|
| Các quan chức Chính phủ Saudi Arabia và lãnh đạo Saudi Aramco trong lễ chào sàn của cổ phiếu Aramco trên thị trường chứng khoán Riyadh ngày 11/12 - Ảnh: Reuters. |
Cổ phiếu tập đoàn dầu lửa Saudi Aramco của Saudi Arabia tăng bùng nổ trong phiên giao dịch đầu tiên sau vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) kỷ lục, đưa giá trị vốn hóa đạt mức 1,88 nghìn tỷ USD.
Theo tin từ Bloomberg, cổ phiếu Aramco tăng kịch trần 10%, đạt 35,2 Riyal/cổ phiếu ngay khi vừa bắt đầu giao dịch ngày 11/12 tại thị trường chứng khoán Riyadh. Mức tăng này được duy trì cho tới khi thị trường đóng cửa, nhờ đó vốn hóa của công ty tiến gần mức mục tiêu 2 nghìn tỷ USD mà thái tử Mohammed bin Salman đề ra.
Trong vụ phát hành mới đây, Aramco huy động được 25,6 tỷ USD, đánh dấu vụ IPO lớn nhất lịch sử thế giới. Ngoài ra, với mức giá 32 Riyal/cổ phiếu trong vụ IPO, Aramco đã dễ dàng vượt qua cả Microsoft lẫn Apple để trở thành công ty đại chúng có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới.
Việc cổ phiếu Aramco bắt đầu đi vào giao dịch khép lại một chương nhiều gập ghềnh của "đế chế" dầu lửa này. Là trụ cột của nền kinh tế phụ thuộc vào dầu lửa của Saudi Arabia, Aramco có mối liên hệ mật thiết với sự nổi lên của thái tử Mohammed và kế hoạch Tầm nhìn 2030 của ông Mohammed nhằm cải tổ nền kinh tế quốc gia.
Kế hoạch IPO của Aramco được công bố vào tháng 1/2016, nhưng đã nhiều lần bị trì hoãn do Saudi Arabia trải qua một số biến động, bao gồm vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi - một người có quan điểm chỉ trích Chính phủ Saudi Arabia, và chiến dịch chống tham nhũng nhằm vào một loạt nhân vật hoàng gia và quan chức cấp cao. Dù lập kỷ lục, mức định giá mà Aramco đạt được trong vụ IPO vẫn chưa đạt mục tiêu 2 nghìn tỷ USD mà thái tử Mohammed từng đặt ra.
"Aramco sẽ dễ dàng đạt mức vốn hóa 2 nghìn tỷ USD, có thể ngay trong ngày mai. Nhu cầu mua cổ phiếu này là rất lớn", bà Marie Salem, trưởng bộ phận khách hàng tổ chức của công ty chứng khoán Daman Securities, nhận xét.
Trước khi Aramco chào sàn, tổng vốn hóa của thị trường chứng khoán Saudi Arabia chỉ đạt mức khoảng 500 tỷ USD. Với sự xuất hiện của cổ phiếu Aramco, hãng dầu lửa lớn nhất thế giới, Saudi Arabia trở thành thị trường chứng khoán lớn thứ 7 thế giới, vượt qua Canada, Đức và Ấn Độ. Dù vậy, Saudi Arabia mới chỉ bán ra 1,5% cổ phần của Aramco.
Trước khi IPO, Aramco đã hứa trả cổ tức tối thiểu 75 tỷ USD mỗi năm cho tới ít nhất năm 2024. Mức cổ tức này tương đương 3,9%, thấp hơn so với mức cổ tức của các hãng dầu lửa lớn khác như BP và Royal Dutch Shell, nhưng cũng đủ cao để đe dọa tình hình tài chính của Aramco nếu giá dầu sụt giảm.
Các nhà đầu tư rót vốn vào vụ IPO được cho chủ yếu là các gia tộc giàu có ở Saudi Arabia, quỹ đầu tư quốc gia của những quốc gia đồng minh với Saudi Arabia như Kuwait và Abu Dhabi. Tờ Financial Times dẫn nguồn thạo tin tiết lộ rằng các gia tộc giàu có ở Saudi Arabia bị gây sức ép phải mua cổ phiếu Aramco để mang lại thành công cho vụ IPO.
Số tiền thu về từ vụ IPO của Aramco sẽ được chuyển cho Public Investment Fund, một quỹ đầu tư quốc gia của Saudi Arabia. Quỹ này đã co nhiều thương vụ đầu tư táo bạo, bao gồm rót vốn vào quỹ Vision Fund của tập đoàn Nhật Bản SoftBank và mua 3,5 tỷ USD cổ phần trong công ty ứng dụng gọi xe Uber.
Giới chức Saudi Arabia tuần này phát tín hiệu rằng một phần không nhỏ của số tiền thu về từ vụ IPO sẽ được đầu tư vào nền kinh tế trong nước.
