Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: VGP |
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), Trưởng nhóm giúp việc cho Ban Chỉ đạo đưa ra dự báo cuối cùng về chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 12/2017 ước tăng 2,46% so với thời điểm 31/12/2016. CPI bình quân năm 2017 ước tăng 3,52% so với năm 2016, đạt chỉ tiêu Quốc hội giao là dưới 4% cho năm nay.
Tất cả lãnh đạo các bộ, ngành là thành viên Ban Chỉ đạo đều đánh giá tiếp nối thành công về kiểm soát lạm phát của năm 2016, Chính phủ, các bộ tiếp tục có thêm một năm điều hành giá thành công, bảo đảm 2 mục tiêu: Kiểm soát lạm phát theo mục tiêu và hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế.
Kịch bản chi tiết, chủ động phối hợp điều hành giá
Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng: “Năm nay là năm thứ 2 Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước bảo đảm kiểm soát chuỗi lạm phát mục tiêu và lạm phát thực tế sát với chỉ tiêu của Quốc hội”. Theo đó, năm 2016, lạm phát là 4,75%, bảo đảm chỉ tiêu dưới 5% và năm 2017 là 3,52% - dưới mức 4%.
Trong đó, ngành ngân hàng đưa tín dụng tăng trưởng ngay từ đầu năm, hỗ trợ cho việc chậm trễ giải ngân vốn đầu tư công đã hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế. Bà Hồng cho biết tới cuối năm, tín dụng tăng khoảng 19%, tập trung cho các lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào bất động sản, chứng khoán, tiêu dùng theo hướng chậm lại so với năm 2016. NHNN cũng đưa mức dự trữ ngoại hối lên mức kỷ lục (51,5 tỷ USD - kể cả số tiền thu được từ bán vốn tại Sabeco). Kết quả trên giúp lạm phát cơ bản của ngành ngân hàng giảm dần đều từ 1,8% xuống mức dự kiến vào cuối năm là từ 1,4- 1,41%, đóng góp vào thành quả kiểm soát lạm phát bình quân của cả nước.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải thì đánh giá: “Năm 2017 là năm có bước đột biến trong chỉ đạo điều hành về giá, thể hiện ở các mặt: Kịch bản điều hành giá sát với diễn biến thị trường, xác định được từng mặt hàng thiết yếu và liên hệ tới sự thay đổi giá của các mặt hàng khác, sự phối hợp với các bộ ngành liên quan trong Ban Chỉ đạo rất tốt”.
Ông Đỗ Thắng Hải nêu một loạt ví dụ để chứng minh cho nhận định của mình: “Về giá điện, Trưởng Ban Chỉ đạo yêu cầu ngay từ đầu năm là khi các chỉ số giá các mặt khác trong tầm kiểm soát mới điều chỉnh giá điện và làm rõ thời điểm nào mới điều chỉnh, đồng thời đánh giá từng chi tiết nhỏ liên quan tới giá điện. Chúng ta đã chuẩn bị “hết nhẽ” cho điều chỉnh vào đầu tháng 12 vừa qua và làm tốt cả công tác truyền thông để an lòng thị trường”.
Về giá xăng dầu, liên Bộ Tài chính, Công Thương tiếp tục phương thức điều hành nhất quán và sử dụng hiệu quả Quỹ bình ổn xăng dầu, phù hợp với điều kiện của Việt Nam hiện nay và trong giai đoạn trước mắt. Bộ Công Thương đang rà soát lại các điều kiện kinh doanh, bổ sung thực hiện thuế bình quân gia quyền để bổ sung cho Nghị định số 83 của Chính phủ để hoạt động kinh doanh xăng dầu tốt hơn trong năm 2018.
Năm 2017 cũng ghi nhận mặt hàng sữa trẻ em dưới 6 tuổi tương đối ổn định, được người tiêu dùng đồng thuận khi Bộ Công Thương bỏ trần giá, chuyển sang quản lý giá bán cuối cùng ra thị trường.
Còn Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết, thực hiện việc giảm phí BOT theo tinh thần Nghị quyết số 35/NQ-CP, từ giữa năm 2017, nhiều trạm thu phí đã giảm mức thu. Mới đây, 45/51 trạm BOT đạt được thoả thuận quyết toán đã thực hiện giảm phí. Còn 6 trạm nữa, Bộ đang phối hợp với nhà đầu tư, ngân hàng đàm phán phương án tài chính để giảm phí ở các trạm này.
“Trong năm 2018, Bộ sẽ tiếp tục tính toán phương án tài chính của từng dự án cụ thể, tiếp tục thực hiện chỉ đạo chung giảm giá phí BOT. Giảm phí BOT và phí logistics là 2 trọng tâm chỉ đạo của Bộ trong năm tới”, ông Thọ nhấn mạnh.
