Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu Nâng cấp, sửa chữa Nghĩa trang liệt sĩ huyện Mỏ Cày Nam
Lĩnh vực: Xây lắp
Bên mời thầu: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre
Chủ đầu tư: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trình: Trình độ đại học trở lên chuyên ngành xây dựng dân dụng và công nghiệp hoặc hạ tầng kỹ thuật trở lên; có Chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trình, Giấy chứng nhận hoặc Chứng chỉ tham gia lớp tập huấn an toàn lao động, vệ sinh lao động; Chứng chỉ hành nghề giám sát công tác xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật, hạng III trở lên còn hiệu lực.
Cán bộ phụ trách an toàn lao động và phòng cháy chữa cháy, có thể bố trí kiêm nhiệm: Trình độ đại học trở lên chuyên ngành kỹ sư bảo hộ lao động hoặc công nghệ kỹ thuật xây dựng trở lên; có Chứng nhận huấn luyện an toàn lao động, Chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy còn hiệu lực.
Tại điểm 5.2 Biện pháp đảm bảo quản lý chất lượng thuộc Mục 3 Chương III của HSMT yêu cầu: (Nhà thầu) Có hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật.
Tại điểm 7.2. Uy tín của nhà thầuthuộc Mục 3 Chương III của HSMT yêu cầu:
Uy tín của nhà thầu thông qua việc thực hiện các hợp đồng tương tự trước đó từ năm 2021 đến thời điểm đóng thầu: Có xác nhận của chủ đầu tư chứng minh nhà thầu có uy tín trong việc thi công xây dựng 02 công trình có quy mô, tính chất tương tự gói thầu này đảm bảo chất lượng và thi công đúng tiến độ từ năm 2021 đến thời điểm đóng thầu.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Về yêu cầu nhân sự chủ chốt, Nhà thầu yêu cầu Bên mời thầu làm rõ vị trí Chỉ huy trưởng công trình phải có Chứng chỉ an toàn lao động, vệ sinh môi trường và Chứng chỉ bồi dưỡng Chỉ huy trưởng. Nhà thầu cho biết, theo quy định tại Điều 74 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng, điều kiện hành nghề đối với chỉ huy trưởng công trường hạng III: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng III hoặc đã trực tiếp tham gia thi công xây dựng phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp III hoặc 02 công trình từ cấp IV cùng lĩnh vực trở lên.
Về yêu cầu đối với vị trí Cán bộ phụ trách an toàn lao động và phòng cháy chữa cháy (PCCC), Nhà thầu cho biết, các đối tượng cần tham gia lớp huấn luyện nghiệp vụ PCCC và cấp giấy chứng nhận được quy định tại Điều 16 Thông tư số 66/2014/TT-BCA quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định số 79/2014/NĐ-CP ngày 31/7/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng cháy và Chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và Chữa cháy. Ngoài ra, Nhà thầu cho rằng Dự án này không thuộc phạm vi phải có chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ PCCC.
Về yêu cầu Biện pháp đảm bảo quản lý chất lượng, Nhà thầu đề nghị làm rõ căn cứ điều khoản chuyên ngành nào HSMT yêu cầu nhà thầu cung cấp chứng chỉ hệ thống quản lý chất lượng. “Gói thầu thuộc công trình hạ tầng kỹ thuật thì hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng có phù hợp theo yêu cầu của HSMT không?”, Nhà thầu đặt câu hỏi.
Về uy tín của nhà thầu, tại điểm 7.2 Mục 3 thuộc Chương III của HSMT yêu cầu: “Có xác nhận của chủ đầu tư chứng minh nhà thầu có uy tín trong việc thi công xây dựng 02 công trình có quy mô, tính chất tương tự Gói thầu này đảm bảo chất lượng và thi công đúng tiến độ từ năm 2021 đến thời điểm đóng thầu”. Trong khi đó, tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT cũng đã yêu cầu nhà thầu cung cấp 02 hợp đồng thi công xây lắp có quy mô, tính chất tương tự và được nghiệm thu bởi chủ đầu tư (đã đủ tính pháp lý công nhận công trình, dự án của nhà thầu hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng như hợp đồng đã ký). Vậy HSMT yêu cầu chứng minh uy tín của nhà thầu bằng việc “có xác nhận của chủ đầu tư” là có cần thiết không và có cản trở các nhà thầu tham dự hay không?
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Phúc đáp kiến nghị của Nhà thầu, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre cho biết điều chỉnh nội dung liên quan đến một số vị trí nhân sự chủ chốt. Cụ thể, bỏ yêu cầu Chứng chỉ bồi dưỡng chỉ huy trưởng đối vị trí Chỉ huy trưởng công trường và Chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ PCCC đối với cán bộ an toàn lao động.
Về yêu cầu Hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật, Bên mời thầu cho biết, yêu cầu này được đưa ra căn cứ quy định tại khoản 2 Điều 13 (Trách nhiệm của nhà thầu thi công xây dựng) Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng. Mặc dù Gói thầu chỉ bao gồm hạng mục thi công nhỏ nhưng nằm trong một công trình lớn có tính chất quan trọng cần phải có tính thẩm mỹ và chất lượng cao và bền vững. Do vậy, Bên mời thầu yêu cầu về hệ thống quản lý chất lượng trong lĩnh vực thi công xây dựng công trình dân dụng hoặc hạ tầng kỹ thuật nhằm lựa chọn được nhà thầu có hệ thống quản lý chất lượng là không trái với quy định của pháp luật.
