Thị trường vận tải Mỹ đảo chiều

0:00 / 0:00
0:00

(BĐT) - Làn sóng thuế quan từ chính quyền Tổng thống Donald Trump đang tạo ra cú sốc mạnh mẽ lên ngành logistics và vận tải Mỹ. Sau giai đoạn lập đỉnh vào đầu năm, hàng loạt cảng biển lớn hiện phải chứng kiến lượng hàng nhập khẩu sụt giảm nghiêm trọng, kéo theo hiệu ứng domino tiêu cực lan rộng trên toàn bộ chuỗi cung ứng.

Theo dữ liệu từ DAT Truckload Volume Index, lần đầu tiên trong năm 2025, cước vận tải của cả ba loại hình: xe tải thùng kín, xe sàn phẳng và xe lạnh trong tháng 10 đều ghi nhận mức giảm so với cả tháng trước và cùng kỳ năm ngoái.

"Khối lượng hàng hóa trong quý III và tháng 10 phản ánh rõ nét bức tranh của nền kinh tế hàng hóa nói chung. Các chủ hàng đang tận dụng lượng hàng tồn kho đã tích trữ từ đầu năm để giảm thiểu rủi ro từ thuế quan và nhu cầu tiêu dùng yếu", Ken Adamo, Giám đốc Phân tích tại DAT, nhận định.

Hệ quả là, theo ông Adamo, mùa cao điểm vận chuyển phục vụ lễ hội truyền thống năm nay "gần như không tồn tại".

Sự sụt giảm này phản ánh trực tiếp dòng chảy hàng hóa từ các trung tâm phân phối đến các nhà bán lẻ. Nguyên nhân được xác định bao gồm sự suy yếu của thị trường nhà ở, sản xuất đình trệ, chi phí năng lượng tăng cao, và đặc biệt là động thái "nhập hàng đón đầu" của các chủ hàng từ đầu năm để né thuế.

Dữ liệu mới nhất từ Cục Thống kê Dân số Mỹ cho thấy, giá trị nhập khẩu tháng 8 đã giảm 18,4 tỷ USD so với tháng 7 - ngay sau khi các mức thuế quan bổ sung có hiệu lực. Sự sụt giảm này đã góp phần làm giảm hơn 23% thâm hụt thương mại của Mỹ.

Dữ liệu theo dõi container gần đây từ Cảng Long Beach (cảng bận rộn thứ hai nước Mỹ) chỉ ra rằng, thuế quan đang dần "bào mòn" lượng hàng vận chuyển đường biển vào Mỹ.

"Chúng ta đang chứng kiến mức giảm 16% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ. Sự sụt giảm này diễn ra trên diện rộng", ông Mario Cordero, Giám đốc điều hành Cảng Long Beach, cho biết.

Cảng Los Angeles cũng ghi nhận tình trạng tương tự trong tháng 10.

Các mặt hàng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bao gồm điện tử, nội thất và đồ chơi. Ở chiều ngược lại, xuất khẩu ngũ cốc của Mỹ cũng bị ảnh hưởng bởi chính sách thương mại, khi Trung Quốc chuyển sang mua đậu nành từ Brazil, dù gần đây đã cam kết mua thêm từ Mỹ như một động thái hạ nhiệt căng thẳng.

Theo Vizion, mặc dù container toàn cầu đến Bờ Tây tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng đà tăng này đang chững lại.

"Chúng tôi dự báo lượng nhập khẩu của Mỹ trong tháng 12 sẽ giảm gần 16,6% so với cùng kỳ năm ngoái, sau khi đã giảm 12% trong quý III. Hiện tại không có bất kỳ dấu hiệu phục hồi nào", Ben Tracy, Phó chủ tịch phát triển kinh doanh chiến lược tại Vizion, đưa ra dự báo bi quan.

Tâm lý lo ngại về lạm phát thực phẩm và hàng tiêu dùng đang khiến các nhà bán lẻ và sản xuất tạm dừng các đơn hàng vận chuyển lớn. Báo cáo thu nhập tuần này từ các ông lớn bán lẻ cho thấy một bức tranh trái chiều: Home Depot và Target gây thất vọng, trong khi Walmart đạt kết quả tốt nhờ thu hút được nhóm khách hàng thu nhập cao đang tìm kiếm giá trị thực dụng.

Dữ liệu từ Vizion cho thấy, công suất sử dụng container đã giảm từ 100% xuống còn 91%.

Dự kiến, lượng container đến các cảng Mỹ trong tháng 12/2025 chỉ đạt 2,19 triệu TEU, so với 2,62 triệu TEU cùng kỳ năm trước. Khoản thâm hụt hơn 430.000 TEU này gây ra hiệu ứng dây chuyền lên toàn bộ chuỗi cung ứng: từ đường sắt, xe tải, kho bãi cho đến nhân lực cảng biển.

"Người lao động thực sự lo lắng. Giảm khối lượng đồng nghĩa với giảm nhu cầu công nhân bốc xếp hàng ngày, dẫn đến lo ngại về việc làm trên các bến cảng", ông Mario Cordero cho biết.

Ngoài ra, không chỉ Trung Quốc, thuế quan áp lên Ấn Độ cũng khiến thị trường vận tải phục vụ tuyến thương mại này sụp đổ. Theo Global Trade Research Initiative, giá trị xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ đã giảm sâu 37,5% trong giai đoạn từ tháng 5 - 9/2025.

Kết nối đầu tư