Giá cát xây dựng - loại giá có biểu hiện khó kiểm soát từ đầu năm cũng được Ban Chỉ đạo và Bộ Xây dựng tập trung giải quyết. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Phạm Khánh cho biết vào quý IV/2017, giá cát có xu hướng giảm từ 8-15% nhờ quản lý và tăng cường tuyên truyền sử dụng hiệu quả, tiết kiệm, chống đầu cơ.
Bộ Xây dựng phối hợp với các Bộ: Khoa học và Công nghệ, Tài nguyên và Môi trường triển khai Đề án số 452 về xử lý thạch cao, gang thép của các nhà máy nhiệt điện, gang thép, luyện kim để sử dụng cho san lấp thay cho cát. Bộ Xây dựng cũng hủy bỏ tiêu chuẩn về cát san nền (không dùng cát để san nền) đã tồn tại hàng chục năm qua để tránh đội chi phí, giảm lãng phí. “Sắp tới, làm đường cao tốc Bắc-Nam, sân bay Long Thành có thể dùng vật liệu khác để san lấp, không cứ phải dùng cát”, ông Khánh cho biết.
Ngoài ra, giá vật liệu xây dựng nói chung, vật liệu ngoại thất, nột thất, ốp lát không tăng; giá bán, cho thuê nhà ở tăng, giảm theo biên độ quản lý của Bộ. Đặc biệt, giá nhà ở xã hội được quản lý chặt nên không biến động.
Đối với giá khám chữa bệnh, Bộ Y tế thực hiện căn chỉnh theo từng địa phương, bảo đảm tăng theo lộ trình đã phê duyệt. Với giá thuốc, năm qua, Bộ đã đấu thầu tập trung quốc gia thuốc và hiện đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho 22 mặt hàng thuốc (gồm 5 biệt dược và 17 thuốc generic) với tổng giá trị 2.269 tỷ đồng, giảm 477 tỷ đồng so với tổng giá trị tính theo giá kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Cùng với đó, Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam đang triển khai các thủ tục đấu thuốc thuộc danh mục chi trả của Bảo hiểm Y tế (BHYT) trong năm 2018. Như vậy, nhà điều hành tính toán giá thuốc trong năm sau sẽ được kéo giảm từ 10-15% so với hiện nay.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo nhận định công tác quản lý giá năm 2017 tiếp nối thành công 2016 sát với chỉ tiêu Quốc hội đặt ra; các bộ, ngành chủ động, tích cực trong điều hành, phối hợp điều hành các mặt hàng thiết yếu. Đặc biệt, Phó Thủ tướng đánh giá cao vai trò của báo chí, truyền thông đã đưa tin kịp thời, khoa học về công tác điều hành giá, củng cố niềm tin của người dân, doanh nghiệp, công chúng đối với Chính phủ, các bộ, ngành, không tạo ra lạm phát kỳ vọng.
“Giá cả đi vào giai đoạn bình thường, ổn định theo xu hướng giảm hơn so với các năm trước nhiều”, Trưởng Ban Chỉ đạo nói.
Năm 2018: Lưu ý giá cát, vật liệu xây dựng
Để thực hiện hiệu quả công tác điều hành giá năm 2018, các thành viên Ban Chỉ đạo cho rằng cần tiếp tục phát huy tính chủ động của từng bộ, ngành, địa phương, sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ trong liệt kê, đánh giá từng loại hàng hoá trong cân đối vĩ mô nói chung.
Dựa trên các yếu tố vĩ mô, tình hình chính trị, kinh tế trong nước và quốc tế, Bộ Tài chính đã đưa ra 3 kịch bản dự báo chỉ số CPI trong năm 2018 đều ở mức dưới 4% theo yêu cầu của Quốc hội. Các kịch bản CPI của NHNN và Tổng cục Thống kê cũng đưa ra nhận định sát với dự báo của Bộ Tài chính trong năm 2018.
Còn trong trước mắt, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết Bộ Công Thương và Bộ Tài chính đã ra văn bản tới từng địa phương chỉ đạo việc việc bình ổn giá hàng hoá thiết yếu dịp Tết, quan tâm đưa hàng tới các khu vực miền núi, hải đảo, các khu công nghiệp để bảo đảm nguồn cung cho công nhân mua sắm trong những ngày giáp Tết.
Bộ GTVT cũng đề nghị các hợp tác xã, các hãng vận tải tăng chuyến để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân, ban hành biên độ giá vé vận tải hành khách và tăng cường kiểm tra việc thực hiện để không tăng đột biến. Trong dịp Tết, các hãng hàng không sẽ cung cấp khoảng 5.000 chuyến bay.