Về uy tín của nhà thầu quy định tại điểm 7.2 Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT, theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre, yêu cầu này nhằm chứng minh uy tín của nhà thầu trong quá trình thực hiện thi công công trình cũng như trong quá trình bảo hành và trách nhiệm của nhà thầu gắn liền với thời gian sử dụng công trình. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bến Tre, chất lượng công trình rất được quan tâm và chú trọng, nên việc xác nhận uy tín của nhà thầu là nhằm mục đích lựa chọn được nhà thầu có đầy đủ năng lực, uy tín, có trách nhiệm trong quá trình thực hiện hợp đồng và sau khi công trình được nghiệm thu đưa vào sử dụng là rất cần thiết.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 23/8/2024, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bến Tre phê duyệt HSMT điều chỉnh và đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Gói thầu được gia hạn thời điểm đóng thầu 2 lần, lần 1 từ ngày 19/8/2024 sang ngày 22/8/2024; lần 2 từ ngày 22/8 sang ngày 30/8/2024 với lý do điều chỉnh HSMT.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải HSMT ngày 19/11/2024 nêu các tiêu chí về nhân sự chủ chốt có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình:
1. Gói thầu XD-02 Xây dựng tường rào bảo vệ khu đất tại xã Xuân Tây, huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai của Lữ đoàn 171
Dự án Xây dựng tường rào bảo vệ đất quốc phòng của các đơn vị trực thuộc Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn xây dựng & Sản xuất thương mại Trường Hải
Chủ đầu tư: Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận đã qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trình.
2. Gói thầu PTV- 01 Thiết kế, trang trí trực quan và bảo đảm âm thanh, ánh sáng, trang bị vật tư
Dự toán Thiết kế, trang trí trực quan và bảo đảm âm thanh, ánh sáng, trang bị vật tư phục vụ tổ chức Triển lãm 80 năm Văn hóa, Nghệ thuật Quân đội nhân dân Việt Nam
Bên mời thầu: Cục Tuyên huấn - Tổng cục Chính trị
Chủ đầu tư: Cục Tuyên huấn - Tổng cục Chính trị
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng chỉ bồi dưỡng chỉ huy trưởng còn hiệu lực.
3. Gói thầu số 17 Cung cấp và lắp đặt doanh cụ công trình chính Sở Chỉ huy Bộ CHQS tỉnh Phú Thọ
Dự án Đầu tư xây dựng doanh trại một số đơn vị thuộc Quân khu 2
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Quân khu 2
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Quân khu 2
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng nhận bồi dưỡng chỉ huy trưởng công trình.
4. Gói thầu XL số 05 Thi công xây dựng công trình + thiết bị
Dự án Cải tạo, sửa chữa, nâng cấp các công trình Bệnh viện Quân y 120 năm 2024
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Hiền Việt
Chủ đầu tư: Bệnh viện Quân y 120
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có tài liệu chứng minh đã qua lớp huấn luyện hoặc bồi dưỡng an toàn lao động, vệ sinh lao động, phòng cháy chữa cháy còn hiệu lực đến thời điểm đóng thầu.
5. Gói thầu Thi công xây lắp và thiết bị theo xây lắp
Dự án Xây dựng Trung tâm Hội nghị thành phố Thuận An
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn đầu tư xây dựng AIC
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Thuận An (tỉnh Bình Dương)
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng chỉ (hoặc chứng nhận) huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy (còn hiệu lực).
6. Gói thầu Thi công xây dựng công trình
Dự án Đèn chiếu sáng Đường tỉnh 878 đoạn từ đường dẫn cao tốc (huyện Châu Thành) đến Đường tỉnh 866B
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn xây dựng Huy Phong
Chủ đầu tư: Sở Giao thông vận tải tỉnh Tiền Giang
Tại Mục 2.2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực kỹ thuật thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về nhân sự chủ chốt:
Chỉ huy trưởng công trường: Có tài liệu chứng minh nhân sự đã qua huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy do Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ cấp còn hiệu lực.
III. Dẫn chiếu quy định của pháp luật liên quan:
1. Khoản 1 Điều 74 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP quy định, cá nhân đảm nhận chức danh chỉ huy trưởng công trường phải đáp ứng các điều kiện tương ứng với các hạng như sau:
a) Hạng I: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng I hoặc đã làm chỉ huy trưởng công trường phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp I hoặc 02 công trình từ cấp II cùng lĩnh vực trở lên;
b) Hạng II: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng II hoặc đã làm chỉ huy trưởng công trường phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp II hoặc 02 công trình từ cấp III cùng lĩnh vực trở lên;
c) Hạng III: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng hạng III hoặc đã trực tiếp tham gia thi công xây dựng phần việc thuộc nội dung hành nghề của ít nhất 01 công trình từ cấp III hoặc 02 công trình từ cấp IV cùng lĩnh vực trở lên.
2. Theo Phụ lục 8 ban hành kèm theo Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, một số quy định của E-HSMT dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng theo quy định tại khoản 3 Điều 44 của Luật Đấu thầu gồm:
Quy định các tiêu chí mà pháp luật quản lý ngành không yêu cầu như: giấy phép hành nghề, giấy xác nhận đối tác và các yêu cầu về chứng chỉ, chứng nhận mà pháp luật quản lý ngành không quy định (Ví dụ: gói thầu chỉnh lý tài liệu yêu cầu nhân sự phải là lưu trữ viên hoặc lưu trữ viên chính).
