Thượng nghị sĩ Ted Cruz (trái) hôm qua tuyên bố sẽ ủng hộ ứng viên tổng thống Mỹ đảng Cộng hòa Donald Trump. Ảnh minh họa: AFP |
Thượng nghị sĩ Ted Cruz đã dành cả sự nghiệp chính trị đề cẩn thận xây dựng hình ảnh bản thân như một nhà lập pháp bảo thủ, nguyên tắc, không e ngại đứng lên chống lại các nhóm quyền lực trong nội bộ đảng hay phát đi tiếng nói phản đối ngay cả những nhà tài trợ giàu có, theo Daily Beast. Nhưng nay, sau một đêm, mọi danh tiếng ông tạo lập dường như sụp đổ hoàn toàn chỉ vì một phát ngôn bất ngờ.
Ted Cruz hôm 23/9 tuyên bố ủng hộ và sẽ bỏ phiếu cho Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào ngày 8/11 tới đây. Tỷ phú Trump từng là đối thủ "không đội trời chung" với Cruz trong cuộc chạy đua giành vị trí ứng viên đại diện đảng Cộng hòa tranh cử tổng thống. Nhà tài phiệt New York còn không ít lần buông lời xúc phạm người thân của Cruz, ám chỉ cha ông tham gia âm mưu ám sát cố tổng thống Mỹ John Kennedy và ngụ ý rằng ông Cruz có rất nhiều tình nhân bên ngoài.
"Sau nhiều tháng cân nhắc kỹ lưỡng, cầu nguyện và tự vấn lương tâm mình, tôi đã quyết định vào ngày bầu cử sẽ bầu cho ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump", ông Cruz viết trên trang Facebook cá nhân.
Thay đổi bất ngờ
Theo bình luận viên Tim Mak từ Daily Beast, Cruz không phải tuýp chính trị gia sốc nổi. Ông có suy nghĩ chiến lược rõ ràng, tính toán kỹ càng từng bước đi và đưa ra quyết định hết sức thận trọng. Ví dụ, khi nói chuyện với báo giới, ông luôn đưa ra các câu trích dẫn đúng nguyên văn với những gì vừa phát ngôn trước đó một giờ. Chính vì thế, giới chuyên gia nhận định việc Cruz thông báo sẽ ủng hộ tỷ phú Trump thực sự gây sốc và nó chắc chắn sẽ tác động lớn tới uy tín của ông.
Tại đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa, ông Cruz khẳng định sẽ không đứng về phía tỷ phú Trump. Lời tuyên bố hùng hồn lúc ấy đã khiến ông đánh mất lòng tin từ một bộ phận không nhỏ cử tri, những người quyết định ủng hộ ứng viên Donald Trump.
Bây giờ, khi còn chưa đầy hai tháng nữa là tới ngày bầu cử, ông lại đảo ngược những phát ngôn của mình, quay 180 độ về phía tỷ phú Mỹ. Hệ quả là một lần nữa Cruz làm tổn thương những người bảo thủ mà đến lúc này vẫn nhìn nhận ông như một thành viên dẫn dắt phong trào NeverTrump, kêu gọi cử tri không bỏ phiếu bầu cho Donald Trump.
Nhưng Cruz không phải người duy nhất theo phong trào NeverTrump dao động. Gia đình bảo thủ giàu sang và có tầm ảnh hưởng rộng Ricketts, đã chi gần 6 triệu USD để ngăn Donald Trump trở thành ứng viên tranh cử tổng thống. Nhà Ricketts nay sẽ bỏ ra một triệu USD để hậu thuẫn Donald Trump trên đường đua vào Nhà Trắng.
Gia đình Mercer, một trong những nhà ủng hộ "khủng" cho đảng Cộng hòa, đang rót tiền vào một hội đồng hành động chính trị chống ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Hillary Clinton và tham gia ngày càng sâu vào chiến dịch tranh cử của tỷ phú Trump, sau khi khoản đầu tư 13,5 triệu USD của họ vào thượng nghị sĩ Cruz không đem lại kết quả tại các vòng bầu cử sơ bộ và bỏ phiếu kín.
Người dẫn chương trình phát thanh bảo thủ hàng đầu Mark Levin cũng đã thay đổi thái độ. Levin hồi đầu tháng thông báo sẽ miễn cưỡng ủng hộ Trump bởi theo ông bà Clinton còn là một mối nguy hiểm đáng sợ hơn.
