Nhiều dư địa bùng nổ M&A lĩnh vực công nghệ

Năm 2022, hoạt động đầu tư M&A lĩnh vực công nghệ của Việt Nam có thể đạt con số khoảng 2 tỷ USD. Ảnh minh họa: Lê Công

Sự “trỗi dậy” của M&A ngành công nghệ

Tại Hội thảo chuyển đổi số và xu hướng M&A trong lĩnh vực công nghệ năm 2022 vừa diễn ra, TS. Nguyễn Thanh Tuyên, Phó Vụ trưởng Vụ Công nghệ thông tin thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, trong 2 năm gần đây, M&A lĩnh vực công nghệ số trở thành mảng đầu tư hấp dẫn. Theo ông Tuyên, đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy hoạt động ứng dụng công nghệ số và chuyển đổi số, qua đó thúc đẩy M&A trên thế giới cũng như Việt Nam.

Tại Việt Nam, trước năm 2015, các thương vụ M&A chủ yếu tập trung trong lĩnh vụ dịch vụ, kinh doanh bất động sản… Giai đoạn 2015 - 2018, một số thương vụ M&A trong lĩnh vực công nghệ số đã xuất hiện như: Công ty CP VNG mua 38% vốn điều lệ, tương ứng sở hữu 3,72 triệu cổ phần của Công ty CP Tiki; Vingroup mua 51% cổ phần Mundo Reader…

Đến giai đoạn 2019 - 2021 đã xuất hiện hàng loạt các thương vụ lớn như: VNPay nhận đầu tư 300 triệu USD từ Softbank Vission Fund và Quỹ GIC; thương vụ Temasek đầu tư 100 triệu USD vào phần mềm thương mại điện tử Scommerce; FPT mua lại phần mềm quản trị doanh nghiệp Base…

TS. Nguyễn Công Ái, Phó Tổng giám đốc Công ty KPMG Việt Nam cho biết, theo số liệu của KPMG, ngành công nghệ đã trở thành một trong những ngành quan trọng trong hoạt động M&A Việt Nam với đóng góp khoảng 1 tỷ USD trong tổng số 8,8 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2021. Số thương vụ tăng gấp đôi, giá trị tăng gấp 3 lần. Các thương vụ ngày càng lớn, trước chỉ từ 10 - 20 triệu USD nhưng nay có những thương vụ hàng trăm triệu USD.

Các lĩnh vực công nghệ chính thu hút được lượng lớn vốn đầu tư trong thời gian vừa qua bao gồm: thương mại điện tử (E-commerce), Fintech, Ed-tech, logistics và tự động hóa kinh doanh (business automation).

Tiềm năng phát triển rất lớn

Dự báo về triển vọng M&A trong lĩnh vực công nghệ năm 2022, nhiều chuyên gia công nghệ cũng như chuyên gia kinh tế dự báo, Việt Nam đang có triển vọng sáng trong hoạt động này. Đó là Chính phủ đã có nhiều cơ chế, chính sách thúc đẩy chuyển đổi số; khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Việt Nam; nguồn nhân lực công nghệ dồi dào; hệ sinh thái khởi nghiệp trong nước đang phát triển mạnh mẽ và mở rộng nhanh chóng…

Theo đại diện KPMG, nhiều nhà đầu tư ngoại đang rất quan tâm và muốn đầu tư vào thị trường Việt Nam ở các lĩnh vực công nghệ số: thương mại điện tử, giáo dục, y tế… “Với những triển vọng tích cực, năm 2022, hoạt động đầu tư M&A lĩnh vực công nghệ của Việt Nam có thể đạt con số khoảng 2 tỷ USD. Việt Nam rất có cơ sở trở thành một địa chỉ thu hút đầu tư khởi nghiệp hấp dẫn trên thế giới”, ông Nguyễn Công Ái nhận định.

Ông Nguyễn Thanh Tuyên cho biết, hầu hết các thương vụ M&A lĩnh vực công nghệ số đều có quy mô nhỏ, tập trung trong lĩnh vực thương mại điện tử. Nhiều công ty có thể có ý tưởng sản phẩm công nghệ tốt, nhưng chưa thể phát triển thành doanh nghiệp hoạt động quy mô bài bản do hạn chế về năng lực quản trị cũng như tiềm lực tài chính. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp mới chỉ có sản phẩm cho thị trường trong nước, chưa có nhiều sản phẩm có tính khu vực và toàn cầu…

Theo TS. Võ Trí Thành, các thương vụ M&A lĩnh vực công nghệ dù khởi sắc nhưng gần như có rất ít hoặc chưa có những thương vụ trong lĩnh vực công nghệ sinh học, năng lượng… “Cách mạng 4.0 là tích hợp nhiều công nghệ, nhưng Việt Nam thì chỉ là công nghệ số ở các lĩnh vực truyền thống. Nói về M&A công nghệ thì phải rộng hơn. Các vụ M&A vừa rồi nhắm vào Việt Nam, nhưng chưa phải thị trường toàn cầu”, ông Thành nói.

Lời giải cho vấn đề này được các chuyên gia nhấn mạnh, doanh nghiệp chỉ được nhà đầu tư chú ý và hấp dẫn khi họ phải có những giải pháp đột phá, có nhiều điểm mới, muốn M&A theo phương diện toàn cầu, phải nhìn xa, phải xử lý một số vấn đề: dịch chuyển dữ liệu xuyên biên giới và thuế; dữ liệu và quyền sở hữu trí tuệ; công nghệ lõi và an ninh quốc gia.