “đề bài” đã ra. Vì vậy, đã có không ít nhà thầu thất vọng về kết quả đấu thầu nhưng chẳng biết kiến nghị ở đâu. Chưa hết, thường ban quản trị nhà chung cư hay chọn 2 đơn vị quản lý có giá phù hợp nhất để đưa ra hội nghị nhà chung cư quyết định. Người dân lại có xu hướng chọn những nhà quản lý chung cư có giá rẻ, không quan tâm đến chất lượng dịch vụ mà họ cung cấp, nên không ít trường hợp thuê phải đơn vị quản lý không đủ năng lực, kinh nghiệm, dẫn đến chung cư nhanh xuống cấp, lại tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Thông qua sự phát triển mạnh mẽ của phân khúc chung cư, việc đấu thầu quản lý chung cư cũng ngày càng sôi động hơn với sự cạnh tranh gay gắt giữa các đơn vị. Đây là xu hướng tích cực, vì nếu các đơn vị chủ quản thuê được một đơn vị quản lý chung cư riêng và chuyên nghiệp sẽ đảm bảo được sự an toàn về sức khỏe, tính mạng cũng như cuộc sống bình yên cho cư dân sống trong chung cư. Theo Công ty CP Quản lý và Khai thác tài sản dầu khí, xét về mặt khoa học công nghệ cũng như về kinh tế - xã hội, việc quản lý và vận hành chung cư là một điều cực kỳ quan trọng, rất phức tạp và khó khăn. Chính vì vậy, đấu thầu quản lý chung cư là cần thiết để có thể chọn ra được đơn vị quản lý có “tâm”, có “tầm”, am hiểu về kỹ thuật, cách tổ chức bộ máy quản lý khoa học.

Ông Nguyễn Duy Thành cho rằng, dù không có cơ sở định lượng một cách cụ thể, nhưng hiện nay tỷ lệ các chung cư thực hiện đấu thầu để lựa chọn đơn vị quản lý chiếm khoảng 70 - 80%. Dù có không ít chung cư vẫn đang đấu thầu hình thức, chọn đơn vị quản lý do giá rẻ chứ chưa quan tâm nhiều đến năng lực, kinh nghiệm, nhưng nếu khắc phục được những bất cập trên, thì xu hướng đấu thầu để lựa chọn nhà quản lý chung cư là một giải pháp rất tốt. Có hai nhóm năng lực chính để các ban quản trị chung cư lưu ý lựa chọn đơn vị quản lý vận hành chung cư, đó là năng lực kỹ thuật và năng lực tài chính, trong đó năng lực kỹ thuật được coi là then chốt, đóng vai trò quan trọng. Đừng tham rẻ để chọn những nhà quản lý kém, vì người mua dịch vụ lầm chứ người bán dịch vụ không lầm.

Chuyên đề