Nêu những tác động tới điều hành giá trong năm 2018, Bộ GTVT và Bộ Xây dựng cho rằng việc triển khai xây dựng đường cao tốc Bắc-Nam và đền bù, giải toả mặt bằng sẽ làm giá vật liệu xây dựng biến động.
“Giá dự toán duyệt 10 nhưng khi triển khai sẽ gấp đôi vì liên quan tới yếu tố tiến độ; mỏ vật liệu hiện nay đã giao cho các tư nhân, doanh nghiệp quản lý nên quyền điều hành nâng giá là do họ hết”, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết và đề nghị Chính phủ cần lưu ý và thực hiện giải pháp giao nhà đầu tư trúng thầu làm đường cao tốc có quyền khai thác mỏ đá, đất, khi đầu tư xong thì hoàn trả mỏ lại cho nhà nước. Còn Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Phạm Khánh đề nghị lãnh đạo UBND các địa phương quan tâm hỗ trợ nhà đầu tư trong thu xếp vật liệu xây dựng thực hiện cao tốc Bắc-Nam.
Ảnh: VGP
Từ kịch bản giá và phân tích, nhận định của các bộ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Chỉ đạo tin tưởng: “Chính phủ hoàn hoàn đủ khả năng kiểm soát lạm phát năm 2018 trong mức Quốc hội giao dưới 4%”.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Tài chính điều hành thu chi ngân sách chặt chẽ theo dự toán, nâng cao hiệu quả chi tiêu công, đầu tư công, đầu tư toàn xã hội. NHNN điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, linh hoạt theo diễn biến thị trường cả về lãi suất, tỉ giá, tín dụng theo mức lạm phát cơ bản tăng từ 1,6-1,8%, tổng mức tín dụng tăng từ 17-18%, bảo đảm cơ cấu tín dụng và chất lượng tín dụng để phòng ngừa những biến động tiền tệ.
Các Bộ: Công Thương, NN&PTNT bảo đảm cung ứng hàng hoá trong thời điểm lễ, Tết, không chủ quan về giá thịt heo với trường hợp thiếu hụt nguồn cung vào quý II/2017.
Bộ Y tế tính toán thời điểm điều chỉnh giá dịch vụ khám chữa bệnh cho người không có thẻ BHYT tại 18 tỉnh còn lại, bảo đảm giá dịch vụ khám chữa bệnh được tính đủ các chi phí để thực hiện dịch vụ; tăng cường quản lý giá biệt dược, generic, giá thuốc bán lẻ, cùng với BHXH thực hiện đấu thầu thuốc dùng cho BHYT để giảm giá thuốc từ 10-15%.
Bộ GTVT đàm phán với các nhà đầu tư, ngân hàng điều chỉnh giá BOT đối với các trạm đã quyết toán, ưu tiên giảm phí hơn giảm thời gian thu phí, giảm chi phí cho doanh nghiệp. Bộ GTVT phối hợp với Bộ Công Thương tăng cường kết nối logistics để giảm chi phí, gia tăng giá trị cho nền kinh tế.
Đối với giá sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi, Bộ Công Thương tiếp tục quản lý theo Nghị định số 149 và Thông tư 08, UBND các tỉnh, các sở ngành tăng cường kiểm soát kê khai giá sữa tại khâu bán lẻ trong dịp lễ, Tết.
Đối với giá cát, Phó Thủ tướng yêu cầu: “Dứt khoát không thể xảy ra đột biến như năm 2017, nhất là với các công trình lớn triển khai trong năm 2018 như dự án sân bay Long Thành, cao tốc Bắc-Nam. Bộ Xây dựng điều chỉnh quy chuẩn, tiêu chuẩn tro xỉ của các nhà máy luyện kim để thay thế cát san lấp. Chủ tịch UBND các tỉnh quản lý tốt các mỏ đất, đá để tránh đầu cơ, nơi nào quản lý tốt thì sản xuất bình thường, nếu không tốt, sai phạm thì xử lý nghiêm, không để ảnh hưởng tới cung-cầu cát trên thị trường”.
Về giá dịch vụ giáo dục, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ GD&ĐT tính toán cơ chế để các trường đại học đăng ký mức độ tăng, thời điểm tăng giá học phí, phối hợp với các ngành khác phân bổ thời điểm tăng giá các loại dịch vụ, tránh tác động bất lợi.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị các bộ, ngành tiếp tục làm tốt công tác thông tin truyền thông cho báo chí. “Thủ tướng, Chính phủ cảm ơn báo chí vì sự chia sẻ, đưa tin chính xác khoa học, không hề tạo ra sức ép cho thị trường trong năm 2017, mong báo chí tiếp tục đồng hành với Chính phủ”, Phó Thủ tướng nói.