 |
| Đến hết tháng 10/2025, tăng trưởng tín dụng đạt 15,1% so với đầu năm, ghi nhận mức tăng cao nhất trong 5 năm. Ảnh: Ngọc Thắng |
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, đến hết tháng 10/2025, tăng trưởng tín dụng đạt 15,1% so với đầu năm, ghi nhận mức tăng cao nhất trong 5 năm qua. Dòng vốn tín dụng đổ ra nền kinh tế tăng mạnh từ đầu năm đến nay và vượt xa mức tăng trưởng huy động vốn. Cuối tháng 9, tăng trưởng tín dụng đạt 13,37% trong khi tổng tiền gửi của các tổ chức kinh tế trong hệ thống ngân hàng đạt hơn 8,35 triệu tỷ đồng, tăng 8,91% so với cuối năm 2024, tổng tiền gửi của dân cư trong hệ thống ngân hàng đạt 7,832 triệu tỷ đồng, tăng 10,86% so với cuối năm 2024.
Về khoảng cách giữa tăng trưởng tín dụng với huy động, số liệu từ Công ty Chứng khoán Mirae Asset cho biết, tại nhóm ngân hàng niêm yết, khoảng cách giữa tăng trưởng tín dụng và huy động đã tăng từ 1,9 điểm % trong quý II/2025 lên 4,4 điểm % trong quý III/2025. Đáng chú ý, một số ngân hàng ghi nhận tăng trưởng huy động âm trong quý III/2025, đơn cử VPBank âm 2,5% so với quý II/2025.
Theo nhóm nghiên cứu của Mirae Asset, chênh lệch tăng trưởng tiền gửi và tín dụng bị nới rộng cho thấy mặt bằng lãi suất chưa phù hợp với nhu cầu thị trường. Tăng trưởng tiền gửi ở khối doanh nghiệp thấp hơn tăng trưởng tiền gửi của dân cư phản ánh tâm lý thận trọng của khối doanh nghiệp trong bối cảnh tình hình kinh doanh còn những yếu tố bất định, khiến họ ưu tiên sử dụng tiền mặt cho vốn lưu động. Bên cạnh đó, trong khoảng thời gian này cũng tồn tại nhiều lo ngại liên quan đến việc lãi suất có thể điều chỉnh tăng, ảnh hưởng đến việc cơ cấu bảng cân đối.
Theo nhóm nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Agriseco, tăng trưởng tín dụng 9 tháng đầu năm 2025 chủ yếu được thúc đẩy bởi lĩnh vực bất động sản, tăng 27% kể từ đầu năm (chiếm 49% tổng tài sản toàn ngành và 36% dư nợ tín dụng). Trong khi, lĩnh vực thương mại và sản xuất, kinh doanh tăng ổn định, lần lượt là 12% và 10%. Điều này phản ánh xu hướng ưu tiên cho vay vào các dự án xây dựng, bất động sản nhờ chính sách hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng.
Đánh giá về xu hướng tín dụng trong thời gian qua, TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính (Học viện Tài chính) cho rằng, tín dụng tăng cao hơn so với tăng trưởng huy động sẽ dẫn đến lãi suất tăng lên. Tuy nhiên, lãi suất tăng đến một mức độ nhất định sẽ làm giảm nhu cầu vốn, khoảng cách giữa tăng trưởng huy động và tăng trưởng cho vay sẽ hài hòa hơn.
Về cơ cấu tín dụng chảy mạnh vào lĩnh vực bất động sản, theo ông Độ, nhu cầu vốn ở lĩnh vực này tăng cao do nhiều chính sách gỡ khó đã phát huy tác dụng, nhiều dự án được khởi động lại. Đây là xu hướng bình thường trong ngắn hạn khi các kênh đầu tư khác khó khăn. Tuy nhiên, nếu đà tăng kéo dài thì có thể gây mất cân đối trong phân bổ vốn, gây rủi ro cho hệ thống và ảnh hưởng bất lợi đối với nền kinh tế.
Ông Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng cho rằng, với áp lực giải ngân vốn mạnh để hoàn thành chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm, các ngân hàng sẽ phải tăng tốc huy động, đáp ứng yêu cầu tỷ lệ dư nợ so với tổng tiền gửi tối đa là 85% theo Thông tư 22/2019/TT-NHNN. Điều này sẽ đẩy lãi suất huy động tăng cao, khiến lãi suất cho vay tăng theo, gây khó cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, khiến dòng tiền có thể đổ vào các kênh đầu cơ, trong đó có bất động sản. Do vậy, cần hết sức thận trọng kiểm soát rủi ro bởi tỷ trọng tín dụng bất động sản hiện đã ở mức trên 20%.
Về bức tranh tăng trưởng tín dụng trong thời gian tới, ông Hiếu cho rằng, với mục tiêu GDP tăng 10% năm 2026, tăng trưởng tín dụng năm 2026 cũng sẽ ở mức tương đương năm nay (khoảng 19%). Việc gỡ bỏ trần tín dụng là giải pháp tốt giúp khơi thông dòng vốn cho nền kinh tế, NHNN có thể sử dụng các công cụ khác như dự trữ bắt buộc, điều tiết thị trường mở để kiểm soát dòng tiền trong hệ thống, bảo đảm tăng trưởng tín dụng lành mạnh và chất lượng.
Còn theo nhóm nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Agriseco, tỷ lệ tín dụng/GDP tăng từ 114% năm 2020 lên 135% vào giữa năm 2025 cho thấy hệ thống ngân hàng vẫn là động lực chính hỗ trợ sản xuất, bất động sản, công nghiệp chế biến và đầu tư công. Bước sang năm 2026, khi nền kinh tế được kỳ vọng bước vào chu kỳ tăng tốc, Agriseco dự báo tín dụng có thể tăng khoảng 18 - 20%, phù hợp mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030.