Giới quan sát suy đoán nguyên nhân khiến thượng nghị sĩ Cruz thay đổi lập trường một phần bắt nguồn từ việc ủy ban tranh cử của tỷ phú Trump quyết định thuê Kellyanne Conway và Jason Miller làm nhân viên cấp cao. Hai người này trước đây đều cộng tác với ông Cruz trong chiến dịch tranh cử.
Tỷ phú Trump hôm qua còn đưa ra một danh sách mới gồm các cá nhân mà ông dự định đề cử vào Tòa án Tối cao nếu trở thành tổng thống, bao gồm cả thượng nghị sĩ Mike Lee, bạn thân nhất của ông Cruz, một người từng tham gia phong trào NeverTrump.
Mặt khác, trước khi ở vào thế đối đầu trong cuộc đua tới Nhà Trắng, Trump và Cruz cũng là bạn bè. Họ từng tổ chức chung một sự kiện với chủ đề thỏa thuận hạt nhân Iran tại vòng bầu cử sơ bộ. Chiến lược của thượng nghị sĩ Cruz lúc bấy giờ là duy trì mối quan hệ tốt đẹp với tỷ phú Trump để sau đó lật ngược thế cờ khi sự ủng hộ dành cho nhà tài phiệt New York sụt giảm.
Tuy nhiên, viễn cảnh này không bao giờ xảy ra. Thay vào đó, hai người lâm vào một cuộc chiến căng thẳng. Sau khi ông Trump tung các đòn tấn công nhằm vào đời sống cá nhân của thượng nghị sĩ Cruz, chê bai bề ngoài vợ ông và cáo buộc cha Cruz liên quan tới vụ ám sát tổng thống Kennedy, ông đã đáp trả quyết liệt.
Trong vòng bầu cử sơ bộ, Cruz gọi Trump là kẻ "phi luân lý", "trăng hoa" và "nói dối bệnh hoạn", đồng thời còn là một "tên hèn nhát yếu đuối" vì công kích vợ ông. Tại đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa, Cruz tuyên bố chắc nịch trên sân khấu rằng sẽ không đứng về phía Trump.
Phẫn nộ
Phản ứng cực đoan trên các trang mạng xã hội chống đối quyết định của ông Cruz ủng hộ tỷ phú Trump hiện rất mãnh liệt, theo Daily Beast.
"Quỷ tha ma bắt đồ phản bội nhu nhược", một tài khoản mạng xã hội Twitter tên flametrooper420 đăng tải bình luận công kích thượng nghị sĩ Mỹ.
"Quả là một hành động bán rẻ lương tâm", Greg Gaines từ thành phố Cleveland, bang Georgia, viết trong mục bình luận phía dưới bài đăng trên trang Facebook của ông Cruz. "Tôi cảm thấy xấu hổ vì từng ủng hộ ông. Ủng hộ ông ta, ông đã ngầm thừa nhận mọi thứ ông ta nói về ông và những người khác... Cruz à, ông vừa mất đi một cử tri rồi đấy".
"Tôi dán tên Ted Cruz vào đuôi xe mình từ những ngày đầu tiên... Và ngay bây giờ tôi sẽ dỡ bỏ nó", một người khác viết.
Một số đồng minh nổi tiếng nhất của ông Cruz trong phong trào NeverTrump cũng bắt đầu thể hiện thái độ giận dữ.
"Quả là một ngày đáng buồn đối với tôi", người dẫn chương trình phát thanh bảo thủ Glenn Beck viết trên Facebook. "Dùng từ 'thất vọng' dường như không đủ. Có lẽ tôi cần lên núi ở một thời gian".
Nỗi thất vọng của những người này bắt nguồn từ thực tế là họ đã được ông Cruz dẫn dắt quá lâu nên hình thành một niềm tin vững vàng rằng ông sẽ không bao giờ thay đổi lập trường, chuyên gia đánh giá. Nhưng dù phản ứng từ công chúng ra sao, đây vẫn là tin vui với Donald Trump.
"Tôi thấy vô cùng vinh dự trước sự ủng hộ của thượng nghị sĩ Cruz", ông Trump cho biết trong một thông báo. "Chúng tôi từng tranh đấu với nhau, ông ấy là một đối thủ cứng rắn và xuất sắc. Tôi mong chờ được cộng tác với ông ấy trong nhiều năm sắp tới để khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại".