Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu số HH-01 Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị, doanh cụ
Bên mời thầu: Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Trị/Quân khu 4
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu:
01 công trình có: loại kết cấu công trình hạ tầng kỹ thuật (cổng, hàng rào, sân đường nội bộ, cấp thoát nước ngoài nhà, cấp điện, chiếu sáng ngoài nhà...), cấp: IV, có giá trị là: 4.599.280.500 VND, với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ.
01 công trình có: loại kết cấu cung cấp thiết bị/doanh cụ, cấp: không yêu cầu, có giá trị là: 1.199.997.500 VND, với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Nhà thầu cho rằng HSMT yêu cầu nhà thầu phải có kinh nghiệm thi công các công việc cụ thể “cổng, hàng rào, sân đường nội bộ, cấp thoát nước ngoài nhà, cấp điện, chiếu sáng ngoài nhà...” là đưa ra các điều kiện nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng, vi phạm khoản 3, Điều 44 của Luật Đấu thầu bởi các lý do sau:
Theo Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, tại mục ghi chú (12) hướng dẫn quy định đối với kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự chỉ bao gồm 02 yếu tố đó là “loại kết cấu” và “cấp công trình” và 02 tiêu chí này được xác định theo Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD.
Đối chiếu với tiêu chí trên thì HSMT đã quy định đầy đủ cả 02 tiêu chí “loại kết cấu” và “cấp công trình”, trong đó, loại kết cấu: công trình hạ tầng kỹ thuật; cấp công trình: cấp IV.
Tuy nhiên, yêu cầu cụ thể “cổng, hàng rào, sân đường nội bộ, cấp thoát nước ngoài nhà, cấp điện, chiếu sáng ngoài nhà...” không thuộc danh mục loại kết cấu quy định trong Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD.
Đối với yêu cầu “đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu
01 công trình có: loại kết cấu cung cấp thiết bị/doanh cụ, cấp: không yêu cầu, có giá trị là: 1.199.997.500 VND...”, Nhà thầu cho rằng các “thiết bị/doanh cụ” mời thầu thực chất là các loại hàng hóa thông thường như bàn, ghế, giường, tủ..., có thể mua bán tự do trên thị trường từ bất kỳ nhà cung cấp (nhà thầu phụ) nào, miễn là hàng hóa đó đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của HSMT. Vì vậy, việc yêu cầu một nhà thầu xây dựng phải có năng lực, kinh nghiệm cung cấp hàng hóa là hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng, vi phạm khoản 3, Điều 44 của Luật Đấu thầu.
Thông tư 06/2024/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong phần hướng dẫn đối với tiêu chí Kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự chỉ cho phép quy định đã thực hiện “tổ hợp nhiều công trình A1, A2, A3” hoặc đã thực hiện tổ hợp “các hạng mục công việc A1, A2, A3 (không phải là công trình theo pháp luật xây dựng)”. Pháp luật đấu thầu hiện hành không có quy định kết hợp trộn lẫn tiêu chí “công trình” với “hạng mục công việc không phải là công trình” vào trong yêu cầu của HSMT.
Với các lập luận nêu trên, Nhà thầu đề nghị Bên mời thầu loại bỏ phần tiêu chí “cổng, hàng rào, sân đường nội bộ, cấp thoát nước ngoài nhà, cấp điện, chiếu sáng ngoài nhà...” và tiêu chí“01 công trình có: loại kết cấu loại kết cấu cung cấp thiết bị/doanh cụ, cấp: không yêu cầu, có giá trị là: 1.199.997.500 VND...” ra khỏi HSMT.
Bình luận, phân tích của chuyên gia:
Theo một chuyên gia đấu thầu, căn cứ Quyết định số 3710/QĐ-QK ngày 29/12/2023 phê duyệt dự án và Kế hoạch lựa chọn nhà thầu (đợt 2), công trình gồm 2 hạng mục: dân dụng cấp III và hạ tầng kỹ thuật cấp IV. Theo quy mô đầu tư gồm có hạng mục dân dụng + hạng mục hạ tầng kỹ thuật + hạng mục thiết bị (máy điều hòa, dụng cụ luyện tập quân đội). HSMT đưa ra yêu cầu “1 công trình có: loại kết cấu công trình hạ tầng kỹ thuật (cổng, hàng rào, sân đường nội bộ, cấp thoát nước ngoài nhà, cấp điện, chiếu sáng ngoài nhà...)” là chưa phù hợp vì các hạng mục này là của công trình dân dụng, không phải hạ tầng kỹ thuật. Hạng mục hạ tầng kỹ thuật phải là máy biến áp, bể xử lý nước thải, hệ thống chiếu sáng…
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 25/5/2024, Bên mời thầu có văn bản trả lời các nội dung đề nghị làm rõ của Nhà thầu.
Về yêu cầu làm rõ kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự: “01 công trình có: loại kết cấu công trình hạ tầng kỹ thuật (cổng, hàng rào, sân đường nội bộ, cấp thoát nước ngoài nhà, cấp điện, chiếu sáng ngoài nhà... ), cấp: IV có giá trị là: 4.599.280.500 VND với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ ...", Bên mời thầu cho biết nội dung này đã được điều chỉnh trong HSMT sửa đổi.
