 |
| Điểm chung của các thương vụ được vinh danh là giá trị tạo ra sau giao dịch, thể hiện qua chuyển giao công nghệ, nâng cấp quản trị theo chuẩn quốc tế, mở rộng thị trường và thúc đẩy minh bạch tài chính. Ảnh: Lê Toàn |
Danh sách vinh danh năm nay bao gồm ba nhóm: Tổ chức tư vấn M&A tiêu biểu 2024–2025; Doanh nghiệp có thương vụ M&A tiêu biểu 2024–2025; và Doanh nghiệp có thương vụ IPO & phát hành riêng lẻ tiêu biểu 2024–2025.
Điểm chung của các thương vụ được vinh danh là giá trị tạo ra sau giao dịch, thể hiện qua chuyển giao công nghệ, nâng cấp quản trị theo chuẩn quốc tế, mở rộng thị trường và thúc đẩy minh bạch tài chính. M&A trở thành công cụ huy động nguồn lực mới, đóng vai trò then chốt trong chuyển đổi mô hình tăng trưởng của doanh nghiệp Việt Nam.
14 thương vụ M&A tiêu biểu giai đoạn 2024–2025: Chiến lược tạo giá trị sau giao dịch
Nhóm Doanh nghiệp có thương vụ M&A tiêu biểu 2024–2025 ghi nhận 14 thương vụ đại diện cho xu hướng chiến lược năm nay. Trong lĩnh vực tài chính tiêu dùng, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) chuyển nhượng 50% vốn tại SHBFinance cho Krungsri – thành viên MUFG (Nhật Bản), trị giá 3.600 tỷ đồng. Thương vụ đánh dấu sự hợp tác giữa ngân hàng nội địa và định chế tài chính quốc tế, nhằm bổ sung nguồn lực vốn và nâng cấp chuẩn quản trị rủi ro.
Trong lĩnh vực xếp hạng tín nhiệm, FiinRatings bán 43,4% cổ phần cho S&P Global Ratings. Đây là giao dịch đầu tiên giữa tổ chức xếp hạng tín nhiệm trong nước và tập đoàn xếp hạng toàn cầu, góp phần xây dựng nền tảng đánh giá tín nhiệm theo chuẩn quốc tế, hỗ trợ sự phát triển của thị trường trái phiếu Việt Nam.
Trong ngành đồ uống, Tổng CTCP Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (SABECO) thâu tóm Công ty Bia Sài Gòn Bình Tây (Sabibeco) thông qua mua gần 38 triệu cổ phiếu, với tổng đầu tư 830 tỷ đồng, nhằm củng cố năng lực sản xuất và mở rộng thị phần tại khu vực miền Nam. Thương vụ thể hiện xu hướng doanh nghiệp Việt Nam chủ động tăng sức cạnh tranh thông qua M&A nội địa.
Ở nhóm giao dịch xuyên biên giới, Tập đoàn Masan chuyển nhượng 100% cổ phần tại H.C. Starck (Đức) cho Mitsubishi Materials với giá trị 134,5 triệu USD. Thương vụ cho thấy định hướng tái cơ cấu danh mục đầu tư quốc tế, tập trung nguồn lực vào lĩnh vực lõi tại Việt Nam.
Thị trường bất động sản xuất hiện nhiều thương vụ mở rộng đầu tư từ nhà đầu tư khu vực. CapitaLand mua và phát triển dự án biệt thự thấp tầng The Fullton, quy mô 25 ha tại Vinhomes Ocean Park 3. United Overseas Australia (UOA) mua khu đất thương mại tại trung tâm TP.HCM trị giá 68 triệu USD với tổng vốn đầu tư dự kiến 120 triệu USD để phát triển văn phòng hạng A.
Trong lĩnh vực y tế, Quadria Capital mua 73,15% cổ phần CTCP Tập đoàn Y khoa Tâm Trí từ Vietnam Opportunity Fund (VOF) của VinaCapital, trị giá 805,9 tỷ đồng. Thương vụ cho thấy niềm tin của nhà đầu tư quốc tế đối với tiềm năng phát triển của y tế tư nhân Việt Nam.
Ngành công nghiệp sản xuất ghi nhận thương vụ Tập đoàn ABEO mua 70% cổ phần Sodex Sport – doanh nghiệp sản xuất thiết bị thể thao tại Việt Nam. Thương vụ gắn với chuyển giao công nghệ, nâng chuẩn vận hành và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Trong lĩnh vực dịch vụ – tiêu dùng, CTCP Tập đoàn Golden Gate (GGG) mua 100% cổ phần CTCP Dịch vụ Thương mại Cà phê Trà Việt Nam – doanh nghiệp sở hữu chuỗi The Coffee House. Giao dịch giúp mở rộng hệ sinh thái F&B và tích hợp dữ liệu khách hàng với năng lực vận hành mô hình chuỗi.
