Khi nhà thầu có văn bản yêu cầu làm rõ HSMT thì bên mời thầu phúc đáp rất hồn nhiên là do “lỗi đánh máy”. Hóa ra, mọi “vết sạn” của HSMT đều có thể trút hết xuống đầu người đánh máy!
Nhiều nhà thầu phản ánh rằng, chầu chực mãi, đến những ngày cuối bên mời thầu mới chịu bán HSMT nên thời gian chuẩn bị hồ sơ dự thầu (HSDT) còn rất ít. Trong khi đó, HSMT lại cài “bẫy” như: thiếu trang quan trọng; đưa ra những yêu cầu đánh đố, phải làm rõ HSMT thì mới làm HSDT được…
Điểm c Khoản 2 Điều 14 Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định: “Trường hợp cần làm rõ HSMT thì nhà thầu phải gửi văn bản đề nghị đến bên mời thầu tối thiểu 03 ngày làm việc (đối với đấu thầu trong nước), 05 ngày làm việc (đối với đấu thầu quốc tế) trước ngày có thời điểm đóng thầu để xem xét, xử lý”. Nhiều bên mời thầu đã dùng chiêu trò để khiến nhà thầu không có đủ thời gian gửi văn bản kiến nghị.
Tại không ít gói thầu, không biết là ngẫu nhiên hay không mà “lỗi đánh máy” lại phân bổ không đều trong số các HSMT đã phát hành. Những bộ HSMT phát hành cho nhà thầu “ruột” thì sạch lỗi hoặc ít có lỗi quan trọng, trong khi những bộ HSMT phát hành cho nhà thầu “lạ” lại đầy những dấu hỏi, cần phải làm rõ.
Trong nhiều trường hợp, khi HSMT có sai sót, bên mời thầu lại lẩn tránh trách nhiệm và trả lời là do “lỗi đánh máy”. Đành rằng, trên thực tế vẫn có thể xảy ra các lỗi đánh máy, nhưng để 1 bộ HSMT được phát hành phải có sự tham gia của rất nhiều bộ phận kiểm duyệt, vậy thì lý do “lỗi đánh máy” có sức thuyết phục hay không?
Vấn đề là ở chỗ, chúng ta vẫn thiếu những cơ quan đứng ra làm “trọng tài” giám sát việc làm rõ HSMT của chủ đầu tư/bên mời thầu xem có thỏa đáng không, có kịp thời không. Chính vì khoảng trống này nên nhiều bên mời thầu/chủ đầu tư vẫn cố tình tạo ra các lỗi trong HSMT để thực hiện ý đồ của mình.