Về yêu cầu làm rõ kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự: “01 công trình có: loại kết cấu cung cấp thiết bị/doanh cụ, cấp: Không yêu cầu, có giá trị là: 1.199.997.500 VND...", Bên mời thầu trả lời như sau: Phạm vi công việc Gói thầu HH-01 Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị, doanh cụ thuộc Dự án Doanh trại Ban Chỉ huy Quân sự huyện Triệu Phong/Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị/Quân khu 4 bao gồm: Thi công xây dựng các hạng mục công trình dân dụng, hạ tầng kỹ thuật và cung cấp, lắp đặt thiết bị, doanh cụ. Phạm vi, quy mô của Gói thầu đã được Tư lệnh Quân khu 4 phê duyệt tại Quyết định số 3710/QĐ-QK ngày 29/12/2023. Theo đó, HSMT đặt ra tiêu chí lựa chọn nhà thầu đã từng có kinh nghiệm thực hiện các hợp đồng cung cấp hàng hóa tương tự, nhằm đảm bảo tính khả thi khi thực hiện phần việc cung cấp, lắp đặt thiết bị thuộc Gói thầu. Trường hợp cần thiết nhà thầu có thể liên danh với nhà thầu khác để tham dự thầu.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 27/5/2024, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị ban hành Văn bản số 1515/QĐ-BCH về việc sửa đổi HSMT Gói thầu nêu trên.
Theo đó, về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự, HSMT quy định: “Nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu: 01 công trình có: loại kết cấu công trình hạ tầng kỹ thuật, cấp: IV có giá trị là (V2): 4.599.280.500 VND với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ; giữ nguyên yêu cầu “01 công trình có: loại kết cấu Cung cấp thiết bị/doanh cụ, cấp: Không yêu cầu, có giá trị là (V2): 1.199.997.500 VND với tư cách là nhà thầu chính (độc lập hoặc thành viên liên danh), nhà thầu quản lý hoặc nhà thầu phụ”.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải HSMT ngày 13/11/2024 nêu các tiêu chí về hợp đồng tương tự có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình:
1. Gói thầu 05 Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị
Dự án Xây dựng hạ tầng khu dân cư Hải Vân Lương, huyện Quỳnh Phụ (Giai đoạn 1)
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Quỳnh Phụ
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Quỳnh Phụ (tỉnh Thái Bình)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 01 công trình có: loại kết cấu: Công trình hạ tầng kỹ thuật, trong đó có các hạng mục thi công san nền; đường giao thông; hệ thống cấp nước; hệ thống thoát nước; hệ thống điện hạ tầng khu dân cư; trạm xử lý nước thải; lắp đặt thiết bị điện và lắp đặt thiết bị hệ thống xử lý nước thải, cấp: III trở lên; có giá trị là 51.825.775.000 VND.
2. Gói thầu số 15 Xây dựng trụ sở UBND thị trấn Phước Long và mua sắm thiết bị
Dự án Xây dựng trụ sở UBND thị trấn Phước Long
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Phước Long
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Phước Long (tỉnh Bạc Liêu)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 01 công trình có: loại kết cấu: Công trình dân dụng (trong đó bao gồm hạng mục chính: Công trình xây dựng nhà có kết cấu khung bê tông cốt thép chịu lực, san lấp mặt bằng, hệ thống phòng cháy chữa cháy, hệ thống chiếu sáng và hạ tầng kỹ thuật - cấp thoát nước, khối lượng đã thực hiện phải tương ứng với khối lượng mời thầu), cấp III; có giá trị là 15.300.000.000 VND.
3. Gói thầu số 11 Thi công xây dựng công trình đầu tư xây dựng Cơ sở cai nghiện ma tuý tỉnh Trà Vinh
Dự án Đầu tư xây dựng Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh Trà Vinh
Bên mời thầu: Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Việt Trí Tín
Chủ đầu tư: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Trà Vinh
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 02 công trình có: loại kết cấu: Công trình dân dụng (phải thi công đầy đủ các hạng mục chính tương tự gói thầu đang xét: Khối nhà chính có kết cấu khung sàn BTCT, móng BTCT; hệ thống điện; hệ thống cấp nước, hệ thống thoát nước; hồ nước PCCC; hệ thống PCCC (báo cháy, chữa cháy), san lấp mặt bằng, cấp: III trở lên, trong đó ít nhất một công trình có giá trị là 11.853.000.000 VND và tất cả các công trình >= 23.706.000.000 VND.
