Định hình Trung tâm tài chính quốc tế: TP.HCM tập trung thị trường vốn, Đà Nẵng là 'thủ phủ' fintech và tài sản số

Theo Dự thảo Nghị định về thành lập TTTCQT, trung tâm tại TP.HCM được định hướng thu hút sự tham gia của các tổ chức, định chế tài chính, ngân hàng và quỹ đầu tư lớn. Mục tiêu cốt lõi là tập trung nguồn lực về vốn, công nghệ và nhân lực chất lượng cao để hình thành một cụm liên kết ngành tài chính vững mạnh.

Cụ thể, TTTCQT tại TP.HCM tập trung phát triển thị trường vốn gắn với dịch vụ quản lý tài sản, quản lý quỹ, bảo hiểm, các sản phẩm tài chính, phái sinh tài chính; hệ thống ngân hàng, sản phẩm thị trường tiền tệ; cơ chế thử nghiệm (sandbox) về fintech, đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực tài chính; thành lập các sàn giao dịch chuyên biệt, nền tảng giao dịch mới; thị trường hàng hóa, Sàn giao dịch hàng hóa, hàng hóa phái sinh, kết nối với các thị trường hàng hóa vật chất ở trong nước và quốc tế; các dịch vụ chuỗi cung ứng khu vực, trung tâm logistic, vận tải cảng biển.

Trong khi đó, TTTCQT tại TP. Đà Nẵng tập trung phát triển các lĩnh vực tài chính xanh, tài chính thương mại phục vụ doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, các tổ chức và cá nhân không cư trú (dịch vụ tài chính offshore), các hoạt động thương mại xuyên biên giới gắn với Khu thương mại tự do, các khu công nghệ cao, khu kinh tế mở, khu công nghiệp; thử nghiệm có kiểm soát một số mô hình mới như tài sản số, tiền số, thanh toán, chuyển tiền kỹ thuật số; thành lập các sàn giao dịch và nền tảng giao dịch mới; thu hút các quỹ đầu tư, quỹ kiều hối, công ty quản lý quỹ vừa và nhỏ; thúc đẩy phát triển các startup cung cấp giải pháp tài chính phục vụ tiêu dùng, du lịch, thương mại, logistics và gắn với các dịch vụ tại Khu thương mại tự do; các hoạt động hỗ trợ, tư vấn, phát triển các dịch vụ pháp lý có liên quan.

Một điểm đáng chú ý tại Dự thảo Nghị định quy định về chính sách tài chính trong TTTCQT tại Việt Nam là ưu đãi về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp thực hiện dự án đầu tư mới phát sinh tại địa bàn TTTCQT thuộc ngành, nghề ưu tiên sẽ được hưởng mức thuế suất chỉ 10% trong 30 năm, đi kèm với thời gian miễn thuế 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo.

Không chỉ doanh nghiệp, Dự thảo còn đặc biệt "trải thảm đỏ" cho các chuyên gia, nhà quản lý và nhà khoa học khi đề xuất miễn hoàn toàn thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương đến hết năm 2030, đồng thời miễn thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp, quyền góp vốn, quyền mua cổ phần, quyền mua phần vốn góp vào thành viên TTTCQT.

Ngoài ra, Dự thảo đưa ra một cơ chế hoạt động đặc biệt linh hoạt nhằm thu hút các tổ chức kinh doanh chứng khoán lớn. Cụ thể, cho phép các công ty chứng khoán thành lập tại TTTCQT được hoạt động như một pháp nhân gần như độc lập về mặt giám sát rủi ro. Theo đó, các công ty này sẽ được miễn trừ nghĩa vụ hợp nhất báo cáo tài chính và hoạt động của họ cũng không bị tính vào tỷ lệ an toàn tài chính của công ty mẹ.

Tại Diễn đàn Cấp cao Cố vấn tài chính Việt Nam 2025 diễn ra vào cuối tháng 9 vừa qua, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ cho biết, việc thành lập TTTCQT tại Việt Nam xuất phát từ 2 nhu cầu cấp thiết.

Thứ nhất, Việt Nam có nhu cầu vốn rất lớn để duy trì đà tăng trưởng cao. Theo ước tính, trong giai đoạn 2026 - 2030, Việt Nam cần huy động khoảng 300 tỷ USD mỗi năm. Trong đó, nguồn lực nhà nước chỉ đáp ứng được khoảng 30%, phần còn lại phải đến từ khu vực tư nhân và vốn đầu tư nước ngoài. Thứ hai, thị trường quỹ đầu tư của Việt Nam phát triển chưa mạnh.

Theo TS. Cấn Văn Lực, TTTCQT sẽ tạo ra một cơ chế thuận lợi hơn để huy động vốn thông qua các quỹ đầu tư và định chế tài chính trong và ngoài nước. Đồng thời, Trung tâm sẽ cho phép thí điểm các sản phẩm tài chính mới, chẳng hạn như tài sản mã hóa. Các sản phẩm có tính đổi mới sáng tạo và tiềm ẩn rủi ro cao như vậy sẽ được ưu tiên thí điểm tại Đà Nẵng. "Lựa chọn này nhằm mục đích khoanh vùng, giúp việc kiểm soát và quản lý rủi ro trở nên hiệu quả và dễ dàng hơn", ông nhấn mạnh.