Mô hình khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế dù đã có những đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội nhưng hiện không còn mới, kém linh hoạt; cơ chế, chính sách ưu đãi chưa đủ sức cạnh tranh quốc tế. Trong khi đó, nhiều quốc gia đã phát triển thành công nhiều mô hình như “đặc khu kinh tế”, “đặc khu hành chính”, “thành phố tự do”,… với cơ chế, chính sách mở, thông thoáng và ưu đãi hơn từ năm 1942. Các mô hình này đã trở thành khu vực phát triển có sức lan tỏa, tạo động lực cho cả nền kinh tế phát triển và đến nay vẫn tiếp tục được phát triển với quy mô lớn hơn, có mức độ tự do, ưu đãi và cạnh tranh cao hơn trên nhiều lĩnh vực.