4. Gói thầu số 1 Xây dựng và thiết bị PCCC
Dự án Cải tạo, sửa chữa nhà thi đấu thể thao 33 Phan Chu Trinh
Bên mời thầu: Sở Văn hóa và Thể thao Khánh Hòa
Chủ đầu tư: Sở Văn hóa và Thể thao Khánh Hòa
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 02 công trình có: loại kết cấu: 2 hợp đồng thi công xây dựng mới/cải tạo, sửa chữa công trình dân dụng (có các hạng mục công việc tương tự với các hạng mục công việc theo quy mô yêu cầu của gói thầu, cụ thể như sau: Thay mới trần nhà cho công trình (H ≥ 10m): có giá trị theo dự toán được duyệt là ≥ V1 = 1.185.160.022 VND * 0,5 = 592.580.011 VND; xây mới bể nước ngầm chữa cháy (V ≥ 70m3) cho công trình: có giá trị theo dự toán được duyệt là ≥ V2 = 275.203.641 VND * 0,5 = 137.601.820 VND; sửa chữa nền sân, tường rào, nhà xe cho công trình: có giá trị theo dự toán được duyệt là ≥ V3 = 1.570.136.614 VND * 0,5 = 785.068.307 VND; xây mới hệ thống cấp nước chữa cháy, hệ thống báo cháy tự động, đèn chiếu sáng sự cố, cung cấp và lắp đặt thiết bị PCCC và hệ thống chống sét cho công trình: có giá trị theo dự toán được duyệt là ≥ V4 = 2.015.315.000 VND * 0,5 = 1.005.158.000 VND) cấp III trở lên, trong đó ít nhất một công trình có giá trị là 5.304.331.500 VND và tổng giá trị tất cả các công trình >= 10.608.663.000 VND.
5. Gói thầu Thi công xây lắp
Dự án Xây dựng bổ sung Trường Trung học cơ sở Nguyễn Văn Tiết
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn đầu tư xây dựng AIC
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Thuận An (tỉnh Bình Dương)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 02 công trình có: loại kết cấu: dạng nhà dân dụng (có kết cấu BTCT; sàn gạch bọng; hoàn thiện; hệ thống điện; hệ thống cấp, thoát nước; hệ thống PCCC; chống sét; sân đường nội bộ), cấp II trở lên, trong đó ít nhất một công trình có giá trị là 29.905.000.000 VND và tổng giá trị tất cả các công trình >= 59.810.000.000 VND.
6. Gói thầu Xây lắp + thiết bị
Dự án Chỉnh trang đường, Công viên Lý Thái Tổ và nút giao cầu Đại Đình thành phố Từ Sơn
Bên mời thầu: Phòng Quản lý đô thị thành phố Từ Sơn
Chủ đầu tư: Phòng Quản lý đô thị thành phố Từ Sơn (tỉnh Bắc Ninh)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 02 công trình có: loại kết cấu: Công viên cây xanh, hệ thống điện chiếu sáng, kè ốp kết cấu đá, lan can (hoặc hàng rào), cấp IV, trong đó ít nhất một công trình có giá trị là 3.168.000.000 VND và tổng giá trị tất cả các công trình >= 6.336.000.000 VND.
7. Gói thầu số 09 Thi công xây dựng đường giao thông loại 5,5m
Dự án Đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn mới kiểu mẫu xã Đại Thắng (các công trình giao thông)
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn đầu tư và Xây dựng TNL Việt Nam
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Tiên Lãng (TP. Hải Phòng)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2020 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 01 công trình có: loại kết cấu: Đường giao thông (có các hạng mục đường giao thông, vỉa hè, rãnh xây, cống, điện chiếu sáng), cấp III; có giá trị là 11.862.169.000 VND.
8. Gói thầu số 4 Thi công xây lắp công trình cải tạo, chỉnh trang một số tuyến đường nội thị thành phố Hưng Yên
Dự án Cải tạo, chỉnh trang một số tuyến đường nội thị thành phố Hưng Yên
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Hưng Yên
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Hưng Yên (tỉnh Hưng Yên)
Tại Mục 2 Tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thuộc Chương III của HSMT yêu cầu về hợp đồng tương tự:
Từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 đến thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn tối thiểu 01 công trình có: loại kết cấu: Công trình hạ tầng kỹ thuật (trong đó có các công việc thi công vỉa hè, hệ thống điện sinh hoạt, điện chiếu sáng, hệ thống thoát nước và mặt đường bê tông nhựa...), cấp VI; có giá trị là 97.806.750.500 VND.
III. Dẫn chiếu quy định pháp luật liên quan:
Theo Mẫu số 3A Hồ sơ mời thầu xây lắp qua mạng một giai đoạn một túi hồ sơ ban hành kèm theo Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, hợp đồng thi công xây lắp tương tự được xác định dựa trên loại kết cấu và cấp công trình của công trình thuộc gói thầu đang xét.
Loại kết cấu, cấp công trình được xác định theo Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD ngày 30 tháng 6 năm 2021 của Bộ Xây dựng quy định về phân cấp công trình xây dựng và hướng dẫn áp dụng trong quản lý hoạt động đầu tư xây dựng.
Trường hợp công trình/loại kết cấu công trình thuộc gói thầu không có trong Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD thì E-HSMT phải đưa ra quy định tính tương tự về bản chất của công trình; trong trường hợp này cấp công trình được xác định theo Phụ lục I Thông tư số 06/2021/TT-BXD.