Trong năng lượng tái tạo, Sustainable Asia Renewable Assets (SARA) mua dự án điện gió Đầm Nại 39,4 MW tại Ninh Thuận từ Scatec (Na Uy), trị giá 40 triệu USD, thể hiện dòng vốn xanh đang tiếp tục tăng tốc tại thị trường Việt Nam.
Bên cạnh đó, nhiều tập đoàn trong nước chủ động triển khai chiến lược M&A ở quy mô hệ sinh thái. Tập đoàn Vingroup thực hiện hàng loạt thương vụ chiến lược trong lĩnh vực AI và HealthTech thông qua Movian AI và VinBrain với sự hợp tác của Qualcomm, NVIDIA và các đối tác công nghệ quốc tế. CTCP Tập đoàn Sunshine triển khai 10 thương vụ M&A trong hai năm 2024–2025 trong các lĩnh vực bất động sản, bán lẻ và giáo dục. Tập đoàn GELEX hệ thống hóa chiến lược M&A đa ngành nhằm kiến tạo hệ sinh thái đầu tư thế hệ mới. Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank) thể hiện chiến lược M&A xuyên suốt từ mua lại Công ty Tài chính SGVF (HD Saison), M&A Ngân hàng Đông Á đến phát hành 100 triệu USD trái phiếu xanh quốc tế cho IFC và 3.000 tỷ đồng trái phiếu xanh trong nước.
Nhìn từ các thương vụ tiêu biểu, có thể thấy sự chuyển dịch rõ nét của M&A Việt Nam từ mục tiêu mở rộng quy mô sang mục tiêu tạo giá trị sau giao dịch.
6 thương vụ IPO & phát hành riêng lẻ tiêu biểu: Động lực mới cho thị trường vốn
Nhóm Doanh nghiệp có thương vụ IPO và phát hành riêng lẻ tiêu biểu 2024–2025 ghi nhận sáu thương vụ nổi bật trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng – chứng khoán, thể hiện khả năng huy động nguồn lực xã hội của doanh nghiệp Việt Nam và xu hướng “M&A vốn” trong giai đoạn mới.
Trong mảng IPO, CTCP Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS) chào bán 231,15 triệu cổ phiếu với giá 46.800 đồng/cổ phiếu, lượng đăng ký gấp 2,5 lần số lượng chào bán, trở thành thương vụ IPO nổi bật năm 2025. CTCP Chứng khoán VPBank chào bán 375 triệu cổ phiếu với giá 33.900 đồng/cổ phiếu, thu về 12.712 tỷ đồng để mở rộng năng lực vốn và phát triển dịch vụ đầu tư. CTCP Chứng khoán VPS phát hành 202,31 triệu cổ phiếu, nâng vốn chủ sở hữu dự kiến lên 26.000 tỷ đồng, trở thành một trong những thương vụ IPO lớn nhất tại Việt Nam kể từ năm 2018.
Trong mảng phát hành riêng lẻ, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) phát hành 123,8 triệu cổ phiếu cho năm nhà đầu tư lớn, thu về 4.800 tỷ đồng, củng cố năng lực tài chính và an toàn vốn. HDBank phát hành 100 triệu USD trái phiếu xanh quốc tế cho IFC và 3.000 tỷ đồng trái phiếu xanh trong nước. CTCP Chứng khoán SSI phát hành riêng lẻ cho Daiwa Securities, thu gần 20 triệu USD; sau giao dịch, Daiwa trở thành cổ đông lớn nhất sở hữu 15,26% vốn điều lệ.
Các thương vụ IPO và phát hành riêng lẻ tiêu biểu năm nay cho thấy doanh nghiệp Việt Nam đang tiếp cận hiệu quả các công cụ thị trường vốn, hướng đến hợp tác chiến lược với nhà đầu tư quốc tế để bổ sung vốn trung và dài hạn, công nghệ giao dịch và chuẩn quản trị rủi ro.
Danh sách vinh danh tại Diễn đàn M&A Việt Nam 2025 phản ánh rõ xu hướng M&A Việt Nam đang bước sang giai đoạn tạo giá trị sau giao dịch. Doanh nghiệp ưu tiên tái cấu trúc danh mục, nâng chuẩn quản trị theo tiêu chuẩn quốc tế, kết hợp vốn – công nghệ – quản trị trong các giao dịch và xây dựng hệ sinh thái phát triển thay cho giao dịch đơn lẻ. Các thương vụ tiêu biểu năm 2024–2025 đặt nền tảng cho làn sóng M&A chiến lược giai đoạn 2026–2030, khi doanh nghiệp Việt Nam chủ động lựa chọn đối tác phù hợp và nhà đầu tư quốc tế tìm kiếm tài sản chất lượng cao tại thị trường.
