Ảnh Internet |
Hai tuần sau, chỉ trong ngày 29/9, thị trường chứng khoán Mỹ mất 1,2 nghìn tỷ USD vốn hóa, sau khi chỉ số Dow Jones giảm 778 điểm – gần 7%.
“Bạn chỉ cảm thấy dường như thế giới đang tan vỡ. Mọi người bắt đầu bán và họ bán rất nhiều. Không quan trọng bạn đang có trong tay những gì, bạn chỉ bán mà thôi”, nhân viên giao dịch chứng khoán Ryan Larson trả lời phỏng vấn tờ The New York Times khi đó.
Nhưng có một nhà đầu tư đã có suy nghĩ rất khác. Đó chính là CEO Berkshire Hathaway Warren Buffet. Thực tế, tại thời điểm đó, ông Buffett đã mua vào.
“Tôi đã mua vào cổ phiếu doanh nghiệp Mỹ”, ông Buffett viết trong bài bình luận trên tờ The New York Times vào ngày 16/10/2008. Berkshire Hathaway cũng đã đầu tư lớn trong thời kỳ khủng hoảng, chẳng hạn hãng đã rót vốn vào General Electric và Goldman Sachs.
Mặc dù vậy, tỷ phú Buffett nhận thức rõ về mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng, mà theo ông nó giống như một trận “Trân Châu Cảng về kinh tế”. Vậy tại sao ông lại mua vào trong khi giá cổ phiếu giảm nhanh chóng và tất cả mọi người đều “đổi sang tiền mặt để giấu dưới gối”?
“Một quy tắc đơn giản quyết định việc mua vào của tôi đó là hãy sợ hãi khi người khác tham lam và hãy tham lam khi người khác sợ hãi”, ông Buffett viết.
Theo quan điểm của vị tỷ phú, giá trị lâu dài của các doanh nghiệp Mỹ sẽ tiếp tục tăng mặc dù phải hứng chịu nỗi đau ngắn hạn mà cuộc khủng hoảng mang lại. Ông Buffett cảnh báo tránh đầu tư vào “các tổ chức có mức độ đòn bẩy quá cáo hay các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh thấp”, nhưng khuyên các nhà đầu tư nên coi suy thoái là cơ hội để mua vào cổ phiếu công ty mạnh ở mức giá thấp.
“Tóm lại, tin xấu là người bạn tốt của các nhà đầu tư. Nó cho phép bạn mua một phần nhỏ tương lai nước Mỹ ở mức giá thấp hơn. Các công ty này chắc chắn sẽ có những lúc thăng trầm, song hầu hết họ sẽ có mức lợi nhuận kỷ lục trong 5, 10 hay 20 năm kể từ bây giờ”, ông Buffett giải thích trong bài đăng trên tờ The New York Times.
Và dự đoán của ông Buffett đã chính xác. Kể từ 10 năm sau sự sụp đổ của ngân hàng Lehman Brothers, chỉ số S&P 500 đã tăng 130%. Các công ty như Apple và Amazon đã vươn lên tầm cao mới và chạm mốc nghìn tỷ đô vốn hóa.
Nếu bạn đầu tư 1.000 USD vào cổ phiếu Apple từ đầu tháng 8/2008, bạn sẽ thu về hơn 9.000 USD ở thời điểm 10 năm sau đó - tăng gấp 9 lần sau khi đã tính lạm phát và trừ cổ tức, theo tính toán của CNBC.
Chiến lược của ông Buffett không phải là hoàn hảo, ông thừa nhận mình đã mua vào chưa chính xác ở thời điểm tháng 10/2008 bởi thị trường còn tiếp tục giảm trong năm 2009. “Về mặt dài hạn thì đúng, nhưng thời điểm mua vào bị lệch ít nhất 4 – 5 tháng”, ông Buffett trả lời phỏng vấn trên CNBC.
Tất nhiên, bản năng của con người là muốn đầu tư khi thị trường đang đi lên, ông Buffett cho hay. “Mọi người đầu bắt đầu quan tâm đến một cái gì đó bởi nó đang tăng giá, chứ không phải vì họ hiểu nó hay bất cứ điều gì khác”, ông Buffett nói.
Nhưng thay vì hành động dựa theo cảm xúc, lời khuyên của ông Buffett là hãy tuân theo quy tắc đơn giản đó. “Mặc dù thị trường nói chung là lý trí, đôi lúc cũng có những điều điên rồ. Việc nắm bắt cơ hội không nhất thiết phải cần có trí tuệ hơn người, một tấm bằng kinh tế hay phải hiểu rõ những khái niệm phức tạp của Phố Wall. Thay vào đó, những gì nhà đầu tư cần làm là phải gạt bỏ nỗi sợ hãi hay trạng thái hưng phấn quá mức của đám đông và tập trung vào một vài nguyên tắc đơn giản”, nhà đầu tư huyền thoại viết trong bức thư gửi tới cổ đông Berkshire Hathaway năm 2018.