Dự án BOT khó chồng khó

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Dự án BOT của chúng tôi nói riêng, nhiều dự án đầu tư đã hoàn thành, đi vào vận hành khác nói chung hiện đang gặp nhiều khó khăn. Thứ nhất do thay đổi chính sách của Nhà nước, quy hoạch, kế hoạch phát triển, phương án tài chính ban đầu xây dựng dựa trên quy hoạch chỉ có 1 đường. Sau này khi đi vào vận hành 1 - 2 năm, thêm nhiều tuyến đường được xây dựng nên bị phân lưu, lưu lượng xe sụt giảm rất nhiều mà phương án tài chính không dự báo được.

Ông Phạm Đức Minh, Giám đốc Công ty TNHH MTV Tasco Hải Phòng

Thứ hai là khó khăn liên quan đến quy định về tăng giá vé. Hợp đồng quy định trách nhiệm hai bên phải thực hiện đúng hợp đồng, nhưng dự án BOT hầu hết chưa được tăng giá vé. Bên cạnh đó, dự án của chúng tôi và nhiều dự án khác tại phương án tài chính chưa cập nhật Thông tư 35/2016/TT-BGTVT (TT35) quy định mức giá tối đa dịch vụ sử dụng đường bộ các dự án đầu tư xây dựng đường bộ để kinh doanh do Bộ Giao thông vận tải quản lý, Thông tư 28/2021/TT-BGTVT (TT28) sửa đổi, bổ sung một số điều của TT 35.

Theo TT 28, giá vé xe container tối đa là 200.000 đồng/lượt. Giá vé lập phương án tài chính là 180.000 đồng/lượt. Một số dự án BOT cũ quy định 3 năm điều chỉnh tăng thêm 18%, chỉ 1 lần tăng là gần 200.000 đồng rồi, thêm 1 lần tăng nữa là vượt mức tối đa.

Dự án BOT có thời gian hoàn vốn khoảng 15 - 20 năm, phương án tài chính được xây dựng dựa trên lộ trình 3 năm tăng phí, nhưng khi điều chỉnh nếu vượt mức quy định thì sẽ xử lý như thế nào. Đó là điều mà cơ quan nhà nước, các bên liên quan cần sớm tính đến và có sự chia sẻ để tránh vỡ phương án tài chính.

Bên cạnh đó, chi phí lãi vay thực tế mà doanh nghiệp dự án phải trả ngân hàng chênh lệch rất nhiều so với lãi vay theo quy định được tính tại phương án tài chính, dẫn đến doanh nghiệp dự án phải bù lớn. Khó khăn do quy định khống chế chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết… Chưa kể lưu lượng xe sụt giảm rất mạnh trong 2 năm Covid-19, đến nay lại ảnh hưởng do xuất khẩu giảm sút, lượng xe vận chuyển hàng hóa ra giảm mạnh.

Nhà đầu tư đang rất khó khăn, dự án thu tốt cũng chỉ đủ trả lãi ngân hàng, nhiều dự án không có khả năng trả nợ. Chúng tôi rất mong Nhà nước sớm có sự chia sẻ, tháo gỡ đối với những rủi ro không thể lường trước, nguyên nhân không do nhà đầu tư.

Chuyên đề