Sáng 30/3, Phan Bá Tòng (44 tuổi, tức Tòng "Thiên Mã", Giám đốc Công ty TNHH xuất nhập khẩu thủy sản Thiên Mã, trụ sở tại Khu công nghiệp Trà Nóc 2) và Trần Thị Diễm (48 tuổi, nguyên kế toán trưởng công ty này) bị TAND TP Cần Thơ đưa ra xử sơ thẩm về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Nhóm các bị cáo nguyên trưởng, phó và cán bộ phòng tín dụng xuất khẩu của Ngân hàng Phát triển Việt Nam, chi nhánh Cần Thơ (VDB Cần Thơ) gồm: Nguyễn Thị Mai (61 tuổi, Lâm Chí Công (42 tuổi), Huỳnh Thanh Trúc (38 tuổi) bị truy tố về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo hồ sơ, trong quá trình vay vốn tín dụng xuất khẩu tại VDB Cần Thơ, Tòng đã sử dụng tiền vay tại 13 khế ước nhận nợ của các hợp đồng tín dụng xuất khẩu hạn mức để trả cho các khoản nợ tại các ngân hàng khác và sử dụng vào mục đích cá nhân.
Tòng Thiên Mã tại tòa.
Cơ quan chức năng xác định, Phan Bá Tòng có vai trò chính trong vụ án. Diễm đã giúp sức đắc lực cho Tòng lừa đảo bằng việc trực tiếp lập giả báo cáo kết quả kinh doanh từ lỗ thành lãi; ký duyệt với vai trò kế toán trưởng trên các chứng từ, bảng biểu lập khống trong các hồ sơ xin vay, hồ sơ xin giải ngân…
Cáo trạng quy kết, Tòng và Diễm phải liên đới chịu trách nhiệm dân sự với số tiền lãi phát sinh từ 147,3 tỷ đồng đã chiếm đoạt là 219,5 tỷ đồng (tính đến cuối tháng 3/2016).
Tòng bị truy tố tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, quy định tại điểm a, khoản 4 Điều 139 BLHS 1999. Trong đó, khoản 4 quy định chiếm đoạt tài sản có giá trị tài sản từ 500 triệu đồng trở lên bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
Các bị cáo Mai, Công và Trúc là những người có nhiệm vụ, quyền hạn trong việc thẩm định, xét duyệt, đề xuất cho công ty của Tòng Thiên Mã vay vốn nhưng không làm đúng theo quy định, dẫn đến hậu quả mất vốn gần 150 tỷ đồng.
Xét xử vụ án này, tòa triệu tập 70 người có liên quan. Dự kiến, phiên toà kéo dài 5-6 ngày.
Công ty của Tòng Thiên Mã thành lập năm 2005. Lúc làm ăn phát triển, vào cao điểm công ty này xuất khẩu 50 -70 triệu USD một năm, giải quyết việc làm cho 3.000-4.000 công nhân. Tòng "Thiên mã" là người sở hữu hai ôtô sang mang biển tứ quý, trong đó có siêu xe Hummer H2 với giá 4 tỷ đồng.
Tại miền Tây, đại gia này nổi tiếng chịu chơi. Ông ta từng có ý định xin chính quyền địa phương cho phép qua Mỹ học phi công, với dự định mua máy bay riêng để lái đi thăm vùng nuôi cá.
Năm 2010, ngành cá tra Việt Nam bước vào giai đoạn khủng hoảng, Công ty Thiên Mã cũng nằm trong vòng xoáy khắc nghiệt này; mất cân đối thu chi ngày một lớn… lún sâu trong nợ nần.
Ngày 31/3/2016, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (C46) - Bộ Công an phối hợp với Công an TP Cần Thơ bắt giữ Tòng và Kế toán trưởng Trần Thị Diễm.
