Các ‘ông lớn’ về phát điện đua báo lãi

(BĐT) - 3 Tổng công ty Phát điện (GENCO 1, 2, 3) trực thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có tổng công suất 15.858 MW, chiếm 2/3 quy mô của EVN và 41% quy mô phát điện trên phạm vi cả nước. 
Doanh thu thuần 6 tháng đầu năm 2017 của GENCO 1 đạt 12.429 tỷ đồng, tăng gần 56% so với cùng kỳ năm 2016. Ảnh: Tiên Giang
Doanh thu thuần 6 tháng đầu năm 2017 của GENCO 1 đạt 12.429 tỷ đồng, tăng gần 56% so với cùng kỳ năm 2016. Ảnh: Tiên Giang

Nằm trong kế hoạch phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) năm 2018, kết quả kinh doanh của các GENCO thu hút rất nhiều sự quan tâm của dư luận.

Lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2017 tăng trưởng mạnh

Theo Báo cáo tài chính mới nhất vừa được công bố (quý II/2017), kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2017 của 3 GENCO đều tăng trưởng mạnh mẽ. Đặc biệt là GENCO 1 và GENCO 2 đã có lãi trở lại.

Cụ thể, tổng doanh thu thuần 6 tháng đầu năm 2017 của cả 3 GENCO đạt 43.366 tỷ đồng, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2016. Lợi nhuận trước thuế của cả 3 GENCO đạt 2.433 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm 2016 lỗ 1.573 tỷ đồng.

Dẫn đầu về tăng trưởng doanh thu là GENCO 1 với doanh thu thuần 6 tháng đầu năm 2017 đạt 12.429 tỷ đồng, tăng gần 56% so với cùng kỳ năm 2016. Trong khi đó, giá vốn hàng bán chỉ tăng 38% làm cho lợi nhuận gộp 6 tháng tăng tới 204% so với cùng kỳ năm 2016, đạt 2.620 tỷ đồng. Tỷ suất lợi nhuận gộp trên doanh thu cải thiện mạnh đã giúp cho lợi nhuận trước thuế đạt 203,7 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm 2016 GENCO 1 báo lỗ 910 tỷ đồng.

Câu chuyện tương tự diễn ra ở GENCO 2. Mặc dù doanh thu thuần chỉ tăng nhẹ từ 11.124 tỷ đồng (6 tháng đầu năm 2016) lên 11.140 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2017, song giá vốn giảm mạnh đã giúp lợi nhuận gộp tăng tới 143% so với cùng kỳ năm 2016, từ 1.063 tỷ đồng lên 2.652 tỷ đồng. Kết quả lợi nhuận trước thuế của GENCO 2 đạt 1.888 tỷ đồng, cùng kỳ năm 2016 doanh nghiệp này báo lỗ tới 716 tỷ đồng. GENCO 2 cũng là doanh nghiệp báo lãi lớn nhất trong nửa đầu năm 2017 trong 3 GENCO.

Đối với GENCO 3, đây là doanh nghiệp có công suất phát điện lớn nhất trong 3 GENCO với các nhà máy lớn như Vĩnh Tân 2 (1.244 MW), Phú Mỹ 1 (1.108 MW), Mông Dương 1 (1.080 MW), nhưng lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm 2017 lại chỉ ở mức khiêm tốn là 341 tỷ đồng, gấp 3,7 lần con số đạt được trong 6 tháng đầu năm 2016. Trái ngược với GENCO 1 và GENCO 2, tỷ suất lợi nhuận gộp trên doanh thu của GENCO 3 lại đi xuống khi doanh thu thuần tăng 8,8% (từ 18.186 tỷ đồng lên 19.796 tỷ đồng), nhưng lợi nhuận gộp lại giảm 9,5% (từ 2.777 tỷ đồng xuống 2.512 tỷ đồng). Đóng góp chính cho tăng trưởng lợi nhuận của GENCO 3 là chi phí tài chính giảm từ 2.728 tỷ đồng xuống còn 2.227 tỷ đồng. 

Vay nợ hơn 180.000 tỷ đồng

Theo Báo cáo bán niên 2016 của EVN, GENCO 3 có công suất 6.377 MW, GENCO 1 và GENCO 2 xếp sau với công suất lần lượt là 5.144 MW và 4.337 MW.
Tại thời điểm cuối quý II/2017, tổng vay nợ tài chính (gồm cả nợ dài hạn và ngắn hạn) của cả 3 GENCO là gần 181.987 tỷ đồng, giảm 2,33% so với thời điểm đầu năm 2017, phần lớn là nợ vay dài hạn, chiếm 94,5%. Trong đó, GENCO 1 là doanh nghiệp có dư nợ vay lớn nhất trong số các GENCO với 73.922 tỷ đồng nợ vay (cả dài hạn và ngắn hạn), giảm gần 1,6% so với thời điểm đầu năm 2017 và chiếm 67,2% tổng tài sản. Tiếp đến là GENCO 3 với nợ vay cả dài hạn và ngắn hạn lên đến 68.833 tỷ đồng, chiếm 79% tổng tài sản. Còn dư nợ vay của GENCO 2 là 39.230 tỷ đồng, giảm 6,6% so với thời điểm đầu năm 2017 và chiếm 62% tổng tài sản.

Có thể thấy, mặc dù vay nợ nhiều nhưng hiệu quả hoạt động của GENCO 1 và GENCO 3 chưa tương xứng và thấp hơn rất nhiều so với GENCO 2. Tỷ suất lợi nhuận trước thuế trên vốn chủ sở hữu 6 tháng đầu năm 2017 của GENCO 1 và GENCO 3 lần lượt là 1,44% và 3,5%, thấp hơn rất nhiều so với tỷ suất 10,4% của GENCO 2 .

Theo Công văn 991/TTg-ĐMDN phê duyệt doanh nghiệp nhà nước hoàn thành cổ phần hóa theo từng năm giai đoạn 2017 - 2020, GENCO 3 sẽ phải thực hiện cổ phần hóa trong năm 2017. Tuy nhiên, đã gần hết tháng 12/2017 vẫn chưa có quyết định chính thức về phương án cổ phần hóa GENCO 3 và nhiều khả năng sẽ phải thực hiện trong năm 2018. Còn đối với GENCO 1 và GENCO 2, hai doanh nghiệp này sẽ thực hiện cổ phần hóa trong năm 2018.

Chuyên đề