|
| Tỷ lệ nợ xấu nội bảng của các tổ chức tín dụng hiện được kiểm soát dưới mức 2%. Ảnh: Lê Tiên |
Đánh giá về quá trình xử lý nợ xấu, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho biết, 3 năm qua, hoạt động này được thực hiện theo Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng (TCTD) và Quyết định số 1058/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020”. Đến thời điểm này, sự ổn định, an toàn của hệ thống các TCTD được giữ vững, các TCTD bảo đảm tỷ lệ, giới hạn an toàn trong hoạt động theo quy định của pháp luật, chất lượng tín dụng được cải thiện, tỷ lệ nợ xấu nội bảng được kiểm soát dưới mức 2%.
Từ phía đơn vị thực hiện xử lý nợ xấu, ông Nguyễn Thế Huân, thành viên HĐQT Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) cho biết, Nghị quyết số 42 giúp bảo vệ quyền chủ nợ tốt hơn, thuận lợi cho ngân hàng trong xử lý nợ xấu. Tuy nhiên, khi đi đòi nợ cũng có những trường hợp phát sinh nhất định. Chẳng hạn, khi phát sinh tranh chấp mà khách hàng không hợp tác thì ngân hàng thường kiện ra tòa, nhưng ra tòa lại gặp vô vàn khó khăn, rắc rối. Các con nợ thường tạo tranh chấp mới để gây khó khăn, làm chậm quá trình giải quyết, buộc các ngân hàng phải “xuống nước”, miễn lãi...
Còn theo ông Đỗ Giang Nam, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC), từ khi Nghị quyết số 42 có hiệu lực (15/8/2017) đến 31/8/2020, thu hồi nợ ước đạt 94.370 tỷ đồng, gấp 1,5 lần tổng thu hồi nợ giai đoạn trước đó, từ năm 2013 đến 14/8/2017. Thu giữ thành công một số tài sản bảo đảm có giá trị lớn, góp phần đẩy nhanh tiến độ thu hồi nợ. Đáng chú ý, từ 15/8/2017 đến tháng 8/2020, kết quả thu hồi nợ từ biện pháp bán nợ tăng gấp hơn 4 lần so với giai đoạn từ năm 2013 đến ngày 14/8/2017; kết quả thu hồi nợ từ biện pháp xử lý tài sản bảo đảm tăng gấp 1,5 lần.
Tuy nhiên, ông Nam cũng cho biết, còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 42, nhất là vẫn còn quy định khác nhau giữa Nghị quyết và văn bản pháp luật khác về xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm. Mặt khác, nghị quyết này chỉ mang tính chất thời điểm, có hiệu lực 5 năm kể từ ngày 15/8/2017, nên cần có văn bản pháp lý thay thế khi hết hiệu lực.
Bên cạnh đó, vẫn còn một số khó khăn trong việc xây dựng hành lang pháp lý cho phát triển thị trường mua bán nợ nên chưa khuyến khích nhà đầu tư tham gia thị trường. Chẳng hạn, chưa có quy định cụ thể về tiêu chuẩn thẩm định giá khoản nợ làm cơ sở cho các tổ chức thẩm định giá thực hiện. Sự phối hợp của các đơn vị liên quan trong việc xử lý nợ xấu đôi khi còn chưa đồng bộ và thống nhất.
Ông Trần Đăng Phi, Phó Chánh Thanh tra Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng thuộc NHNN cho biết, việc xử lý tài sản bảo đảm còn khó khăn trong trường hợp tài sản bảo đảm cho các khoản nợ bị kê biên, liên quan đến các vụ án, hồ sơ pháp lý chưa hoàn chỉnh. Bên cạnh đó, có khó khăn trong thực hiện quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu theo Nghị quyết 42; thực hiện thứ tự ưu tiên khi thanh toán nghĩa vụ về thuế, án phí…
Về định hướng và giải pháp, ông Phi cho biết, NHNN sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố để ban hành chỉ đạo, hướng dẫn hỗ trợ TCTD, giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc về cơ chế và thực tế áp dụng chính sách xử lý nợ xấu theo Nghị quyết số 42. Đồng thời, xem xét, nghiên cứu việc luật hóa các quy định về xử lý nợ xấu, xử lý tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu, tạo điều kiện cho các TCTD xử lý nợ xấu đạt hiệu quả.
NHNN cũng đang nghiên cứu xây dựng trình Chính phủ Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2021 - 2025, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu về cơ cấu lại hệ thống các TCTD.
Theo TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, cần luật hóa Nghị quyết số 42 trở thành một bộ luật xử lý nợ xấu để bảo đảm tính nhất quán và đồng bộ, đồng thời, đẩy mạnh việc phát triển thị trường mua bán nợ công khai, minh bạch và thuận lợi để thu hút nhiều nhà đầu tư cả trong và ngoài nước cùng tham gia.
