Bình (giữa) cùng các bị cáo nghe tuyên án. |
Ngày 25/1, sau gần một tuần xét xử và nghị án, TAND TP HCM tuyên phạt Nguyễn Xuân Bình (59 tuổi, nguyên Chủ tịch HĐTV Công ty Trường Ngân) mức án chung thân, Nguyễn Đăng Sơn (37 tuổi, nguyên giám đốc) 16 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo HĐXX, Bình đã thực hiện hành vi phạm tội trong thời gian dài, lặp lại nhiều lần, số tiền chiếm đoạt đặc biệt lớn... nên phải xử mức án cao nhất của khung hình phạt. Bình phải chịu trách nhiệm về toàn bộ số tiền chiếm đoạt 500 tỷ đồng. Tài sản thu hồi sẽ được chia cho các ngân hàng theo tỷ lệ thiệt hại.
Liên quan vụ án, ba cựu cán bộ Vietinbank chi nhánh Nam Sài Gòn nhận 3 năm tù treo đến 3 năm tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Bản án xác định, Bình vay khoảng 40 triệu USD để kinh doanh cà phê và đầu tư nhà xưởng. Năm 2012 làm ăn thua lỗ không có tiền trả nợ, ông ta chỉ đạo Sơn kê khống lượng cà phê từ hơn 8.600 tấn lên hơn 20.800 tấn đem thế chấp cho 5 ngân hàng vay gần 20 triệu USD và hơn 100 tỷ đồng.
Giữa năm 2013, số cà phê tại kho của Công ty Trường Ngân (thị xã Dĩ An, Bình Dương) bị siết nợ, xảy ra việc các ngân hàng tranh chấp nhau. Một số nhà băng đã hòa giải với công ty tại tòa án, đồng ý phát mãi cà phê lưu giữ tại kho. Tuy nhiên, do trước đó Bình luân chuyển hàng nên quyền lợi các bên bị chồng lấn, việc phát mãi bất thành.
Đầu tháng 12/2013, Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) phát mãi 3.360 tấn cà phê Trường Ngân đã cầm cố dựa trên quyết định của TAND quận 4 công nhận sự thỏa thuận giữa OCB và Công ty Trường Ngân. Quyết định này cũng không thể thi hành do gặp phản ứng dữ dội của các ngân hàng khác.
TAND TP HCM sau đó xử giám đốc thẩm, tuyên hủy quyết định trên của TAND quận 4 vì tài sản này đang được cầm cố cho nhiều ngân hàng khác.
Tháng 7/2015, Bộ Công an bắt Bình và đồng phạm. Do quá trình giải quyết vụ án kéo dài, đến tháng 3/2017, cà phê trong kho chỉ còn 1.299 tấn, còn lại 820 tấn là tạp chất, hơn 5.000 tấn đã hư hỏng. Hiện, Bình không còn khả năng trả nợ.
Các cán bộ ngân hàng Vietinbank chi nhánh Nam Sài Gòn bị xác định đã thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao trong việc kiểm tra số lượng cà phê Trường Ngân thế chấp, gây thiệt hơn 5,2 triệu USD (khoảng 109 tỷ đồng).