 |
| Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm logistics quan trọng của châu Á – Thái Bình Dương trong thập niên tới. Ảnh minh họa: Internet |
Từ “chi phí” thành “lợi thế cạnh tranh”
Trong nhiều năm, logistics thường được coi là một khoản chi phí cần cắt giảm. Tuy nhiên, bối cảnh hiện nay đã thay đổi căn bản.
Ông John Campbell, Giám đốc Dịch vụ bất động sản công nghiệp Savills Việt Nam nhận định, tính linh hoạt và khả năng tiếp cận chiến lược đã trở thành tiêu chí quan trọng trong lựa chọn vị trí kho bãi. Doanh nghiệp sẵn sàng trả giá cao hơn để đổi lấy sự an toàn và khả năng thích ứng.
Theo báo cáo mới nhất của Savills, chi phí kho vận tăng 3,6% trong năm 2024 - mức tăng thấp nhất 3 năm qua. Tuy nhiên, nhu cầu kho bãi vẫn tăng mạnh, với 34 triệu ft², tương đương 3,16 triệu m² được hấp thụ trong nửa đầu 2025, cao hơn 24,5% so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy logistics đã chuyển từ “tối ưu chi phí” sang “nâng cao năng lực cạnh tranh”.
Tại Việt Nam, sự dịch chuyển này thể hiện rõ qua việc doanh nghiệp quốc tế không còn chỉ quan tâm đến giá thuê cơ bản, mà tính toán tổng chi phí vận hành (TCO), bao gồm năng lượng, dịch vụ, bảo trì và chi phí giao thông.
Đây cũng là lý do nhiều nhà đầu tư chuyển hướng từ các “điểm nóng” như Bình Dương, Bắc Ninh sang Tây Ninh, Hưng Yên, Quảng Ninh.
Lợi thế của Việt Nam và yêu cầu “xanh hóa”
Điểm mạnh lớn nhất của Việt Nam là vị trí địa lý chiến lược và chi phí cạnh tranh so với các nước trong khu vực. Song lợi thế về chi phí không còn đủ để giữ chân nhà đầu tư. Ngày càng nhiều tập đoàn đa quốc gia đặt ra yêu cầu bắt buộc về công trình xanh, với các chứng chỉ LEED, EDGE và các giải pháp như năng lượng mặt trời, chiếu sáng LED, tái chế nước.
Thực tế cho thấy, nhiều dự án tại Việt Nam đã kịp thời đáp ứng xu thế này như Logicross Nam Thuận (Tây Ninh), BW Xuyên Á Logistics, Core5 Hải Phòng, SLP Industrial Park. Theo ông Campbell, không nên thỏa hiệp về chất lượng, cơ sở hiện đại và bền vững mới giúp kiểm soát chi phí lâu dài. Đây là lời cảnh báo rõ ràng: nếu không nhanh chóng chuyển mình, Việt Nam có thể đánh mất lợi thế ngay khi cuộc cạnh tranh đang gia tăng.
Cơ hội lớn khác là dòng vốn toàn cầu đã trở lại mạnh mẽ. Năm 2024, khối lượng giao dịch bất động sản công nghiệp và logistics toàn cầu đạt 78 tỷ USD, tăng hơn 9% so với trung bình giai đoạn 2015 - 2019; các quỹ đầu tư chuyên biệt huy động tới 41,5 tỷ USD, tăng 30% so với trước dịch. Đáng chú ý, nhà đầu tư quốc tế là nhóm mua ròng chính.
Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp từ Trung Quốc, Hàn Quốc, châu Âu chọn thuê ngắn hạn để thử nghiệm thị trường, trong khi các tập đoàn sản xuất lớn vẫn ưu tiên hợp đồng dài hạn hoặc xây dựng theo nhu cầu. Điều này cho thấy thị trường Việt Nam vừa hấp dẫn về chi phí, vừa đủ linh hoạt để thích ứng nhiều mô hình kinh doanh.
Tổng hợp các yếu tố - chi phí ổn định, nhu cầu tăng, yêu cầu “xanh hóa”, và dòng vốn quốc tế quay trở lại - có thể khẳng định logistics đang chuyển từ “gánh nặng chi phí” thành “động lực cạnh tranh”. Với vị trí địa chính trị đặc biệt và nền tảng sản xuất đang mở rộng, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm logistics quan trọng của châu Á - Thái Bình Dương trong thập niên tới, nếu biết tận dụng thời cơ và đầu tư vào chất lượng hạ tầng cùng sự bền vững dài hạn.
