HoREA kiến nghị nhiều sửa đổi quan trọng về chính sách nhà ở xã hội

(BĐT) - Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản số 115/2025/CV-HoREA ngày 15/9/2025 gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, góp ý đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định trong lĩnh vực nhà ở, kinh doanh bất động sản. Không chỉ góp ý, HoREA “đánh trúng” các điểm nghẽn đang làm chính sách nhà ở xã hội (NƠXH) kém hấp dẫn: chi phí đất đai, trần thu nhập, lãi vay cao và quy định bán lại gây tranh cãi.

Theo HoREA, các kiến nghị trên nếu được tiếp thu sẽ tạo hành lang pháp lý thống nhất, minh bạch, khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển NOXH. Ảnh: Gia An
Theo HoREA, các kiến nghị trên nếu được tiếp thu sẽ tạo hành lang pháp lý thống nhất, minh bạch, khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển NOXH. Ảnh: Gia An

Làm rõ cách tính nghĩa vụ tài chính với quỹ đất 20%

HoREA đề nghị sửa đổi khoản 2 Điều 19 Nghị định 100/2015/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 49/2021/NĐ-CP) theo hướng: nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư dự án thương mại liên quan đến quỹ đất 20% NƠXH phải được tính thống nhất bằng 20% tiền sử dụng đất của toàn bộ dự án.

Hiệp hội kiến nghị bỏ quy định tính thêm 3%/năm theo tiến độ hạ tầng, vì không còn phù hợp và có nguy cơ dẫn đến “tính trùng”, khiến doanh nghiệp chịu gánh nặng kép. Điều này cũng đảm bảo đồng bộ với Luật Đất đai 2024 và Luật Nhà ở 2023, tạo sự minh bạch và công bằng.

Đối với tiêu chí xác định đối tượng được mua hoặc thuê mua NƠXH, HoREA đồng tình với dự thảo Nghị định theo hướng nâng mức thu nhập: Cá nhân có thu nhập không quá 20 triệu đồng/tháng; Vợ chồng không quá 40 triệu đồng/tháng; Cá nhân độc thân nuôi con chưa thành niên không quá 30 triệu đồng/tháng.

Hiệp hội cũng đề nghị bổ sung khái niệm “người phụ thuộc dưới tuổi thành niên” để phản ánh đúng thực tế, bảo đảm chính sách công bằng hơn.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng, việc điều chỉnh mức thu nhập này sẽ mở rộng cơ hội tiếp cận NƠXH cho đông đảo người lao động tại các đô thị lớn, vốn có chi phí sinh hoạt rất cao.

Kiến nghị giảm nghĩa vụ khi bán lại NOXH sau 5 năm

Theo Điều 42 Nghị định 100/2015/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 49/2021/NĐ-CP), sau 5 năm sở hữu, khi bán lại NƠXH, người dân phải nộp 50% tiền sử dụng đất theo bảng giá đất tại thời điểm bán. HoREA đánh giá mức này quá cao, đặc biệt trong bối cảnh bảng giá đất mới của TP.HCM và nhiều địa phương tăng gấp nhiều lần sau khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực.

Do đó, HoREA kiến nghị giảm xuống còn 20% tiền sử dụng đất, vừa đảm bảo ngân sách có nguồn thu, vừa giữ được tính nhân văn của chính sách NƠXH. “Nếu áp mức 50%, người dân gần như mất hết ưu đãi ban đầu, chính sách không còn ý nghĩa khuyến khích nữa,” ông Châu phân tích.

Văn bản 115/2025/CV-HoREA cũng đồng tình với dự thảo Nghị định giao Thủ tướng Chính phủ quyết định lãi suất vay mua NƠXH trong từng thời kỳ. Hiệp hội kiến nghị duy trì ở mức 4,8 – 5%/năm, tương tự giai đoạn 2014 – 2024, thay vì mức 6,6%/năm đang áp dụng hiện nay.

Bên cạnh đó, HoREA dẫn kinh nghiệm từ Quỹ Phát triển nhà ở TP.HCM từng cho cán bộ, công chức vay mua NOXH với lãi suất chỉ 3,2%/năm, cho thấy việc áp dụng mức lãi suất thấp hoàn toàn khả thi.

Tạo khung pháp lý minh bạch, khuyến khích phát triển NƠXH

Theo HoREA, các kiến nghị trên nếu được tiếp thu sẽ tạo hành lang pháp lý thống nhất, minh bạch, khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển NƠXH, đồng thời giúp người thu nhập thấp thực sự tiếp cận được nhà ở.

HoREA cũng nhấn mạnh việc quy định rõ ràng về nghĩa vụ tài chính, lãi suất vay ưu đãi và tiêu chí thu nhập sẽ giúp doanh nghiệp chủ động kế hoạch đầu tư, giảm rủi ro pháp lý và tạo môi trường minh bạch, đồng thời tạo niềm tin cho người dân khi mua sản phẩm tại các dự án NƠXH.

Ông Lê Hoàng Châu lưu ý, chính sách về NƠXH phải cân bằng giữa khả năng chi trả của người dân, lợi ích hợp lý của doanh nghiệp và yêu cầu ngân sách nhà nước. Chỉ khi đó, mục tiêu phát triển NƠXH mới đạt hiệu quả thực chất.

Trong bối cảnh nhu cầu NOXH tại TP.HCM, Hà Nội, Đồng Nai… ngày càng gia tăng, những góp ý trong văn bản 115/2025/CV-HoREA ngày 15/9/2025 được kỳ vọng sẽ được cơ quan quản lý nghiên cứu, tiếp thu, qua đó hoàn thiện khung pháp lý, thúc đẩy phát triển NƠXH trong giai đoạn tới.

Kết nối đầu tư