|
| Ý nghĩa của đấu thầu qua mạng giảm đi nhiều khi hồ sơ mời thầu cài tiêu chí “offline” buộc nhà thầu phải tiếp xúc chủ đầu tư/bên mời thầu mới hoàn thiện được hồ sơ dự thầu. Ảnh minh họa: Nhã Chi |
Gói thầu số 01 Mua trang bị hệ thống cứu hỏa, phòng cháy chữa cháy (PCCC) khu giảng đường của Trường Trung cấp Kỹ thuật miền Trung/TCKT vừa có kết quả lựa chọn nhà thầu. Nhà thầu trúng thầu là Công ty TNHH Kỹ thuật Thương mại và Dịch vụ An Thịnh, với giá trúng thầu 1,236 tỷ đồng, giảm 2 triệu đồng so với giá gói thầu. Công ty TNHH Kỹ thuật Thương mại và Dịch vụ An Thịnh có địa chỉ tại Khánh Hòa, trước đó đã trúng Gói thầu số 02 Mua trang bị hệ thống cứu hỏa, PCCC khu kỹ thuật của Trường Trung cấp Kỹ thuật miền Trung/TCKT, cũng với giá trúng thầu rất sát giá gói thầu.
Để đạt kết quả này, An Thịnh vượt qua 1 đối thủ là Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Dịch vụ Đông Đại Thành. Lý do Đông Đại Thành bị loại vì không làm rõ nhiều nội dung mà Tổ chuyên gia đề nghị làm rõ, về năng lực tài chính, yêu cầu kỹ thuật…, không đáp ứng yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm, kỹ thuật.
Gói thầu này lựa chọn nhà thầu theo hình thức chào hàng cạnh tranh, mua sắm một số thiết bị cứu hỏa thông dụng. Tuy nhiên, theo một nhà thầu, hồ sơ yêu cầu quy định nhà thầu phải khảo sát hiện trạng thực tế để đưa ra phương án cung cấp, lắp đặt tối ưu hiệu quả kinh tế theo yêu cầu của Gói thầu, có xác nhận của chủ đầu tư. Khi đọc yêu cầu này, nhà thầu đã cảm thấy Gói thầu không dành cho mình, nên đã không tham gia.
Ghi nhận của Báo Đấu thầu, việc yêu cầu khảo sát hiện trường có xác nhận của chủ đầu tư không chỉ xảy ra ở gói thầu này, mà ở nhiều gói thầu dù chỉ mua sắm hàng hóa đơn giản, quy mô nhỏ. Có nhà thầu phản ánh 1 gói thầu chào hàng cạnh tranh mua sắm hàng hóa giao tới vài chục điểm ở miền núi và yêu cầu khảo sát từng điểm có xác nhận của chủ đầu tư trong khi thời gian chuẩn bị hồ sơ chưa đến 1 tuần. Chưa kể mỗi điểm lại bị gây khó khăn khi khảo sát, không gặp được người dẫn đi, cả ngày không xong một điểm.
Chủ đầu tư thì lập luận rằng nhà thầu phải khảo sát hiện trường, địa chất địa hình, để lập biện pháp thi công, xây dựng đơn giá chuẩn, tránh rủi ro sau khi trúng thầu lại không thực hiện được hoặc chậm tiến độ.
Tuy nhiên, theo chuyên gia đấu thầu, trong trường hợp gói thầu đặc biệt, địa hình, địa chất, yêu cầu kỹ thuật phức tạp, khuyến khích nhà thầu khảo sát hiện trường để có thêm thông tin lập hồ sơ dự thầu, nhưng yêu cầu phải có xác nhận của chủ đầu tư là không phù hợp, gây khó khăn cho nhà thầu.
Nhiều nhà thầu thì chia sẻ, nếu ở xa, nhà thầu có nhiều cách để nắm được hiện trường, có thể là đã thông thạo từ trước hoặc thông qua công ty khác ở địa phương. Ngoài ra, mọi đặc điểm về địa hình, đường sá đã được thể hiện trong hồ sơ mời thầu (HSMT) hoặc bản vẽ thiết kế thi công. HSMT như đề thi, nhà thầu dựa vào HSMT để làm bài.
Đối với những gói thầu thông thường, một trong những lợi ích của đấu thầu qua mạng là bảo mật thông tin nhà thầu tham dự, đến khi đóng thầu mới biết nhà thầu nào tham dự, hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa chủ đầu tư/bên mời thầu với nhà thầu, giảm chi phí, thời gian đi lại cho nhà thầu, tạo điều kiện cho nhà thầu ở xa tham dự thuận lợi. Tuy nhiên, ngoài yêu cầu khảo sát hiện trường có xác nhận của chủ đầu tư, còn nhiều chiêu cài cắm khác buộc nhà thầu phải lộ diện, gặp gỡ chủ đầu tư hoặc cơ quan địa phương. Có gói thầu yêu cầu nhà thầu phải có cam kết nếu như trong quá trình thi công có làm hư hỏng lớn các tuyến đường và công trình lân cận thuộc địa phương quản lý thì nhà thầu phải sửa chữa hoàn trả lại, cam kết này phải được địa phương chủ quản gói thầu xác nhận. Có gói thầu yêu cầu phải có xác nhận của chính quyền địa phương về vị trí đổ thải hợp lý...
Nhiều nhà thầu chia sẻ, nhìn những HSMT này đã biết có dấu hiệu tạo lợi thế cho nhà thầu quen, đặc biệt là nhà thầu địa phương, gây bất lợi cho nhà thầu ở xa và thực tế kết quả lựa chọn nhà thầu của nhiều gói thầu đã chứng minh điều đó. Ý nghĩa của đấu thầu qua mạng vì thế đã giảm đi rất nhiều!
