Luật đặc khu: Chủ động tạo sân chơi quốc tế trên chính lãnh thổ Việt Nam

(BĐT) - Với việc xây dựng Luật Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (ĐVHCKTĐB), lần đầu tiên, Việt Nam đã chủ động xây dựng một sân chơi mới ngay tại lãnh thổ Việt Nam với những thể chế chính sách vượt trội, cạnh tranh toàn cầu để thu hút nhà đầu tư trong nước và quốc tế.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng khẳng định, việc Việt Nam phát triển 3 đặc khu thể hiện thể hiện sự nhất quán và quan tâm của Đảng, Quốc hội và Chính phủ đối với mô hình này. Ảnh: Lê Tiên
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng khẳng định, việc Việt Nam phát triển 3 đặc khu thể hiện thể hiện sự nhất quán và quan tâm của Đảng, Quốc hội và Chính phủ đối với mô hình này. Ảnh: Lê Tiên

Bộ trường Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh tại Hội thảo “Đặc khu - thể chế, chính sách và kỳ vọng thành công” đang diễn ra (18/5/2018).

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng khẳng định, việc Việt Nam phát triển 3 đặc khu Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc đã thể hiện thể hiện sự nhất quán và quan tâm của Đảng, Quốc hội và Chính phủ đối với mô hình này.

Theo Bộ trưởng, các đặc khu được định hướng phát triển với hai mục tiêu chính. Đó là hình thành 3 khu vực tăng trưởng kinh tế cao có tác động lan tỏa tới khu vực và toàn bộ nền kinh tế, thu hút công nghệ cao với những ngành nghề, lĩnh vực cạnh tranh phù hợp xu thế phát triển của thế giới. Các đặc khu cũng sẽ trở thành nơi đáng sống và làm việc, thịnh vượng về kinh tế song song với phát triển bền vững về môi trường, đảm bảo công bằng xã hội và nâng cao đời sống của người dân, nâng cao thu nhập bình quân đầu người và đóng góp cho ngân sách nhà nước.

Quang cảnh Hội thảo “Đặc khu - thể chế, chính sách và kỳ vọng thành công”. Ảnh: Lê Tiên

Với việc xây dựng Luật ĐVHCKTĐB, Việt Nam đã chủ động tạo ra một sân chơi toàn cầu tại Việt Nam với các thể chế, chính sách vượt trội, tạo thuận lợi tối đa cho phát triển khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển (R&D); các ngành khoa học kỹ thuật, công nghệ mới 4.0; giáo dục, y tế chất lượng cao; dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, công nghiệp văn hóa; phát triển dịch vụ hậu cần cảng biển và sân bay; thương mại và tài chính quốc tế gắn với cảng biển.

Ông Nguyễn Văn Thành – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh chia sẻ một trong những vấn đề lớn nhất mà nhà đầu tư quốc tế quan tâm khi đến với Vân Đồn tại thời điểm cách dây 5 năm, đó là Việt Nam có thể chế chính sách vượt trội  với nền hành chính hiện đại được điều chỉnh bằng luật hay không và bao giờ có Luật? Câu hỏi này khi đó Quảng Ninh chưa thể có câu trả lời chính xác, và đã lỡ nhiều cơ hội.

Đến thời điểm này, câu trả lời đã có thể rõ ràng hơn. Dự thảo Luật ĐVHCKTĐB dự kiến được trình Quốc hội xem xét, thông qua vào Kỳ họp thứ 5 sẽ bắt đầu diễn ra vào tuần tới. Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Khi được thông qua và có hiệu lực, Luật ĐVHCKTĐB với các cơ chế, chính sách mơi về hành chính, tổ chức chính quyền địa phương, kinh tế, tư pháp,.. sẽ là hành lang pháp lý quan trọng để phát triển ba đặc khu, tạo sự tác động lan tỏa, tích cực tới phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam và thử nghiệm các thể chế, chính sách mới tại Việt Nam.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Dũng chia sẻ, xây dựng dự án Luật ĐVHCKTĐB là vấn đề mới, khó, chưa có tiền lệ tại Việt Nam, nên cần có cách làm thận trọng, học hỏi, tiếp thu, cập nhật kinh nghiệm quốc tế, nhưng cũng không nên quá cầu toàn. Các nước thành công với mô hình đặc khu cũng đã phải điều chỉnh, bổ sung quy định pháp luật về đặc khu nhiều lần.

Theo ông  Sebastian Eckardt, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam, việc phát triển các đặc khu kinh tế tại Việt Nam sẽ mang lại nhiều lợi ích, như tăng hấp dẫn trong thu hút nhà đầu tư lớn trên thế giới, tạo ra các phòng thí nghiệm để xây dựng và thử nghiệm chính sách mới,… Yếu tố quyết định thành công là tạo ra thể chế chính sách thuận lợi, cung cấp được cơ sở hạ tầng chất lượng cao, đáng tin cậy, môi trường kinh doanh hiệu quả, thuận lợi. Bài học từ những nước thất bại với mô hình đặc khu là quá dè dặt trong xây dựng chính sách.

Chuyên đề