7h20, ba bị cáo bị tạm giam gồm Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”), Nguyễn Quang Thành (cựu Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát) và Phan Minh Cương (cựu Giám đốc Cty TNHH I.V.C, Tổng Giám đốc Cty CP Xây dựng 79) được cảnh sát dẫn giải đến tòa.
HĐXX hai cựu chủ tịch thành phố Đà Nẵng và Vũ "nhôm"
Bị cáo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ nhôm)
Ngoài vai trò bị cáo, Vũ "nhôm" còn tham gia phiên tòa với tư cách người đại diện Công ty CP Xây dựng 79 và Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79.
Hai cựu Chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh (trái) và Văn Hữu Chiến.
Ba kiểm sát viên tham gia giữ quyền công tố tại phiên tòa gồm ông Nguyễn Mạnh Thường, ông Nguyễn Minh Đồng và ông Nguyễn Thanh Lâm. Trong đó, ông Nguyễn Mạnh Thường (Phó Vụ trưởng Vụ 5, Viện KSND Tối cao) và ông Nguyễn Minh Đồng là hai kiểm sát viên cao cấp được Viện KSND Tối cao biệt phái về Viện KSND Hà Nội để phối hợp thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa.
Ngoài ra, Tòa án và Viện KSND thành phố Hà Nội còn bố trí thêm 6 thẩm phán dự khuyết, 2 hội thẩm nhân dân dự khuyết và 1 kiểm sát viên dự khuyết tại phiên tòa.
HĐXX đã triệu tập 37 cá nhân và tổ chức có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, trong đó có các Công ty Xây dựng 79, Xây dựng Bắc Nam 79, I.V.C, Hưng Minh Phát, Nhất Gia Phúc, Du lịch Đà Nẵng, Xuất nhập khẩu Đà Nẵng…
Đại diện UBND thành phố Đà Nẵng được triệu tập đến tham dự phiên tòa với tư cách là nguyên đơn dân sự.
Ngoài ra, HĐXX cũng triệu tập 5 điều tra viên; giám định viên của các cơ quan: Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Hội đồng định giá Trung ương.
Trong số 21 bị cáo bị truy tố, xét xử có hai cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến. Hai bị cáo này cùng Phan Văn Anh Vũ và 4 bị cáo khác bị đưa ra xét xử về 2 tội danh “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Vi phạm các quy định đề quản lý đất đai”.
Bảy bị cáo khác bị đưa ra xét xử về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và 7 bị cáo bị truy tố, xét xử về tội “Vi phạm các quy định đề quản lý đất đai”.
Có tổng số 26 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo, trong đó bị cáo Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến đều có 2 luật sư bào chữa, Phan Văn Anh Vũ có 1 luật sư bào chữa…
Hai bị cáo Huỳnh Tấn Lộc (cựu Giám đốc Công ty CP công nghệ phẩm Đà Nẵng) và Phan Ngọc Thạch (cựu Giám đốc Công ty cổ phần du lịch Đà Nẵng) không mời luật sư bào chữa nhưng do hai bị cáo bị truy tố ở khung hình phạt lên đến 20 năm tù, theo quy định bắt buộc phải có người bào chữa nên HĐXX đã chỉ định luật sư bào chữa cho 2 bị cáo này. Trong số 21 bị cáo, duy nhất bị cáo Nguyễn Viết Vĩnh không có luật sư bào chữa.
Theo cáo trạng, vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” và “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai” xảy ra tại thành phố Đà Nẵng là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm.
Các bị cáo trong vụ án là người giữ vị trí lãnh đạo chủ chốt của Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng thực hiện chức năng quản lý Nhà nước và bộ máy hành chính của thành phố Đà Nẵng, lãnh đạo và tổ chức thực hiện các biện pháp phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Vì những động cơ khác nhau, Trần Văn Minh và các đồng phạm đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng, cố ý làm trái các quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước, các quy định về quản lý đất đai trong thời gian dài từ năm 2006 đến năm 2014 giúp cho Phan Văn Anh Vũ thu lợi bất chính đặc biệt lớn thông qua việc nhận nhiều đất dự án, mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước, tạo dư luận bức xúc, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho ngân sách Nhà nước.
Từ hành vi trái pháp luật nêu trên, Trần Văn Minh và đồng phạm đã tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ trực tiếp được nhận chuyển giao tài sản, quyền quản lý, khai thác đối với 15/22 nhà đất công sản và 6/7 dự án đất trên cơ sở tạo cơ hội cho Phan Văn Anh Vũ có quyền quyết định việc chuyển nhượng, khai thác, sử dụng… nhằm trục lợi.
Hậu quả, số tiền Nhà nước bị thiệt hại tại 22 nhà đất công sản là trên 2.400 tỷ đồng; tại 7 dự án là trên 19.600 tỷ đồng. Tổng số tiền nhà nước bị thiệt hại là hơn 22.000 tỷ đồng, riêng Dự án 29 ha Khu đô thị Quốc tế Đa Phước số tiền Nhà nước đã thiệt hại là trên 11.200 tỷ đồng.
Viện Kiểm sát cũng xác định, ngoài 4 bất động sản trị giá trên 874 tỷ đồng đã được Tòa án tuyên thu hồi tài sản cho Nhà nước (Bản án hình sự phúc thẩm số 346/2019/HSPT ngày 13/6/2019 của Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội) thì toàn bộ 42 tài sản là bất động sản liên quan đến hành vi phạm tội hoặc sở hữu của Phan Văn Anh Vũ cũng được kê biên trong vụ án này và 2 dự án gồm 29ha và Dự án Phú Gia Compound đã bị chuyển dịch trái pháp luật với tổng giá trị trên 15.700 tỷ đồng cần phải thu hồi để bảo vệ tài sản Nhà nước.