Ảnh minh họa: Internet |
Chỉ 1 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu
Bộ GTVT cho biết, Dự án Xây dựng Nhà ga hành khách T2 - Cảng hàng không quốc tế Nội Bài là dự án có tính chất đặc thù ngành hàng không, sử dụng khoản vay ODA của Nhật Bản theo điều kiện STEP (chỉ đấu thầu giữa các nhà thầu Nhật Bản có năng lực, kinh nghiệm thực hiện các dự án thuộc lĩnh vực hàng không). Quá trình lựa chọn nhà thầu thực hiện Gói thầu 10A và Gói thầu 10B của Dự án đã gặp nhiều vướng mắc do giá dự thầu vượt dự toán gói thầu được duyệt.
Cụ thể, đối với Gói thầu 10A (xây lắp, cung cấp và lắp đặt thiết bị nhà ga), ACV đã tổ chức sơ tuyển từ ngày 5/4 - 14/6/2010 nhưng chỉ có Taisei Corporation là nhà thầu duy nhất nộp hồ sơ dự sơ tuyển. Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và Bộ GTVT đã thống nhất hủy sơ tuyển và tổ chức đấu thầu rộng rãi để nâng cao tính cạnh tranh.
Từ ngày 25/11/2010 - 10/3/2011, hồ sơ mời thầu (HSMT) Gói thầu 10A được phát hành rộng rãi nhưng chỉ có 1 nhà thầu là Liên danh Taisei - Vinaconex nộp hồ sơ dự thầu (HSDT). JICA chấp thuận cho phép mở thầu song giá đề nghị trúng thầu vượt 19,49% so với dự toán gói thầu được ACV phê duyệt (vượt 7,4 tỷ Yên Nhật). Sau khi ACV cập nhật dự toán gói thầu tại thời điểm 28 ngày trước ngày mở thầu thì giá đề nghị trúng thầu của Liên danh Taisei - Vinaconex vẫn vượt 13,13% (tương đương 5,2 tỷ Yên Nhật).
Câu chuyện tương tự cũng xảy ra tại Gói thầu 10B (giám sát thi công xây dựng công trình). Từ ngày 23/8/2010 - 18/10/2011, ACV tổ chức sơ tuyển nhà thầu nhưng chỉ có 1 nhà thầu nộp hồ sơ quan tâm là Công ty Tư vấn sân bay Nhật Bản. JICA sau đó đã chấp nhận hủy quá trình mời quan tâm để đấu thầu rộng rãi. Từ ngày 7/1 - 7/3/2011, ACV phát hành HSMT nhưng chỉ có 1 nhà thầu duy nhất mua HSMT và nộp HSDT là Công ty Tư vấn sân bay Nhật Bản. JICA đã chấp thuận mở thầu và cho phép ACV tiến hành đánh giá HSDT; giá sau đàm phán và đề nghị trúng thầu của nhà thầu này vượt 2,8% (hơn 46 triệu Yên Nhật) so với giá gói thầu nhưng không vượt tổng mức đầu tư của Dự án.
Bộ GTVT cho biết, quy định về đấu thầu của JICA nói riêng và nhà tài trợ ODA nói chung không cho phép chủ đầu tư thương thảo về giá với nhà thầu. Việc hủy thầu vì mục đích giảm giá trúng thầu không được các nhà tài trợ chấp thuận.
Phê duyệt điều chỉnh dự toán theo quy định
Bộ GTVT khẳng định, các nhà tài trợ ODA đều không quy định về giá trần (mức giá tối đa) khi xem xét, đánh giá kết quả lựa chọn nhà thầu như quy định pháp luật trong nước (yêu cầu giá đề nghị trúng thầu không vượt giá hoặc dự toán gói thầu được duyệt). Vì thế, việc xem xét, xử lý tình huống giá đề nghị trúng thầu vượt dự toán được duyệt đối với các gói thầu sử dụng vốn ODA nói chung, Gói thầu 10A và Gói thầu 10B nói riêng là nhằm hài hòa, phù hợp quy định pháp luật trong nước khi xem xét, quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.
Quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu thực hiện 2 gói thầu nêu trên đã mất nhiều thời gian, ACV đã thực hiện đầy đủ quyền hạn, trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc xử lý các tình huống trong đấu thầu theo quy định của nhà tài trợ nhưng giá đề nghị trúng thầu vẫn vượt giá gói thầu. Do yêu cầu tiến độ triển khai rất cấp bách của Dự án để giảm tải cho Nhà ga hành khách T1; Gói thầu 10A có quy mô, giá trị lớn nên ACV đã báo cáo về đề nghị Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, có ý kiến chỉ đạo để thực hiện.
Trên cơ sở báo cáo của ACV, Bộ GTVT đã báo cáo và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép chủ đầu tư được sử dụng giá dự thầu của nhà thầu sau sửa lỗi và hiệu chỉnh sai lệch đối với Gói thầu 10A, giá dự thầu sau đàm phán đối với Gói thầu 10B để xét thầu và quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Văn phòng Chính phủ sau đó đã có văn bản đề nghị các Bộ: KH&ĐT, Tài chính, Xây dựng có ý kiến đối với đề nghị nêu trên của Bộ GTVT. Và trên cơ sở ý kiến của các bộ này, ngày 9/11/2011, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo đồng ý về nguyên tắc điều chỉnh giá gói thầu của Gói thầu 10A và Gói thầu 10B; giao Bộ GTVT chịu trách nhiệm chỉ đạo Chủ đầu tư điều chỉnh giá và phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu đối với 2 gói thầu này theo quy định, trên cơ sở bảo đảm chất lượng, tiến độ và hiệu quả tổng thể của Dự án.
Bộ GTVT khẳng định, quá trình xem xét, giải quyết, xử lý tình huống trong đấu thầu và phê duyệt điều chỉnh dự toán 2 gói thầu nói trên đảm bảo phù hợp trình tự, thủ tục theo quy định, hướng dẫn của nhà tài trợ JICA, tuân thủ quy định pháp luật trong nước trong việc quản lý, thực hiện các dự án sử dụng ODA. Trong quá trình phê duyệt điều chỉnh dự toán và lựa chọn nhà thầu thực hiện 2 gói thầu trên, Bộ GTVT và các bộ liên quan cũng như ACV đã thực hiện đầy đủ trách nhiệm, quyền hạn của mình theo quy định, thực hiện Dự án đúng tiến độ và đạt hiệu quả.