Công khai năng lực và kinh nghiệm nhà thầu tư vấn. Ảnh Internet |
Sản phẩm của tổ chức tư vấn thiết kế, tư vấn kiểm định có sai sót về chất lượng hoặc chậm tiến độ do lỗi của tổ chức tư vấn; dịch vụ tư vấn giám sát có lỗi hoặc sai sót mà bị Bộ Giao thông vận tải (GTVT) hoặc cấp có thẩm quyền cấm tham gia đấu thầu thì trong thời gian bị cấm tham gia đấu thầu nhà thầu đó không được xếp hạng.
Đó là một trong những nội dung quy định đánh giá xếp hạng năng lực và kết quả thực hiện của các tổ chức tư vấn xây dựng ngành GTVT vừa được Bộ GTVT ban hành. Đây được xem là một màng lọc để từng bước loại bỏ và tẩy chay những tổ chức tư vấn yếu kém, vi phạm trong các dự án ngành GTVT.
Cũng theo quy định của Bộ GTVT, khi hết thời hạn bị cấm tham gia đấu thầu, tổ chức tư vấn được tiếp tục đánh giá, xếp hạng nhưng không tính điểm đối với các dự án hoàn thành trong thời gian bị cấm tham gia đấu thầu...
Việc đánh giá xếp hạng năng lực của tổ chức tư vấn sẽ dựa vào năng lực và kinh nghiệm.
Bộ GTVT cũng cho biết, việc đánh giá xếp hạng năng lực của tổ chức tư vấn sẽ dựa vào năng lực và kinh nghiệm. Đối với tư vấn thiết kế, việc đánh giá năng lực sẽ thông qua 3 tiêu chí: nhân sự - thiết bị, phần mềm phục vụ khảo sát thiết kế - năng lực tài chính; đối với tổ chức tư vấn giám sát là nhân sự và năng lực tài chính; đối với tổ chức tư vấn kiểm định là nhân sự - thiết bị phục vụ kiểm định - năng lực tài chính. Việc đánh giá và xếp hạng năng lực của các tổ chức tư vấn khảo sát thiết kế, thẩm tra thiết kế, tư vấn giám sát, tư vấn kiểm định thực hiện riêng biệt đối với từng lĩnh vực: đường bộ, đường sắt, đường thủy - hàng hải, đường hàng không.
Kết quả thực hiện của các tổ chức tư vấn sẽ được Bộ GTVT đánh giá theo 4 cấp độ: “Đáp ứng vượt yêu cầu” (đạt được số điểm cao hơn điểm tiêu chuẩn), “đáp ứng yêu cầu” (đạt được từ 85-100% điểm tiêu chuẩn), “trung bình” (đạt được từ 70-85% điểm tiêu chuẩn) và “chưa đáp ứng yêu cầu” (đạt dưới 70% điểm tiêu chuẩn).
Bộ GTVT khẳng định, kết quả đánh giá sẽ được Bộ, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án sử dụng làm tiêu chí đánh giá trong quá trình lựa chọn nhà thầu tư vấn, trong quyết định xử lý nhà thầu tư vấn (nếu cần thiết).
Đối với những tổ chức tư vấn cố tình không thực hiện kê khai để đánh giá xếp hạng năng lực, nếu có đủ cơ sở để xác định kết quả thực hiện của tổ chức tư vấn đó ở mức “chưa đáp ứng yêu cầu” thì Bộ GTVT vẫn tiến hành xếp hạng năng lực của tổ chức đó. Như vậy, việc xếp hạng này sẽ giúp các chủ đầu tư nắm rõ được tình hình hoạt động của các tổ chức tư vấn trong cả nước, từ đó có sự lựa chọn đúng đắn khi triển khai thực hiện dự án; từ đó từng bước sẽ loại bỏ được những tổ chức tư vấn yếu kém, vi phạm, thiếu trách nhiệm; tăng cường quản lý chất lượng hoạt động tư vấn, góp phần nâng cao chất lượng xây dựng công trình giao thông nói riêng và công trình xây dựng nói chung.
Theo đại diện của một nhà thầu tư vấn thì nếu việc đánh giá này là chính xác, công bằng, được công bố rộng rãi, được cập nhật thường xuyên và định kỳ thì sẽ góp phần tạo dựng được một môi trường cạnh tranh lành mạnh; giúp chủ đầu tư tìm kiếm, lựa chọn nhà thầu tư vấn phù hợp; tạo điều kiện để các tổ chức tư vấn khẳng định vị trí và phát triển, quảng bá thương hiệu trên thị trường cũng như để các tổ chức tư vấn định kỳ xem xét lại năng lực của chính mình, nhận biết những điểm hạn chế để có kế hoạch khắc phục, nâng cao năng lực.
Theo các chuyên gia, xung quanh đề tài năng lực, chất lượng và trách nhiệm của các tổ chức tư vấn, đã xảy ra rất nhiều sự cố và hệ lụy trong ngành xây dựng như: công trình vừa hoàn thành đã xuống cấp nghiêm trọng, bản vẽ thiết kế không khả thi phải sửa nhiều lần, không sử dụng được, gây lãng phí lớn trong ngành xây dựng; dự án có sai sót về chất lượng do lỗi thiết kế, thẩm tra dẫn đến phải thay đổi giải pháp kỹ thuật, khiến dự toán tổng mức đầu tư không chính xác; công trình kém chất lượng vẫn được kiểm định đạt yêu cầu và đưa vào sử dụng...
Trong bối cảnh đó thì việc đánh giá, xếp hạng năng lực và đánh giá kết quả thực hiện của các tổ chức tư vấn là hết sức cần thiết. Kết quả đánh giá khi được công bố rộng rãi sẽ làm rõ, chỉ mặt đặt tên những tổ chức tư vấn yếu kém, thiếu trách nhiệm cũng như khẳng định tên tuổi của những tổ chức tư vấn có uy tín, có chất lượng.