Chủ động tiến vào kỷ nguyên công nghệ bán dẫn

SemiExpo Việt Nam 2025 quy tụ hơn 200 gian hàng của các đối tác công nghệ hàng đầu thế giới. Ảnh: Hoàng Vương

Hội tụ nhiều yếu tố cần thiết để nâng dần vị thế

Tại Triển lãm ngành CNBD Việt Nam 2025 (SemiExpo Việt Nam 2025) với chủ đề “Thúc đẩy khát vọng bán dẫn Việt Nam” tổ chức cuối tuần qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển CNBD Việt Nam nhấn mạnh, triển lãm năm nay không chỉ là nơi kết nối đầu tư, chia sẻ tri thức, mà còn là biểu tượng của tinh thần hợp tác, sáng tạo và khát vọng vươn lên của Việt Nam. Bởi đến thời điểm này, Việt Nam đang hội tụ đủ các điều kiện nội lực cần thiết để từng bước nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng ngành CNBD toàn cầu.

Làm rõ lợi thế của Việt Nam trong phát triển CNBD, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Bùi Hoàng Phương cho hay, với vị trí địa lý chiến lược tại trung tâm Đông Nam Á, cách các trung tâm sản xuất bán dẫn hàng đầu như Đài Loan và Hàn Quốc khoảng 3 - 4 giờ bay, Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để đón sự dịch chuyển chuỗi cung ứng ngành CNBD.

Cùng với việc hội nhập quốc tế sâu rộng qua 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, Việt Nam có tiềm năng công nghiệp điện tử là nền tảng cho sự phát triển của ngành CNBD; cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư đối với lĩnh vực CNBD ngày càng đầy đủ, hoàn thiện… “Việt Nam có nhiều yếu tố thuận lợi để tham gia sâu và ngày càng nâng cao giá trị gia tăng trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu”, ông Phương bày tỏ.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, từ một điểm đến sản xuất, lắp ráp truyền thống, Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ, vươn lên tham gia sâu vào các công đoạn có giá trị gia tăng cao. “Hiện nay, cả nước có hơn 50 doanh nghiệp (DN) thiết kế vi mạch với khoảng 7.000 kỹ sư, cùng 15 DN và hơn 10.000 kỹ thuật viên tham gia công đoạn đóng gói, kiểm thử và sản xuất thiết bị, vật liệu bán dẫn. Các đối tác lớn truyền thống như: Samsung, Intel, Amkor, Foxconn, Hana Micron tiếp tục mở rộng quy mô đầu tư và sản xuất tại Việt Nam, minh chứng cho hiệu quả về chi phí, năng suất và chất lượng sản phẩm tại Việt Nam. Các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới như: NVIDIA, Qualcomm, Coherent, Marvell cũng đã chọn Việt Nam làm cứ điểm chiến lược để nghiên cứu, phát triển chip bán dẫn, xây dựng nhà máy và mở rộng chuỗi cung ứng. Đặc biệt, nhà máy sản xuất chip đầu tiên của Viettel đang được đẩy nhanh tiến độ triển khai, đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong hành trình làm chủ công nghệ sản xuất chip của Việt Nam”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cho biết.

Đại diện một số tập đoàn công nghệ có cơ sở tại Việt Nam như Coherent, Dassault Systèmes… ghi nhận nhiều cải tiến xuất phát từ Việt Nam, góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của DN.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm nhìn nhận, đây là minh chứng cho niềm tin của các nhà đầu tư toàn cầu, đồng thời thể hiện bước tiến chiến lược của Việt Nam trong hành trình “đi tắt đón đầu”, phát triển dựa trên tri thức, đổi mới sáng tạo và hợp tác quốc tế.

Chủ động mở đường cùng phát triển

Từ góc nhìn người trong cuộc, ông Nguyễn Cương Hoàng, Giám đốc Trung tâm Bán dẫn Viettel nhìn nhận, ngành CNBD toàn cầu đang trải qua quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ, mở ra cơ hội vàng cho Việt Nam.

Tuy vậy, đại diện Viettel cho rằng, thực tế vẫn còn những thách thức. Việc làm chủ công nghệ bán dẫn là một sứ mệnh chiến lược, đòi hỏi tầm nhìn, sự kiên trì và liên minh vững chắc. “Chúng tôi tin rằng, Việt Nam có đủ nền tảng để trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu”, ông Hoàng nói.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, phát triển ngành CNBD không phải là cuộc đua ngắn hạn, mà là hành trình dài của tầm nhìn, bản lĩnh và khát vọng. Để tiếp tục phát triển ngành CNBD trong giai đoạn tới, Việt Nam đang tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết, tiếp tục hoàn thiện thể chế và chính sách ưu đãi theo hướng tiệm cận các thông lệ quốc tế, đảm bảo khả năng cạnh tranh trong thu hút đầu tư. “Chúng tôi khẳng định Việt Nam không chỉ tạo điều kiện, mà còn chủ động mở đường cho các nhà đầu tư cùng phát triển”, Phó Thủ tướng khẳng định.

Về nguồn nhân lực chất lượng cao, Việt Nam xác định đây là vấn đề “then chốt của then chốt”. Theo đó, sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình đào tạo nhân lực bán dẫn quốc gia, gắn đào tạo với thực hành, với DN và các viện nghiên cứu. Đồng thời, Việt Nam ưu tiên phát triển giáo dục STEM, ban hành các chính sách ưu đãi cao nhất cho người học ngành công nghệ số và các chính sách ưu đãi về thuế, thị thực, giấy phép lao động, đãi ngộ xứng đáng cho các chuyên gia, nhà khoa học, các tổng công trình sư...

Bên cạnh đó, Việt Nam có chính sách ưu tiên, ưu đãi trong thu hút đầu tư chiến lược, trong đó có ngành CNBD; phát triển hạ tầng; hợp tác quốc tế…

Phó Thủ tướng đề nghị Hiệp hội Bán dẫn Toàn cầu và các DN thành viên xem xét đặt cơ sở sản xuất hoặc trung tâm dịch vụ kỹ thuật tại Việt Nam để cùng xây dựng hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm khẳng định, Bộ Tài chính cam kết đồng hành cùng các DN, tập đoàn công nghệ, viện, trường và tổ chức quốc tế tập trung thúc đẩy hợp tác công - tư, tăng cường liên kết 3 nhà (Nhà nước - nhà trường - DN), đồng thời thu hút có chọn lọc dòng vốn FDI vào những công đoạn giá trị cao như thiết kế và đóng gói tiên tiến, nhằm thúc đẩy phát triển toàn diện ngành CNBD, đưa Việt Nam tiến nhanh hơn trên hành trình “từ khát vọng đến hành động”.