Vụ "quỹ đen" tại Cục Đường thủy nội địa: Cựu Phó Cục trưởng lĩnh án

Chiều muộn 19/10, HĐXX sơ thẩm TAND TP.Hà Nội tuyên án vụ lập “quỹ đen” xảy ra tại Cục Đường thủy nội địa (ĐTNĐ) Việt Nam.
Các bị cáo tại tòa sơ thẩm.
Các bị cáo tại tòa sơ thẩm.

Theo đó, khẳng định 3 bị cáo phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Đức Hải (cựu Phó Cục trưởng Cục ĐTNĐ) 6 năm tù, Phạm Văn Thông (cựu Giám đốc Ban quản lý dự án - Cục ĐTNĐ) 6 năm tù và Vũ Mạnh Hùng (cựu quyền Trưởng Phòng Kế hoạch đầu tư - Cục ĐTNĐ) 5 năm tù.

HĐXX nhận định, tại tòa, ông Hải phủ nhận chỉ đạo ông Thông nhận và chi tiền. Ông Hùng cho rằng bản không biết tiền đó lấy từ việc trích % (5%-20%) các dự án mà thực hiện chi tiền theo chỉ đạo của lãnh đạo Cục ĐTNĐ.

Tuy nhiên, căn cứ các hồ sơ và lời khai tại phiên tòa, HĐXX thấy đủ cơ sở để nhận định ông Hải chỉ đạo ông Thông nhận tiền từ 14 người đại diện cho 16 nhà thầu. Sau đó, ba bị bàn bạc với nhau để tiêu tiền. Điều này được thể hiện rõ trong cuốn sổ mà ông Thông ghi lại và phù hợp với lời khai của các bị cáo tại hồ sơ cũng như ở phiên tòa.

Theo HĐXX, trong vụ án này, ông Hải và ông Thông giữ vai trò chủ yếu, ông Hùng có vai trò đồng phạm.

Đối với các ông Trần Văn Thọ (Phó Cục trưởng Cục ĐTNĐ), Ngô Văn Quang (Chủ tịch Công đoàn), Nguyễn Văn Long (Trưởng phòng Tài chính), Nguyễn Thành Công (Chánh Văn phòng), tòa nhận thấy, các ông này có liên quan đến nhận và chi tiêu số tiền trên. Song, quá trình điều tra chưa rõ động cơ, mục đích của việc đưa tiền nên chưa đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm.

Đối với ông Hoàng Hồng Giang - Cục trưởng Cục ĐTNĐ - Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) đã có văn bản gửi Bộ Giao thông vận tải xem xét kỷ luật. Bộ GTVT sau đó đã đưa ra mức kỷ luật khiển trách đối với ông Giang.

Theo nội dung vụ án, trong thời gian từ tháng 12/2015 đến tháng 1/2016, Trần Đức Hải, Phạm Văn Thông và Vũ Mạnh Hùng đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để thu tiền của 14 người đại diện cho 16 nhà thầu trái quy định. Sau khi thu được tiền, các bị cáo đã không quản lý và sử dụng theo quy định của Nhà nước, gây thiệt hại hơn 4,2 tỷ đồng và 27.900 USD, tương đương hơn 4,8 tỷ đồng.

Cụ thể, tháng 12/2014, Cục ĐTNĐ Việt Nam có tờ trình về việc xây dựng kế hoạch quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa quốc gia năm 2015. Trên cơ sở tờ trình, Bộ GTVT đã ban hành Quyết định phê duyệt kế hoạch bảo trì kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa, trong đó có các gói thầu thi công các công trình đường thủy nội địa. Cục ĐTNĐ Việt Nam là chủ đầu tư các công trình này, Ban Quản lý dự án được nhận làm tư vấn giám sát thi công.

Trong giai đoạn từ cuối năm 2015 đến tháng 1/2016, Trần Đức Hải cùng với Phạm Văn Thông được giao thực hiện công việc thương thảo, ký kết, thanh lý hợp đồng, nghiệm thu công trình đưa vào sử dụng đối với các gói thầu thi công các công trình đường thủy nội địa do 16 nhà thầu thi công.

Lợi dụng chức vụ và nhiệm vụ được phân công, Hải đã có hành vi chỉ đạo cho Thông thu tiền trái quy định của 14 cá nhân đại diện cho 16 nhà thầu số tiền tương đương 4,8 tỷ đồng nói trên.

Cơ quan điều tra đã thu giữ một số phong bì, một số trang giấy viết tay có tên công ty, ghi rõ phần tính toán về số tiền được thanh toán, tỷ lệ phần trăm nộp lại, tổng số tiền nộp lại... Ông Hùng biết Thông thu tiền trái quy định của các nhà thầu và được Thông bàn bạc quản lý số tiền thu được.

Trong đó, Hùng đã 7 lần nhận của Thông số tiền 808 triệu đồng trong số tiền mà Thông đã thu trái pháp luật của các nhà thầu để chi cho Lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập ngành Đường thủy nội địa.

Ngoài ra, Hùng còn có một số lần nhận tiền từ Thông để chi tiếp khách, phục vụ các hoạt động thể thao, kinh phí đào tạo...

Sau khi bị thanh tra, các bị cáo và những người liên quan đã tự nguyện nộp trả lại số tiền hơn 4,8 tỷ đồng nói trên. Số tiền này đã được nộp vào Ngân sách Nhà nước theo quyết định của thanh tra Bộ GTVT.

Chuyên đề