Trung Quốc và nỗi lo giảm phát

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Trong khi các ngân hàng trung ương phương Tây tiếp tục tăng lãi suất để ứng phó với lạm phát cao dai dẳng, Trung Quốc lại đối mặt với rủi ro ngày càng lớn của một vấn đề hoàn toàn ngược lại - đó là giảm phát.
Ảnh Internet
Ảnh Internet

Chỉ số giá nhà sản xuất của Trung Quốc trong tháng 5 giảm so với cùng kỳ năm ngoái với tốc độ mạnh nhất trong 7 năm, trong khi chỉ số giá tiêu dùng hầu như không thay đổi. Đây là dấu hiệu mới nhất về những thách thức mà nền kinh tế lớn thứ hai thế giới phải đối mặt ở cả trong và ngoài nước.

Các nhà kinh tế cho rằng, việc không phải chịu áp lực lạm phát có nghĩa là Trung Quốc có thể phải trải qua một giai đoạn giảm phát - giá cả giảm trên diện rộng - nếu nền kinh tế không sớm phục hồi. Giảm phát kéo dài có xu hướng kìm hãm tăng trưởng và có thể khó thoát ra.

Theo các nhà kinh tế, tình trạng giảm giá kéo dài có thể không xảy ra, song giới hoạch định chính sách Trung Quốc sẽ cần phải hành động nhiều hơn nữa để ngăn chặn rủi ro đó và đưa nền kinh tế vận động trở lại. Những biện pháp cần thiết có thể bao gồm cắt giảm lãi suất, làm suy yếu tỷ giá đồng Nhân dân tệ, hoặc hỗ trợ tiền mặt và triển khai các khuyến khích chi tiêu khác đối với hộ gia đình và doanh nghiệp.

Chuyên gia kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Ngân hàng Nomura, ông Ting Lu nhận định, các ngân hàng thương mại Trung Quốc có thể cắt giảm lãi suất cho vay ngay trong tuần này.

Giá cả giảm ở Trung Quốc không nhất thiết là tin xấu đối với nền kinh tế toàn cầu, vì chi phí nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc giảm xuống sẽ giúp giảm tỷ lệ lạm phát vẫn đang ở mức cao tại nhiều nền kinh tế khác.

"Theo một nghĩa nào đó, Trung Quốc đang xuất khẩu giảm phát ra thế giới. Điều đó có thể giúp giảm bớt áp lực lên Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các ngân hàng trung ương khác trong cuộc chiến chống lạm phát", Nhà kinh tế cấp cao về châu Á tại Ngân hàng Union Bancaire Privee Carlos Casanova nhận xét.

Giá sản xuất của Trung Quốc - giá mà các công ty tính tại cổng nhà máy - giảm 4,6% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 5 vừa qua, mức giảm mạnh nhất kể từ đầu năm 2016 và đánh dấu tháng giảm thứ 8 liên tiếp.

Theo số liệu từ Cục Thống kê quốc gia Trung Quốc cho biết, giá tiêu dùng tháng 5 chỉ tăng 0,2%, cao hơn một chút so với mức tăng hàng năm 0,1% được ghi nhận vào tháng 4, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mức trần lạm phát hàng năm 3% do Chính phủ Trung Quốc và ngân hàng trung ương nước này đề ra.

Trong khi đó, tại Mỹ, lạm phát giá tiêu dùng trong tháng 4 giảm xuống mức 4,9% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng vẫn cao hơn gấp đôi mục tiêu 2% của Fed. Tại 20 quốc gia sử dụng đồng Euro, lạm phát hàng năm là 6,1% trong tháng 5.

Sau khi tăng vọt vào năm ngoái do xung đột Nga - Ukraine bùng nổ, giá dầu thô, thực phẩm và một số mặt hàng khác đã giảm trở lại là một phần dẫn đến lạm phát giảm ở Trung Quốc. Nhưng đằng sau tình trạng lạm phát thấp của Trung Quốc - điều trái ngược với những gì mà hầu hết các nền kinh tế khác trải qua sau khi thoát khỏi đại dịch Covid-19 - là sự thiếu hụt chi tiêu cả trong nước và từ nước ngoài.

Các nhà máy Trung Quốc đang phải giảm giá sản phẩm đầu ra vì người nước ngoài không còn hào hứng mua hàng hóa của họ như ở thời điểm trước khi các ngân hàng trung ương bắt đầu tăng lãi suất. Niềm hy vọng về sự tiêu xài thoải mái của người tiêu dùng - vốn được cho là sẽ thúc đẩy tăng trưởng ở Trung Quốc - đã không thành hiện thực. Bất động sản ế ẩm cũng khiến hoạt động đầu tư ảm đạm.

Trong khi các nhà hoạch định chính sách và giới chuyên gia kinh tế phương Tây đang tìm hiểu xem liệu tỷ suất lợi nhuận cao của các công ty có đang gây ra lạm phát trong nền kinh tế của họ hay không, thì tại Trung Quốc, lợi nhuận trong công nghiệp đang sụt giảm.

Xuất khẩu của Trung Quốc đã giảm trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu tháng giảm đầu tiên sau 3 tháng. Các cuộc khảo sát kinh doanh cũng cho thấy, hoạt động của nhà máy giảm trong tháng 5 và hoạt động của ngành dịch vụ suy yếu. Bên cạnh đó, hơn 20% lao động trẻ Trung Quốc đang thất nghiệp.

Tuy nhiên, theo Wall Street Journal, hầu hết các nhà kinh tế cho rằng Trung Quốc sẽ đạt hoặc vượt mục tiêu mà Chính phủ nước này đề ra là tăng trưởng kinh tế từ 5% trở lên trong năm nay.

Chuyên đề